Rośliny mają zdolność łatwego zasiedlania nowych terenów. Bardzo łatwo przychodzi to na przykład mniszkowi lekarskiemu (Taraxacum officinale), znanego także jako dmuchawiec.
Dmuchnięcie w przekwitły kwiat, rozsiewa jego nasiona na duże odległości, które roznoszone są przez wiatr. Mniszek lekarski jest rośliną do tego stopnia ekspansywna, że potrafi zając w bardzo szybkim okresie czasu bardzo duże przestrzenie. Z tego względu nie jest pożądana przez rolników i na wykoszonych trawnikach. Z drugiej strony nieocenione właściwości tej rośliny sprawiają, że sok oraz ziele wykorzystywane są jako surowce lecznicze, jadalne, pastewne i miododajne. W dawanych czasach znalazł zastosowanie w medycynie naturalnej. W jaki sposób?
Mniszek lekarski - co to za roślina?
Mniszek lekarski, inaczej mniszek pospolity, dmuchawiec, rośnie dziko w całej Europie, w Azji i w obu Amerykach - najczęściej przy drogach, na łąkach, w zaroślach oraz jako chwast. Mniszek lekarski to nie mlecz!
Do celów leczniczych jesienią zbiera się korzenie roślin starszych, wykopując je z ziemi, myje, usuwa części nadziemne i suszy w suszarni ogrzewanej lub w warunkach naturalnych. Na wiosnę, gdy roślina wytworzy rozetę liści i wykształci pędy z koszyczkami kwiatowymi w stanie pąków, ścina się całą część nadziemną i suszy w cieniu i przewiewie.
Jeżeli po zbiorze ziela odrzucimy pędy kwiatowe, to otrzymamy po wysuszeniu liście mniszka pospolitego.
Mniszek lekarski – właściwości lecznicze
Poza szerokim, tradycyjnym wykorzystaniem preparatów mniszka lekarskiego, istnieje sporo dowodów naukowych, potwierdzających jego użyteczność w leczeniu różnych dolegliwości. Chociaż dostępnych badań klinicznych nie jest wiele, to jego szerokie spektrum działania jest powszechnie znane, m.in w.:
- wspomaganiu pracy wątroby,
- zwiększaniu diurezy,
- łagodzeniu stanów zapalnych,
- zapobieganiu tworzenia się piasku i kamieni moczowych,
- regulacji poziomu cukru we krwi,
- działaniach przeciwnowotworowych,
- działaniach antyoksydacyjnych.
Mniszek działa przede wszystkim na układ pokarmowy. Gorzkie laktony obecne w ekstraktach oraz soku z jego korzenia/ziela pobudzają wydzielanie śliny, soku żołądkowego, oraz żółci, a także ułatwiają jej odpływ do dwunastnicy oraz zapobiegają jej zastojom. Surowiec wspomaga więc pracę wątroby i skutecznie ją oczyszcza.
Mniszek oczyszcza także nerki - ułatwia wydalanie złogów i związków toksycznych z naszego organizmu i pośrednio wpływa na znaczną poprawę kondycji cery, co ucieszy osoby cierpiące na trądzik, egzemy czy łuszczycę. Ponadto surowiec usprawnia przemianę materii i reguluje procesy wypróżniania. Dlatego też mniszek stosowany jest bardzo często jako zioło o działaniu wspomagającym proces odchudzania. Bardzo często jest składnikiem ziołowych mieszanek oczyszczających.
Syrop z mniszka lekarskiego – jak go przygotować?
Surowcami wykorzystywanymi do przygotowania syropu z mniszka lekarskiego są: korzeń, kwiaty, łodyga. Najbardziej popularny jest jednak wyrób na bazie kwiatostanów.
Jakość syropu z mniszka lekarskiego uzależniona jest od zebranych kwiatów. Zaleca się pozyskiwać je w maju – właśnie o tej porze są najbardziej dojrzałe i pozbawione goryczy. Po zbiorach należy je oczyścić z owadów.
Składniki na syrop z mniszka lekarskiego:
- 1 l kwiatów,
- 1 l wody,
- 2 cytryny,
- 1 kg cukru.
Przygotowanie krok po kroku:
- Kwiaty przebierz i dokładnie oczyść,
- Umieść je w dużym garnku, a następnie zalej zimną wodą,
- Gotuj przez ok. 15 minut, a następnie odstaw na 24 godziny,
- Po upływie tego czasu przez sito odcedź powstały wywar,
- Do wywaru dodaj sok z cytryn oraz cukier,
- Całość gotuj na najmniejszym ogniu – aż do uzyskania konsystencji syropu (podobna do miodu),
- Gotowy syrop możesz przelać do mniejszych słoiczków.
Syrop z mniszka lekarskiego możesz przechowywać nawet przez kilka miesięcy.
Oprac. Natalia Marciniak-Musiał
Zdjęcie: Pixabay
