Z inicjatywą założenia spółdzielni wyszedł Karol Woyciechowski – przedwojenny starosta powiatowy. Grunt pod to przedsięwzięcie przygotował już jego poprzednik – Michał Słomiński. Ale to Władysław Zalewski – burmistrz Dąbia – 22 lipca 1930 r., podczas obrad Kolskiego Sejmiku Powiatowego, wygłosił przemówienie o potrzebie rozwoju spółdzielczości mleczarskiej i poinformował o pomyśle powołania spółdzielni mleczarskiej w Kole.
W sobotę 2 sierpnia 1930 r. w siedzibie Urzędu Gminy Czołowo (z siedzibą w Kole) odbyło się Walne Zgromadzenie Założycielskie Spółdzielni Mleczarskiej w Kole, w którym udział wzięło 41 osób. Na przewodniczącego zgromadzenia wybrano Jerzego Sokolnickiego z Powiercia. Ustalono nazwę zakładu: Spółdzielnia Mleczarska „Jedność” w Kole z odpowiedzialnością ograniczoną. Jedną z pierwszych decyzji podjętych na zebraniu było ustalenie terminu uruchomienia zakładu na 15 sierpnia 1930 r. Terminu dotrzymano i w tym dniu przyjęto od dostawców pierwsze 400 litrów mleka. Pierwotny zakład (z ręcznym systemem produkcji) znajdował się w wydzierżawionym, prywatnym budynku na terenie dawnej wsi Blizna (obecnie ul. Blizna). Kierownikiem zakład...
