Ile kosztowała promocja polskiej żywności za granicą?
Wartość polskiego eksportu artykułów spożywczych rośnie. To także efekt promocji polskiej żywności za granicą. Przyglądamy się więc, ile na ten cel pieniędzy zostało wydane w ostatnich latach.
Za promocję polskiej żywności na rynkach światowych odpowiada KOWR, a wydatki na nią wyniosły prawie 117,3 mln zł w latach 2018-2021 (do 30 września). Środki publiczne na promocję wyniosły ok. 87,8 mln zł, a prywatne niecałe 29,5 mln zł.
Ponad 82,8 mln zł (71 proc. wydatków) to koszty promocji w latach 2018–2019. Dlaczego tak dużo? W 2020 roku plan wydatków nie został wykonany, podobnie było w 2021 roku – z powodu pandemii. Z tej samej przyczyny w 2020 r. odbyło się ponad dwukrotnie mniej imprez promocyjnych, niż rok wcześniej.
Utworzony fundusz promocji produktów rolno-spożywczych wsparł znacznie marketing, targi i wystawy oraz działania informacyjne w kwocie ponad 48,6 mln zł.
NIK: promocja polskiej żywności skuteczna, ale są uchybienia KOWR-u
W latach 2018-2021 Najwyższa Izba Kontroli wzięła pod lupę promocję polskiej żywności za granicą. Chociaż w ocenie NIK działania MRiRW i KOWR na rzecz promowania polskiej żywności za granicą były skuteczne, to KOWR nie opracował wieloletniego planu zagranicznych działań promocyjno-informacyjnych. W ocenie NIK mogło to negatywnie wpłynąć na ciągłość i spójność działań wspierających eksport.
Rośnie wartość polskiego eksportu, ale ilość sprzedaży niektórych produktów spadła
2021 rok był rekordowy dla polskiego eksportu rolno-spożywczego pod względem wartości sprzedanych produktów.
– Wzrost eksportu był bardzo znaczący. Jego wartość ogółem wzrosła w porównaniu z rokiem ubiegłym o 9 proc. i osiągnęła nienotowany dotąd poziom 37,4 miliardów euro, tj. 170,8 miliardów złotych – poinformował minister rolnictwa Henryk Kowalczyk.
Trzeba jednak zaznaczyć, że choć wartość eksportu wielu produktów z Polski wzrosła, to spadł wolumen ich sprzedaży. Stało się tak np. w przypadku wołowiny. Jej eksport w okresie styczeń–listopad 2021 r. spadł o 3 proc. w porównaniu z analogicznym okresem rok wcześniej, osiągając 342 tys. ton mięsa. Wołowina podrożała, więc mimo obniżonego wolumenu sprzedaży, wartość eksportu wzrosła do 1,4 mld euro (o 12 proc.).
Nadal sprzedajemy więcej żywności za granicę niż przywozimy
Mimo ograniczeń związanych z pandemią, polscy producenci dobrze radzą sobie na rynku międzynarodowym. Rośnie zarówno eksport jak i import, z tym, że obserwujemy szybsze tempo wzrostu eksportu.
– Różnica pomiędzy eksportem a importem powiększyła się o blisko 10 proc. i dodatnie saldo wymiany produktów rolno-spożywczych wynosi obecnie 12,7 mld euro – mówił szef resortu rolnictwa.
Dokąd eksportujemy najwięcej żywności?
Około 73 proc. wpływów z eksportu produktów rolno-spożywczych stanowiła sprzedaż do krajów Unii Europejskiej, gdzie trafiły produkty o wartości 27,1 mld euro, co oznacza 11 proc. wzrost w stosunku do 2020 r.
Największe wpływy osiągnęliśmy z eksportu do:
- Niemiec – 9,4 mld euro, wzrost o 9 proc.,
- Holandii – 2,2 mld euro, wzrost o 16 proc.,
- Francji – 2,1 mld euro, wzrost o 16 proc.,
- Włoch – 1,9 mld euro, wzrost o 10 proc.,
- Czech – 1,6 mld EUR, wzrost o 5 proc.
Poza Unią Europejską sprzedaliśmy produktów łącznie za 3 mld euro (wzrost o 3 proc.), z czego najwięcej wysłaliśmy: do Wielkiej Brytanii – 3,0 mld euro, spadek o 4 proc., na Ukrainę – 0,8 mld euro, wzrost o 7 proc., do Rosji – 0,7 mld euro, wzrost o 19 proc., USA – 0,6 mld euro, wzrost o 14 proc., Arabii Saudyjskiej – 0,5 mld euro, spadek o 26 proc., do Algierii – 0,4 mld euro, wzrost o 66 proc.
Eksport żywności: czego sprzedajemy najwięcej?
Grupą dominującą w strukturze eksportu rolno-spożywczego są mięso i produkty mięsne (7,0 mld euro, wzrost o 9 proc.), w tym głównie mięso drobiowe, przetwory mięsne, mięso wołowe i wieprzowe.
Największy udział w wartości eksportu miały: mięso drobiowe (39 proc. – 2,7 mld EUR), przetwory mięsne (24 proc. – 1,7 mld EUR), mięso wołowe (23 proc. – 1,6 mld EUR) i mięso wieprzowe (11 proc. – 0,8 mld EUR). Eksport zwierząt żywych oraz pozostałych gatunków mięs był stosunkowo niewielki i stanowił odpowiednio 2 proc. i 1 proc. udziału w przychodach z eksportu produktów mięsnych z Polski.
Towarami, które są atrakcyjne za granicą są także ziarna zbóż i przetwory (4,7 mld euro, wzrost o 10 proc.), tytoń i wyroby tytoniowe (4,1 mld euro, spadek o 4 proc.), cukier i wyroby cukiernicze (2,8 mld euro, wzrost o 9 proc.), produkty mleczne (2,6 mld euro, wzrost o 13 proc.) oraz ryby i przetwory rybne (2,4 mld euro, wzrost o 4 proc.).
Aneta Lewandowska, fot. MRiRW