StoryEditorWażne:

PORADNIK – Najważniejsze zasady wapnowania gleby

31.07.2021., 14:07h
Wapnowanie to nic innego jak stosowanie nawozów wapniowych w celu odkwaszenia gleby i w rezultacie poprawienia jej właściwości. Skutkiem wapnowania jest też zmniejszenie przyswajania przez rośliny jonów metali ciężkich, co uniemożliwia ich włącznie w łańcuch troficzny. Podniesienie pH gleby prowadzi także do zwiększenia liczby mikroorganizmów w niej występujących.

Same więc zalety, jednak pozytywne skutki tego zabiegu muszą się naturalnie pokazać w dłuższym aspekcie czasowym oraz ścierać z naturalnymi przyczynami zakwaszania gleb, jest to nieuniknione. Pomimo iż badania naukowe potwierdzają, że utrzymująca się przez dłuższy okres wartości pH <4,5 wskazuje na niebezpieczeństwo degradacji środowiska glebowego, nie zaleca się jednak radykalnego, szybkiego odkwaszania gleb, należy je zaplanować w dłuższym czasie.

Przy niskim pH cierpi gleba i rośliny

W Polsce nadal możliwości produkcyjne gleb ogranicza przewaga gleb lekkich (35%) i bardzo lekkich (30%), charakteryzujących się często odczynem bardzo kwaśnym i kwaśnym. Należy też pamiętać, że duże zakwaszenie gleb nie jest charakterystyczne dla całej Polski, ale występuje regionalnie. Wciąż najgorsza pod tym względem sytuacja jest na Podkarpaciu, w województwie łódzkim i mazowieckim. Pilnego wapnowania gleb potrzebują także gleby w województwach: małopolskim, podlaskim i warmińsko-mazurskim. Dochodzi tam nie tylko do zmniejszenia efektywności wykorzystania stosowanych nawozów mineralnych, ale zwiększonego wymycia azotanów, chlorków i siarczanów oraz do braku możliwości głównie wapnia i magnezu, w ilościach koniecznych do prawidłowego pobierania i gospodarki azotem. U roślin następuje zahamowanie rozwoju systemu korzeniowego, w związku z tym zmniejszenie pobierania wody i składników pokarmowych, w efekcie roślina nie może rozwijać się prawidłowo i wydać plonu.

Z powodu znacznego zakwaszenia gleb syntetyczny wskaźnik jakości polskich gleb ocenia się na zaledwie 60–70 punktów i jest to wartość niska w stosunku do 100 punktów osiąganych u naszych zachodnich i południowych sąsiadów. Przedkłada się na ten wynik wciąż niskie zużycie nawozów wapniowych, które oscyluje wokół zaledwie 50 kg CaO/ha. Natomiast średnie zużycie nawozów azotowych w Polsce jest nadal wysokie, a aby zneutralizować 1 kg wysianego azotu potrzeba 1,5 kg CaO. Wysianie zatem 73 kg azotu na hektar, wymaga zastosowania co najmniej 110 kg CaO/ha. Jednak tak się nie dzieje i sprawia, że średni wskaźnik zakwaszenia gleb w Polsce jest nadal wysoki w porównaniu do innych krajów UE o podobnych uwarunkowaniach klimatyczno-glebowych. Ponadto ze względu na przewagę gleb piaszczystych w Polsce podejmowane próby wykorzystania nawozów mineralnych jako rekompensaty do poprawy żyzności gleb, powoduje "efekt błędnego koła", gdyż azot mineralny przyspiesza proces mineralizacji zarówno trwałego humusu, jak i świeżo wprowadzanej do gleby materii organicznej i zakwasza glebę.

Pierwsze kroki do wapnowania

Odczyn gleb jest najłatwiej mierzalnym i zarazem podstawowym parametrem ich jakości. Do wykonania zabiegu wapnowania jest konieczne określenie aktualnego odczynu gleby, czyli stwierdzenia, w jakim stopniu gleba jest zakwaszona. Należy pamiętać, że utrzymanie w warunkach uprawy gleby i roślin, optymalnego odczynu gleby jest trudne, gdyż po każdym sezonie wegetacyjnym odczyn może się obniżać w wyniku naturalnie zachodzących procesów mineralizacji glebowej materii organicznej i pobrania przez rośliny wapnia i magnezu z plonem.

W polskim rolnictwie wciąż brak jest świadomości, że gleby w gospodarstwie są zakwaszone lub nawet silnie kwaśne. Najczęstszą przyczyną utrzymywania w gospodarstwie zakwaszonych gleb jest brak aktualnych analiz odczynu gleby (pH). Dosyć powszechny wśród rolników jest czynnik ekonomiczny. Zabieg wapnowania (zakup wapna, transport + rozsiew) jest uważany za zbyt kosztowny. Rolnicy zatem stawiając na szali inne nawozy mineralne rezygnują z zakupu wapna i popełniają w ten sposób bardzo poważny błąd, gdyż składniki pokarmowe z nawozów w kwaśnych glebach są niedostępne dla roślin. Zatem zamiast zyskać wysokie plony, tracą je. Dlatego też w województwach, w których gleby wymagają pilnego wapnowania potencjalne straty stosowanych składników nawozowych przekraczają 10%.

Przeczytaj cały Poradnik o wapnowaniu – pobierz PDF-a za darmo

Pozostałą część porad dot. wapnowania przeczytasz pobierając PDF-a. Żeby otrzymać artykuł wystarczy wypełnić poniższy formularz. Poradnik otrzymaz w formie elektronicznej na podany przez Ciebie adres e-mail.



Jeśli nie chcesz zostawić swoich danych, możesz poznać te porady kupując nr 31-32/2021 "Tygodnika Poradnika Rolniczego" na stronie: www.agrarsklep.pl.

Administratorem Twoich danych jest Polskie Wydawnictwo Rolnicze Sp. z o.o (PWR/my), ul. Metalowa 5, 60-118 Poznań. Twoje dane będziemy przetwarzać do realizacji następujących celów: realizacja Konkursu, marketingu bezpośredniego (wysyłka pocztowa), przekazu marketingowego i handlowych zgodnie z udzielonymi zgodami; poznania twojej opinii na temat dostarczanych usług i treści w ramach badania rynku, a także do zabezpieczenia roszczeń. Podstawą przetwarzania Twoich danych jest nasz uzasadniony interes (art. 6 ust.1 lit f RODO), którym są wymienione cele. W związku z przetwarzaniem Twoich danych osobowych masz prawo: dostępu do Twoich danych, ich sprostowania, ograniczenia przetwarzania, wyrażenia sprzeciwu, przenoszenia, prawo wycofania w każdym czasie każdej ze zgód bez wpływu na zgodność z prawem przetwarzania przed jej wycofaniem, prawo żądania usunięcia danych. Stwierdzając niezgodne z prawem przetwarzanie danych możesz złożyć skargę do Prezesa UODO (Warszawa, ul. Stawki 2). 

Zawsze możesz skontaktować się z nami na adres email: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript., lub z wyznaczonym przez PWR inspektorem ochrony danych na adres: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. 
Szczegółowe informacje o przetwarzaniu Twoich danych dostępne są pod adresem: Brałem udział w konkursie lub podobnym wydarzeniu.




Warsaw
wi_00
mon
wi_00
tue
wi_00
wed
wi_00
thu
wi_00
fri
wi_00
23. listopad 2024 02:49