Gospodarstwa rolne o powierzchni powyżej 15 ha ubiegające się o dopłaty bezpośrednie w areale upraw mają obowiązek uwzględnić 5-proc. obszar proekologiczny EFA, m.in. grunty ugorowane. Teraz, w związku z wojną w Ukrainie i kryzysem żywnościowym, KE dała zielone światło na wykorzystanie ugorów w produkcji. Jak złagodzono przepisy?
W tym roku rolnicy mogą produkować na ugorach
Samorząd rolniczy już na początku marca wnioskował do ministra rolnictwa o umożliwienie przeznaczenia powierzchni gruntów ornych w gospodarstwie, wykorzystywanych na obszary i obiekty nieprodukcyjne (włączając w to grunty ugorowane), pod uprawę roślin przeznaczonych na biomasę. Resort rolnictwa zaapelował o to z kolei do Komisji Europejskiej - z pozytywnym skutkiem.
Bruksela zgodziła się na tymczasowe odstępstwo pozwalające na produkcję wszelkich upraw na cele spożywcze i paszowe na gruntach ugorowanych w całej UE. Zwiększy to zdolność produkcyjną UE pomimo ograniczonej dostępności żyznych gruntów.
Decyzja ta umożliwi też uznanie gruntów ugorowanych za odrębne uprawy w ramach dywersyfikacji upraw lub za obszary proekologiczne EFA, nawet jeśli na takich gruntach będzie prowadzona produkcja, tj. wypas, zbiór, czy uprawa. Na tych gruntach rolnik będzie mógł stosować nawozy mineralne i pestycydy.
Wojciechowski: 4 miliony hektarów więcej na produkcję żywności i pasz
Z wyliczeń KE wynika, że w ten sposób pozyskamy pod uprawę 4 mln ha.
- Teraz te grunty będzie można wykorzystać do produkcji rolnej, do produkcji żywności i paszy. 4 miliony hektarów to obszar porównywalny z całym obszarem Holandii czy też z całym obszarem rolnym w Czechach – powiedział 23 marca Wojciechowski.
Kiedy ministerstwo wyda przepisy umożliwiające rolnikom produkcję na ugorach?
Teraz rolnicy czekają na odpowiednie przepisy. A czas nagli, bo jeśli mają zdążyć z wiosennymi zasiewami na tych gruntach, to już powinni znać regulacje w tym zakresie. Tymczasem w resorcie rolnictwa nadal trwają prace mające na celu wdrożenie decyzji do przepisów krajowych. W wykazie prac legislacyjnych ministerstwa rolnictwa termin przyjęcia rozporządzenia w tej sprawie przewidziany jest na kwiecień.
- Musimy to przełożyć na przepisy krajowe, rozporządzenie zostało już przygotowane – mówiła Joanna Czapla, dyrektor Departamentu Płatności Bezpośrednich podczas konferencji w Białymstoku na temat WPR.
Trawa na gruntach ornych i międzyplonach
Izby rolnicze państw Grupy Wyszehradzkiej (V4) wraz z działaczami z Bułgarii, Chorwacji, Estonii, Litwy i Rumunii uważają jednak, że ułatwienia dla rolników w tym zakresie powinny być jeszcze większe. Dlatego zawnioskowali o odstępstwa od zasad zazieleniania wykraczające poza decyzję wykonawczą.
– Mianowicie w celu złagodzenia wymogów dotyczących dywersyfikacji upraw, domagamy się umożliwienia stosowania środków ochrony roślin wiążących azot na obszarach EFA oraz dalszego rozszerzania wykorzystania dostępnych gruntów: włączenie do produkcji trawy na gruntach ornych i międzyplonach – oprócz gruntów ugorowanych na obszarach EFA. Zwracamy ponadto uwagę na potencjalną rezerwę gruntową w postaci trwałych użytków zielonych oraz gruntów nierolnych poza LPIS. Zaletą użytkowania odłogów i trwałych użytków zielonych jest akumulacja materii organicznej w tej glebie, a tym samym znaczna wymiana nawozów, zwłaszcza w pierwszym roku orki – apelowali przedstawiciele Izb Rolniczych.
ksz, dkol na podst. KRIR/LIR/TT/KE, fot. pixabay.com
