Po zdrowie do ogrodu – czym jest ogrodoterapia?

Przebywanie w ogrodzie, wśród roślin, śpiewu ptaków i całej magii barw, wiąże się z ich dobroczynnym wpływem na samopoczucie, odstresowanie się i odzyskaniem równowagi. Jednocześnie pełni rolę rehabilitacyjną, edukacyjną i terapeutyczną. Hortiterapia ma swe początki w starożytnym Egipcie, gdzie kapłani i lekarze zalecali spacery po ogrodach, jako środek na choroby umysłowe. Choć cudowny wpływ przebywania w naturze jest znany od dawna, stosunkowo niedługo jest zalecanym sposobem w leczeniu wielu schorzeń.

Czym jest hortiterapia?

Ogrodoterapia jest metodą uniwersalną i łatwą w dopasowaniu do konkretnego pacjenta, która opiera się na potrzebie kontaktu z przyrodą, niezależnie do wieku, płci, wykształcenia czy problemów życiowych. Może być wykonywana prawie wszędzie (od parków, ogrodów, po zakłady karne, domy opieki, itd.), nie wiąże się z dużymi kosztami oraz obecnością wykwalifikowanego personelu.

Ogrodolecznictwo jest jedną z form leczenia i prowadzeni rehabilitacji dla osób:

• niepełnosprawnych,
• przewlekle chorych,
• cierpiących z powodu zaburzeń psychicznych, emocjonalnych, poznawczych, wykluczenia społecznego czy samotności.

Terapia ogrodem wspomaga leczenie wielu chorób, m.in.

• Nowotworów,
• ADHD,
• Depresji,
• Demencji,
• Nerwicy,
• Osób otyłych,
• uzależnionych, itd.

Jest także skuteczna w leczeniu uzależnień, chronicznego stresu, rekonwalescencji po chorobach.

Jakie zalety mają rośliny na zdrowie człowieka?

Zdecydowanie poprawia się nastrój, odciąga od przygnębiających myśli, zmniejsza poczucie osamotnienia i bezradności. Rośliny zmniejszają wspominany już stres, niepewność, pobudzają zmysły, zapewniają wrażenia estetyczne. Kontakt z naturą uwrażliwia, pozwala zwracać uwagę na małe rzeczy, wielu chorym nadaje sens życia oraz pobudza ciekawość świata.

Przebywanie  w otoczeniu pięknych i kolorowych ogrodów pomaga osobom samotnym, wykluczonym i w podeszłym wieku. Pozwala na nawiązywanie kontaktów międzyludzkich oraz jest pretekstem do rozmowy.

Praca w ogrodzie to także praca nad swoimi słabościami

Aktywne i systematyczne fizyczne prace w otoczeniu natury pozwalają wzmacniać takie pozytywne cechy jak: dokładność, uważność, cierpliwość, odpowiedzialność. U takich osób poprawiają się także możliwości umysłowe, pamięć, koncentracja. Dodatkowo hortiterapia jest szansą na pogłębianie wiedzy botanicznej i pielęgnacji oraz uprawy roślin.

Mięśnie otrzymują swoja dawkę ruchu, poprawia się ogólna kondycja ciała, koordynacja ruchów. A konieczność pielenia grządek czy pielęgnacji rabaty kwiatowej stanowi dodatkową motywację do aktywności fizycznej. Dobre zaplanowanie prac w ogródku nie pozwoli na przeciążenie organizmu od ich nadmiaru.

Lekkie prace, m.in. sadzenie, podlewanie czy wysiewanie nasion, pozwalają na rozwój sprawności umysłowej i ruchowej, np. poprawa chwytu, wzmocnienie słabych mięśnie i reakcji na dotyk u osób z zaburzeniami ruchowymi i psychicznymi oraz u dzieci.

Kolejna zaleta uprawy przydomowego warzywnika i sadu, to satysfakcja z własnoręcznie wychodowanych warzyw i owoców oraz zdrowa żywność, przy tym stosunkowo tania.

Jak urządzić ogród terapeutyczny?

Jeżeli chcemy postawić na profesjonalizm, to dobrze zaplanowany ogród terapeutyczny powinien być bezpieczny dla chorych i niepełnosprawnych. Są w nim  uwzględnione takie aspekty jak: prosty układ ścieżek, brak ostrych zakrętów, miejsca odosobnienia i relaksu grupowe w cieniu i na słońcu, zbiorniki wodne, wysokość rabat, etc.

Profesjonalny ogród leczniczy to skarbnica różnorodności roślinnej. Od najmniejszych jednorocznych kwiatów, po drzewa, zioła i warzywa. To multum kształtów, faktur, barw i zapachów, nie tylko dla ludzi, ale i dla owadów, ptaków i innych zwierząt, które dobrze będą się w nim czuły.

Wszystko po to, aby nasze mogły popracować wszystkie nasze zmysły dzięki kolorom, zapachom, dźwiękom, smakom.

Oprac. Natalia Marciniak-Musiał

Zdjęcie: Pixabay