Polecane są odmiany z ziarnem szklistym typu flint
Jak jednak poruszać się w gąszczu informacyjnym o odmianach i dobrze wybrać z setek mieszańców z Krajowego Rejestru i dostępnych także z katalogu wspólnotowego? Odpowiedź jest dość prosta – warto analizować dostępne informacje z najbliższej gospodarstwu jednostki realizującej Porejestrowe Doświadczalnictwo Odmianowe i Rolniczego. Najlepiej jest korzystać z List Odmian Zalecanych, które w przypadku kukurydzy na kiszonkę i na ziarno tworzą aktualnie cztery województwa: podlaskie, łódzkie, kujawsko-pomorskie i pomorskie.
- Pożądaną cechą mieszańców na kiszonkę jest ziarno typu flint ze szklistą skrobią trawioną by-pass oraz tzw. stay green z długimi zielonymi liśćmi. Najlepiej, kiedy w momencie tzw. dojrzałości kiszonkarskiej kolba jest dojrzała, a liście nadal pozostają zielone
Odmiany wczesne ze względu na krótszy wzrost wytwarzają niższy plon
Od roku 2013 w woj. podlaskim w ramach Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego i Rolniczego wykonywano analizy materiału roślinnego odmian kukurydzy kiszonkowej w celu stworzenia LOZ. Stacja Doświadczalna Oceny Odmian w Krzyżewie realizująca te doświadczenia COBORU na Podlasiu prezentowała ze zbiorów kukurydzy w 2014 r. bardzo ciekawe dane analiz chemicznych badanych odmian, w tym: zawartości białka w całych roślinach i włókna surowego, zawartości skrobi i cukrów rozpuszczalnych oraz strawności całych roślin.
- Plon ogólny suchej masy jest priorytetem, ale w produkcji mleka liczy się strawność sieczki z całych roślin kukurydzy, o czym piszemy na str. 38 TPR
Rekomendacje z czterech województw
LOZ kukurydzy na kiszonkę na 2021 r. tworzą cztery województwa i w sumie rekomendowanych jest 19 mieszańców ze wszystkich grup wczesności. Zachęcam do odwiedzenia stron internetowych tych Stacji Doświadczalnych Oceny Odmian i zapoznania się z wynikami plonowania poszczególnych mieszańców.
- Na LOZ odmian kiszonkowych kukurydzy dla woj. podlaskiego do uprawy rekomendowane na 2021 r. są mieszańce: wczesne – Astardo, Tipico, KWS Salamandra i SM Grot; średnio wczesne – Brigado, ES Bond, ES Joker, Delici CS i ES Palladium oraz średnio późne – Clementeen, Hardware, Kentos, Motivi CS i Physiker.
- Na LOZ odmian kiszonkowych kukurydzy dla woj. łódzkiego do uprawy rekomendowane na 2021 r. są mieszańce: wczesne – Astardo, Tipico i Ligato; średnio wczesne – Brigado i ES Watson oraz średnio późne – Hardware i Baobi CS.
- Na LOZ odmian kiszonkowych kukurydzy dla woj. kujawsko-pomorskiego do uprawy rekomendowane na 2021 r. są mieszańce: wczesne – Astardo i Tipico; średnio wczesne – Brigado, ES Bond, ES Joker i Farmfire oraz średnio późne – Clementeen, Kentos, Motivi CS i P0725.
- Na LOZ odmian kiszonkowych kukurydzy dla woj. pomorskiego do uprawy rekomendowane na 2021 r. są mieszańce: wczesne – Astardo i Tipico; średnio wczesne – Brigado i ES Watson oraz średnio późna – P0725.
Lp. |
Odmiana |
Plon ogólny suchej masy w % wzorca |
Zawartość suchej masy w plonie ogólnym |
||||||
2020 |
2019 |
2018 |
2017 |
2020 |
2019 |
2019 |
2017 |
||
Odmiany wczesne |
|||||||||
1 2 3 4 5 |
Wzorzec, q/ha, % Astardo Tipico KWS Salamandra Ligato SM Grot |
202,6 98 104 103 96 98 |
167,1 100 112 100 100 102 |
201,5 104 105 101 102 100 |
198,5 104 - 105 100 - |
32,5 32,4 31,3 33,8 32,2 32,6 |
34,8 34,5 34,8 36,2 34,4 34,3 |
35,5 35,6 34,8 36,5 36,0 36,5 |
34,1 34,5 - 34,4 34,0 - |
Odmiany średniowczesne |
|||||||||
6 7 8 9 10 11 12 |
Wzorzec, q/ha, % ES Watson CCA Brigado ES Bond ES Joker ES Palladium Farmfire CCA Delici CS |
207,2 105 104 104 102 101 101 99 |
179,8 - 102 105 101 101 100 100 |
202,8 - 108 107 103 106 99 104 |
201,2 - 108 105 104 - 96 - |
32,4 31,2 29,6 32,7 32,2 32,3 33,1 31,6 |
34,7 - 31,9 35,3 33,8 35,6 34,7 34,4 |
35,9 - 34,3 34,4 34,9 36,2 35,2 36,0 |
34,5 - 33,1 34,7 34,1 - 34,5 - |
Odmiany średniopóźne |
|||||||||
13 14 15 16 17 18 19 |
Wzorzec, q/ha, % Clementeen Baobi CS CCA Kentos Motivi CS Hardware P0725 CCA Physiker |
232,8 106 104 103 102 100 99 97 |
179,1 103 - 102 103 101 105 103 |
206,9 105 - 102 104 - - 106 |
204,2 - - - - - - - |
32,2 32,6 32,1 32,2 31,9 33,8 29,4 33,4 |
34,0 33,8 - 33,9 32,9 35,2 30,4 35,7 |
36,5 35,8 - 35,1 34,7 - - 36,9 |
33,4 - - - - - - - |
- Tabela. Zestawienie plonowania odmian z LOZ, które są wpisane do KR (plon ogólny suchej w % wzorca dla grup wczesności i procentowa zawartość suchej masy w plonie głównym)
Warto testować nowości
Oczywiście warto korzystać z List Odmian Rekomendowanych, na których są nowe odmiany, ale przetestowane w doświadczeniach porejestrowych. W tabeli pokazujemy zestawienie plonowania odmian z LOZ (podajemy plon ogólny suchej w % wzorca dla grup wczesności i procentową zawartość suchej masy w plonie głównym). Porównanie szeregu innych cech można znaleźć w opracowaniach COBORU. Jednak nawet te podstawowe dane pokazują, jak poszczególne mieszańce sprawdzały się w latach normalnych i suchych, szczególnie w 2019 r.
- Nie ma dowodów na to, że głownia guzowata szkodzi zwierzętom, ale to w kiszonce niepotrzebny balast. Odmiany różnią się podatnością na tę chorobę i dane takie znajdziemy w publikacjach COBORU
Marek Kalinowski
Zdjęcia: