Seler jest bliskim krewnym pietruszki. Tworzy dwie grupy botaniczne. Seler korzeniowy ma jadalny korzeń spichrzowy i zaliczany jest do warzyw korzeniowych. Seler liściowy, którego częścią jadalną są ogonki liściowe i liście, należy do warzyw liściowych.
Seler rozmnażamy z rozsady
Zarówno selery korzeniowe, jak i naciowe rozmnażamy z rozsady, na wyprodukowanie której wystarczy parapet. Nasiona w ogrzaną i odkażoną w piekarniku w temperaturze co najmniej 60°C ziemię do produkcji rozsad wysiewamy w lutym, ewentualnie na początku marca. Pojemniki z nasionami ustawiamy na okiennym parapecie. Im lepszy dostęp światła słonecznego, tym lepszy i szybszy proces kiełkowania. Okres kiełkowania selera trwa około 3 tygodni. Naczynie z zasiewami warto przykryć szybą, by utrzymywała się stała wilgotność. Niezależnie powierzchnię ziemi spryskujemy systematycznie wodą o temperaturze pokojowej. Gdy siewki wzejdą, szybę usuwamy, a gdy mają 2–3 liście właściwe, pikujemy je do wielodoniczek bądź skrzyneczek, zachowując 5-centymetrowe odstępy, na tę samą głębokość, jak rosły dotychczas. Przez pierwsze tygodnie produkcji rozsady należy utrzymywać temperaturę pomieszczenia około 18–20°C, podłoża nie niższą niż 16°C.
Przy produkcji rozsady ważnym zabiegiem jest odpowiednie zahartowanie, aby rośliny lepiej zniosły przesadzanie do gruntu i gorsze warunki od tych, w których rosły dotychczas. Najpierw przez kilka dni wietrzymy pomieszczenie, a na około 10 dni przed wysadzeniem wystawiamy na zewnątrz na cały dzień (pod warunkiem że nie ma przymrozków). Zdrową, zahartowaną rozsadę o 6 liściach właściwych wysadzamy od połowy maja do gruntu. Seler korzeniowy powinien być sadzony w rozstawie 30 do 40 × 20 cm, a naciowy 40 do 50 × 30 cm.
Oba selery są bardzo żarłoczne i mają wymagania
Oba selery uprawia się najczęściej w pierwszym roku po oborniku. Można selera korzeniowego uprawiać w drugim roku, ale tylko na najlepszych glebach. Dobrym zamiennikiem obornika może być kompost (około 6 kg/m²). Przedplonami wskazanymi są warzywa kapustne, cebulowe i strączkowe. Warzywo to wymaga gleby zasobnej w próchnicę, o pH 6,5–7,5. Zupełnie nie udaje się na glebach piaszczystych ani gliniastych. Seler naciowy wymaga większej wilgotności powietrza od korzeniowego, a także gleby szybko się nagrzewającej. Nawożenie azotowe, potasowe czy fosforowe należy zastosować przed sadzeniem, najlepiej w postaci nawozu wieloskładnikowego, np. Azofoska w ilości 0,3–0,4 kg/10 m². Selery naciowe, z uwagi na wytwarzanie dużej masy zielonej, wymagają dodatkowego nawożenia azotowego lub wieloskładnikowego, np. roztworem Florivitu do podlewania około 0,5 l pod roślinę. Można również podlewać rośliny rozcieńczoną gnojówką. Pogłównie rośliny zasilamy 4 tygodnie po posadzeniu, drugi raz w pierwszej połowie sierpnia.
W wyborze odmiany postaw na dobre nasiona
Jest jeszcze trochę czasu, więc możemy poszukać nasion takich odmian, które nam odpowiadają. Korzeniowe mają tę przewagę, że da się je przechowywać przez dłuższy czas. Ogonki liściowego można przechować, ale tylko kilka dni – koniecznie w lodówce. Można je również przechować w formie suszu. Wśród odmian selera korzeniowego warto zwrócić uwagę na: Mkar, Dukat, Feniks, Jabłkowy, Gol, Diamant, Odrzański czy Edward. Wśród naciowych mamy: Zefir, Tango, Bolivar, Helios i Darklet F1.
- Zachowanie wymaganej rozstawy przy pikowaniu zapewni dorodną rozsadę z dużą bryłą korzeniową
fot. Małgorzata Wyrzykowska
Artykuł ukazał się w Tygodniku Poradniku Rolniczym 5/2023 na str. 94. Jeśli chcesz czytać więcej podobnych artykułów, już dziś wykup dostęp do wszystkich treści na TPR: Zamów prenumeratę.
