Syndrom słabego cielęcia (weak calf syndrome) to szereg objawów klinicznych występujących u nowo urodzonych cieląt. Oseski nie są w stanie wstać po porodzie, jeżeli już się podnoszą, to z wielkim trudem, jednak najczęściej pozostają w pozycji leżącej. Jako jeden z głównych czynników takiego stanu rzeczy prof. Stefaniak wymienia przedłużający się i ciężki poród, który prowadzi do niedotlenienia cielęcia i w efekcie powstania u niego kwasicy oddechowo-metabolicznej.
Jak trudny poród wpływa na metabolizm cielęcia?
– Podczas trudnego porodu dochodzi do nagromadzenia się kwasu mlekowego i kumulacji CO2 w organizmie cielęcia. Dzieje się tak, na skutek tego, iż przy ciężkim porodzie łożysko nie funkcjonuje prawidłowo i płód nie jest w stanie usunąć produkowanego przez siebie CO2. Urodzone w takich warunkach cielę, gdy zaczyna uruchamiać mechanizmy krążenia dorosłego (a nie płodowego) zwierzęcia, ze wszystkich jego narządów zaczyna wypłukiwać duże ilości nagromadzonego kwasu mlekowego, który zakwasza oragnizm. Cielę jest w stanie przeżyć, kiedy jego pH wynosi 6,8. Bardziej zakwaszony organizm prowadzi już do śmierci cielęcia – tłumaczy prof. Stefaniak.
Okazuje się, że można zabezpieczyć się przed padnięciem zwierzęcia. – Przy ciężkiej zamartwicy można zastosować jedną z metod, polegającą na położeniu cielęcia – na maksymalnie 90 sekund – w pozycji mostkowej lub pozycji siedzącego psa, tak by trzewia skierowane były do dołu i płucom łatwiej było pracować, po to, by udrożnić drogi oddechowe. Zalecam też, aby nie oszczędzać na szybkim wezwaniu lekarza weterynarii do trudnego porodu, który fachowo zajmie się słabym cielęciem.
- Zdiagnozowanie zespołu słabego cielęcia powinno być oparte na ocenie jego żywotności, czyli: zabarwieniu błon śluzowych, częstotliwości oddechu i akcji serca oraz czasu, kiedy zaczyna podnosić głowę i utrzymuje pozycję mostkową
Jakie obawy sugerują syndrom słabego cielęcia?
W jak najszybszym zdiagnozowaniu syndromu słabego cielęcia pomoże ocena jego żywotności tuż po narodzeniu. Ocena ta obejmuje następujące parametry:
- częstość oddechu i akcji serca,
- czas, kiedy cielę zaczyna podnosić głowę i utrzymuje pozycję mostkową,
- czas, kiedy cielę podejmuje próby wstawania, wykazuje napięcie mięśniowe oraz odruchy,
- zabarwienie błon śluzowych,
- przydatna może też być ocena histopatologiczna łożyska po porodzie.
Beata Dąbrowska
