Lista odmian zalecanych pszenżyta jarego
W latach 2010–2013 nie zarejestrowano żadnej nowej odmiany, natomiast w latach 2014–2018 wpisano do Krajowego Rejestru pięć nowości, w 2019 r. trzy (Erwin, Odys i Santos), w 2020 r. dwie (Gucio i Impetus) i w tym roku jedną (Kompan). W sumie w Krajowym Rejestrze jest 16 odmian pszenżyta jarego. Listę Odmian Zalecanych do uprawy w poszczególnych województwach prezentujemy na mapie, a w tabeli najważniejsze cechy i odporność na choroby. Poniżej przypominamy opisową charakterystykę odmian z LOZ na 2021 r. (wg informacji COBORU).Pszenżyto odmiany Hugo – odporne na rdzę żółtą i brunatną plamistą
Hugo to odmiana wpisana do Krajowego Rejestru w 2018 r. o roślinach przeciętnej wysokości i dość małej odporności na wyleganie. Plenność dość dobra. Przyrost plonu przy wysokim poziomie agrotechniki przeciętny. Odporność na rdzę żółtą, brunatną plamistość liści, septoriozę plew i fuzariozę kłosów – dość duża, mączniaka prawdziwego, rynchosporiozę i septoriozę liści – średnia, na rdzę brunatną – dość mała. Termin kłoszenia i dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren duża, wyrównanie ziarna średnie, gęstość ziarna w stanie zsypnym przeciętna. Odporność na porastanie w kłosie średnia, liczba opadania przeciętna. Zawartość białka mała. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna.Mamut – pszenżyto o dużej zawartości białka
- Hugo i Mamut to odmiany pszenżyta jarego najczęściej rekomendowane na Listach Odmian Zalecanych
Odmiana pszenżyta Dublet ma dużą odporność na rdzę brunatną
Dublet jest odmianą wpisaną do Krajowego Rejestru w 2006 r. o średniej wysokości roślin i dość małej odporności na wyleganie. Plenność przy przeciętnym poziomie agrotechniki – bardzo dobra. Odporność na rdzę brunatną – duża, na septoriozę liści i plew – dość duża, na mączniaka, fuzariozę kłosów i choroby podstawy źdźbła – przeciętna. Termin kłoszenia i dojrzewania średni. Ziarno o średniej odporności na porastanie w kłosie i przeciętnej liczbie opadania. Masa 1000 ziaren dość duża, gęstość w stanie zsypnym duża. Zawartość białka średnia. Tolerancja na zakwaszenie gleby dość mała.Pszenżytu odmiany Mazur plonuje powyżej wzorca
Milewo to pszenżyto o bardzo dobrej plenności
Odys to stosunkowa nowa odmiana pszenżyta
Santos to odmiana pastewna pszenżyta jarego
Sopot – pszenżyto o dużej odporności na wyleganie i bardzo dobrej plenności
Sopot – odmiana wpisana do Krajowego Rejestru w 2015 r. o niskich roślinach, o dużej odporności na wyleganie. Plenność bardzo dobra. Przyrost plonu przy wysokim poziomie agrotechniki przeciętny. Odporność na septoriozę liści i septoriozę plew – duża, na rdzę brunatną, brunatną plamistość liści i fuzariozę kłosów – dość duża, na mączniaka prawdziwego – średnia. Termin kłoszenia i dojrzewania dość późny. Masa 1000 ziaren średnia, wyrównanie ziarna przeciętne, gęstość w stanie zsypnym duża. Odporność na porastanie w kłosie średnia, liczba opadania dość mała. Zawartość białka średnia. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna.
Lp. |
Odmiana |
Plon w 2020 r. na a1 (wz.= 64,1dt z ha) w % wzorca |
Plon w 2020 r. na a2 (wz.= 70,2 dt z ha) w % wzorca |
Choroby podstawy źdźbła (skala1-9°) |
Mączniak prawdziwy – liście (skala1-9°) |
Rdza brunatna (skala1-9°) |
Rdza żółta (skala1-9°) |
Brunatna plamistość liści (skala1-9°) |
Rynchosporioza (skala1-9°) |
Septorioza liści (skala1-9°) |
Septorioza plew (skala1-9°) |
Fuzarioza kłosów (skala1-9°) |
Wysokość roślin (cm) |
Wyleganie przed zbiorem (skala1-9°) |
Porastanie ziarna w kłosach (skala1-9° |
Tolerancja na zakwaszenie gleby (skala1-9°) |
1 |
Hugo |
97 |
98 |
7,3 |
7,7 |
7,5 |
8,6 |
8,1 |
7,9 |
7,1 |
7,4 |
8 |
98 |
6,5 |
5 |
5 |
2 |
Mamut |
105 |
104 |
7,2 |
8,2 |
8,1 |
8,7 |
8 |
8 |
7,3 |
7,5 |
7,7 |
93 |
7,7 |
5 |
5 |
3 |
Dublet |
95 |
95 |
7,4 |
7,7 |
7,5 |
8,2 |
8,2 |
8 |
7,2 |
7,4 |
8,2 |
101 |
6,1 |
5 |
5 |
4 |
Mazur |
97 |
95 |
7,2 |
7,7 |
8,2 |
8,7 |
8,1 |
7,6 |
7,2 |
7,4 |
8,6 |
96 |
7,4 |
6 |
5 |
5 |
Milewo |
- |
- |
8,1 |
7,8 |
7,6 |
6 |
8,1 |
7,7 |
6,9 |
7,2 |
7,4 |
105 |
6,7 |
6 |
5 |
6 |
Odys |
97 |
98 |
7,1 |
7,9 |
8,4 |
8,6 |
8,2 |
7,9 |
7,3 |
7,2 |
8,2 |
100 |
7 |
4 |
5 |
7 |
Santos |
98 |
98 |
7,1 |
7,1 |
8,4 |
8,6 |
8,2 |
8,2 |
7,5 |
7,8 |
8,2 |
103 |
7 |
5 |
5 |
8 |
Sopot |
102 |
101 |
7,2 |
7,4 |
8 |
8,1 |
8,1 |
7,9 |
7,3 |
7,8 |
8,3 |
89 |
7,7 |
5 |
5 |
- Tabela. Ważniejsze cechy odmian pszenżyta jarego znajdujących się na LOZ i ich odporność na wybrane choroby ( w skali 1-9°) wg porównywarki odmian COBORU
Marek Kalinowski