Jakie cechy wyróżniają bydło norweskie czerwone (NRF)?
Jedną z ras, która doskonale nadaje się do krzyżowania jest norweska czerwona (NRF) – uważana za jedną z najzdrowszych i najbardziej płodnych mlecznych ras na świecie.
Początkowo zalecana jako sposób na problemy z rozrodem, dziś rasa norweska czerwona coraz częściej jest świadomie wybierana przez hodowców do krzyżowania międzyrasowego z holsztynami. Dlaczego? Bo połączenie tych dwóch ras daje niesamowite efekty, o czym przekonują przeprowadzane regularnie badania terenowe. Potwierdzono, że przy krzyżowaniu rotacyjnym HO x NRF uzyskuje się zwierzęta, które w porównaniu do czystorasowych holsztynów są dużo bardziej płodne i zdrowe. Dzięki poprawie tych cech, liczba dni otwartych się zmniejsza, zwierzę szybciej zaczyna produkcję i dłużej pozostaje w stadzie, a to przekłada się na bezpośredni zysk dla hodowcy.
Od początku pracy hodowlanej nad rasą norweską czerwoną główny nacisk kładziono nie na wydajność, lecz właśnie na cechy związane ze zdrowotnością i płodnością, przy jednoczesnym obniżaniu kosztów produkcji. Potwierdzona wyższa płodność krów, mniej klinicznych przypadków mastitis, niższy poziom komórek somatycznych, łatwiejsze wycielenia, mniej martwo urodzonych cieląt, lepszy ich odchów, mniejsze problemy z racicami oznacza po prostu mniej kłopotów w oborze i mniejsze środki przeznaczane na leczenie.
Krzyżówki HO x NRF nie odbiegają znacznie mlecznością od czystorasowych holsztynów
Czystorasowe nrf-y dają mniej mleka. Niemniej jednak, krzyżówki HO x NRF nie odbiegają znacznie w swojej produkcji od czystorasowych hf-ów, za to mleko krzyżówek jest bogatsze w suchą masę i charakteryzuje się dużo wyższą zawartością tłuszczu i białka, co jest szczególnie opłacalne dla hodowców, u których wysokie parametry mleka są dodatkowo premiowane w mleczarniach.
Hodowcy zgodnie przyznają - krzyżowanie HF-ów z rasą norweską czerwoną daje same korzyści
Podczas naszych licznych wizyt w mlecznych gospodarstwach, nie spotkaliśmy hodowcy, który miałby jakiekolwiek zastrzeżenia do krów mieszańcowych HO x NRF. Wprost przeciwnie, większość była zgodna, co do szerokiego wachlarza ich zalet. Wielu potwierdzało, iż mieszańce mają na ogół słabszą (w porównaniu do hf-a) pierwszą laktację, jednak kiedy krowy wejdą w drugą i trzecią laktację, wydajnościami nie ustępują wydajnym holsztyno-fryzom i o ile maksimum swoich możliwości produkcyjnych hf osiąga zwykle w drugiej laktacji, o tyle mieszańce w 5 i 6.
Jednym z głównym celów krzyżowania hf-a z rasą norweską czerwoną jest również zmniejszenie pokroju i masy ciała krów. Wysoko wydajny hf to krowa duża, a duża krowa to często duży problem. Umiejętne krzyżowanie sprawi, że hf zostanie nieco zmniejszony. Krzyżowanie z rasą nrf pozwala również na skrócenie okresu międzywycieleniowego, uzyskanie wysokiej odporności na choroby, niższego wskaźnika śmiertelności cieląt, dobrego rozrodu oraz poprawę kondycji.
Warto zaznaczyć, że obecnie w Norwegii blisko połowa populacji krów dojonych jest za pomocą robotów, dlatego też prace hodowlane nad rasą nrf od wielu już lat koncentrują się między innymi nad odpowiednim rozstawem strzyków do automatycznego doju.
Beata Dąbrowska
Zdjęcia: Beata Dąbrowska