Co trzeba wiedzieć o aksamitkach?
Aksamitki (Tagetes), często zwane również śmierdzuchami albo urkami, należą do rodziny astrowatych (Asteraceae). Rodzaj ten liczy 50 gatunków, które różnią się kolorem płatków, a także rozmiarami.
W naturalnych warunkach rosną na słonecznych terenach Ameryki Północnej oraz Afryki. Mogą tworzyć niewysoką, zieloną kępę, ale niektóre z nich czasem przekraczają 150 cm. Naturalnie występujące aksamitki, np. rozpierzchłe i wąskolistne, preferują stanowiska podmokłe, ale w ogrodach radzą sobie jednak nawet na stosunkowo suchych rabatach.
Aksamitki zakwitają na początku lata, kiedy zakwitają jednolicie albo wielobarwnie. Kwiatostany utrzymują się do późnej jesieni i mogą przyjąć intensywne kolory: żółty, pomarańczowy, bordowy, a nawet brązowy. Turki wydzielają charakterystyczny, gorzko cytrusowy zapach, który może przypominać woń skórki grejpfruta.
Kiwaty te nadają się do suszenia. Ciekawie prezentują się do bukietów z kwiatów ciętych.
Aksamitki przeciw szkodnikom roślin
Aksamitki mają charakterystyczny zapach, który nie każdemu się podoba. Jednakże jest to jego zaletą, ponieważ odstrasza szkodniki, np. krety i gryzonie, które uszkadzają rośliny.
Aksamitka jest też naturalnym wrogiem nicieni. W jaki sposób? Najpierw je wabi, a kiedy już przyczepią się do jej korzeni, to giną.
Z kolei bardzo popularna aksamitka rozpierzchła chroni rośliny przed wełnowcami. Dlatego sprawdza się w uprawie współrzędnej, kiedy sąsiaduje z pomidorami i różami. Działa także ograniczająco na mszyce.
Niestety aksamitki są chętnie jedzone przez ślimaki.
Uprawa aksamitek. Jakie preferencje mają turki?
By śmierdziuszki pięknie rozkwitały, nie potrzeba wiele pracy.
- Preferują słoneczne stanowisko, najlepiej na ekspozycjach południowych i zachodnich. Półcień odnije się na intensywności kwitnienia.
- Podłoże powinno być żyzne i przepuszczalne, ale odnajdą się także na gorszej jakości podłożu. Do uprawy pojemnikowej w zupełności wystarczy zwykła ziemia ogrodowa.
- Wysiew aksamitki do gruntu jest mocno uzależniony od odmiany, najczęściej w rozstawie ok. 25-30 cm dla odmian niskich, a dla odmian wyższych – min. 40x40 cm.
- Wymagania glebowe nie są duże – warto przygotować rabatę z umiarkowanie żyzną ziemią, wyposażoną w warstwę drenażu na spodzie. Gleba powinna być spulchniona do ok. 15 cm głębokości.
Popularne odmiany aksamitek
Wybór odmian jest bardzo bogaty - aksmaitki cechują się różnorodnością form i barw kwiatów. Do ineteresujacych należą:
- ‘Sperlis Feuerball’ – czysto czerwona barwa kwiatów, która osiąga maks, 25 cm i rozwija swoje jaskrawe kwiaty od czerwca do października.
- ‘Safari Tangerine’ – ma duże kwiaty, które znoszą największe upały. Efektownie wygląda na obrzeżu rabaty.
- ‘Striped Marvel’ – kwiaty paskowane, idealne na rabaty.
- ‘Paprika’ – delikatna, czerwonobrązowa odmiana o prostych kwiatach, przypominających dzikie gatunki.
- ‘Vanilla’ – odpowiednia na kwiaty cięte albo pojedynczo do doniczki.
- ‘Orange Gem’ i ‘Lemon Gem’ – smakują jak skórki z cytrusów.
- ‘Hot Mexican’ – smakuje jak anyż albo marzanka i nadaje potrawom smaku.
Oprac. Natalia Marciniak-Musiał
Zdjęcie: Pixabay
