Tamtejsze powiatowe oddziały izb to pierwszy kontakt rolnika z całym systemem regulacji rolnictwa. Taka organizacja jest niezmiernie użyteczna, gdyż izby świadczą rolnikom bezpłatne usługi doradcze, głównie w zakresie prawidłowego wypełniania wniosków o dopłaty, sprawdzają prawidłowość ich wypełniania i przekazują je do centrali Agrarmarkt Austria (AMA) – agencji działającej na wzór naszej ARiMR. Współudział izb w całym systemie IACS jest jednym z jej zadań statutowych.
Finansowanie i przynależność
Członkami izb w Austrii na mocy ustawy są osoby zatrudnione w rolnictwie lub leśnictwie, jak również pracujący w sektorze rolnym członkowie ich rodzin. Mają prawo do nieodpłatnego korzystania z usług świadczonych przez izby oraz do wyboru ich władz. Jednocześnie są zobligowani do płacenia składki członkowskiej na ich rzecz.
Oprócz składek członkowskich izby otrzymują na swoją działalność pieniądze z budżetów krajów związkowych i budżetu krajowego. Zasoby pieniężne izb zasilają także opłaty za usługi doradcze i środki unijne. W strukturze izb działają trzy grupy robocze: ds. austriackich rolników, ds. rolników górskich oraz młodzieży wiejskiej.
Do izb rolniczych w Austrii należy 187 tys. gospodarstw rolnych, a roczny budżet izb wynosi około 200 mln euro. Aktualnie w Austrii funkcjonuje 80 regionalnych izb rolniczych, które tworzą 9 izb rolniczych na poziomie poszczególnych krajów związkowych. Wszystkie izby rolnicze w Austrii działają pod egidą Stałego Przedstawicielstwa Prezesów Izb Rolniczych z siedzibą w Wiedniu, która działa jak agencja koordynująca. Do zadań Stałego Przedstawicielstwa należy reprezentowanie interesów rolnictwa w kontaktach ze wszystkimi organizacjami, takimi jak: agencje federalne, administracja rządowa, i pozostałymi zainteresowanymi grupami na poziomie federalnym. Pracami austriackich izb rolniczych kieruje prezydent, który jest wybierany na 4-letnią kadencję, oraz trzech wiceprezydentów.
Najwyższym organem każdej izby rolniczej jest zgromadzenie. W zależności od państwa federalnego składa się z 19–36 członków (regionalne izby), którzy są wybierani zgodnie z listowym systemem głosowania na okres przeważnie 5 lat. Z kolei zgromadzenie wybiera przewodniczącego, wiceprzewodniczących i komisje specjalistyczne. Organ ten decyduje też o wysokości składek izb (przydziałów). Na zgromadzeniu plenarnym reprezentowane są również spółdzielnie rolnicze.
Raz na miesiąc odbywa się konferencja prezydentów izb rolniczych, w której uczestniczą również przedstawiciele Austriackiego Związku Spółdzielni (ORV). Raz w roku odbywa się walne zgromadzenie izb.
Jedno z czterech ogniw
Dzięki izbom austriaccy rolnicy mają duży wpływ na podejmowanie strategicznych decyzji dotyczących wsi i rolnictwa oraz na procesy produkcyjne – zarówno we własnych gospodarstwach, jak i przemyśle przetwórczym. Mają wpływ na prawidłową organizację obrotu rolnego i poprawę efektywności zarządzania całym sektorem żywnościowym.
Już od 1957 roku działania austriackich izb są wspierane i kształtowane przy współpracy z czterema ważnymi instytucjami. Są to: Stałe Przedstawicielstwo Prezesów Izb Rolniczych, Federalna Izba Ekonomiczna, Federalna Izba Pracy oraz Austriackie Federalne Związki Zawodowe. To one wspólnie kreują polityką rolną Austrii, wypracowując jej główne założenia, a mianowicie:
- utrzymanie ekonomicznej spójności i efektywności rodzinnego rolnictwa,
- dalszy rozwój zróżnicowania działalności rolniczej oraz innych sektorów ekonomicznych,
- rozszerzenie produkcji rolnej, przetwórstwa i marketingu w ramach wolnego rynku,
- promowanie rolnictwa zgodnego z naturą (minimum ingerencji w środowisko naturalne) z równoczesnym zagwarantowaniem dostaw najwyższej jakości produktów i surowców,
- kształtowanie i konserwacja terenów rekreacyjnych i należących do grupy dziedzictwa kulturowego z równoczesną ich ochroną przed klęskami żywiołowymi.
Doradztwo na każdym szczeblu
Warto zaznaczyć, iż do podstawowych zadań austriackiej izby rolniczej należy świadczenie specjalistycznego doradztwa w zakresie produkcji roślinnej, zwierzęcej, gospodarki leśnej oraz udzielanie doradztwa z zakresu prawa, podatków, ochrony środowiska i polityki socjalnej. Izby zajmują się także kształceniem dorosłych i młodzieży z obszarów wiejskich, w tym kobiet, w tematyce gospodarstwa domowego. Takie działania odbywają się często we własnych ośrodkach szkoleniowych.
Izby wydają też czasopisma dla mieszkańców obszarów wiejskich. Do jednych z podstawowych zadań austriackich izb należy także wykonywanie analizy pasz we własnych laboratoriach paszowych.
Tamtejsze izby dopasowują swoje doradztwo do aktualnych warunków, podsuwają pomysły i wyszukują nisze w gospodarstwach, wspierają gospodarstwa od strony doradczej i ekonomicznej. Dbają o poprawę jakości życia na wsi, pomagają nie tylko w organizacji pracy, ale i czasu wolnego.
Magdalena Szymańska
fot. Pixabay
