Im młodsze cielę, tym bardziej wrażliwe na niskie temperatury
Za oknami coraz chłodniej, dlatego warto zastanowić się jak zadbać o komfort termiczny zwierząt w gospodarstwie. Grupą najbardziej narażoną na szybką utratę ciepła są nowo narodzone cielęta, w szczególności ras mlecznych.
Cielęta, zwłaszcza pierwszych tygodniach życia, są wyjątkowo wrażliwe na zmiany temperatur. Spowodowane jest to bardzo ograniczoną zdolnością termoregulacji. Cielęta rodzą się ze stosunkowo niską zawartością tkanki tłuszczowej, dodatkowo stosunek powierzchni ich ciała do masy predysponuje je do szybkiej utraty ciepła. Ich zdolności do naturalnego grupowania i szukania ciepłych miejsc dopiero się wykształcają.
To wszystko w połączeniu z niedojrzałym jeszcze układem odpornościowym powoduje, że słaba ochrona przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi jest równią pochyłą w kierunku mniejszych przyrostów, chorób i wzrostu śmiertelności cieląt.
Kiedy derkowanie cieląt może polepszyć wyniki odchowu?
Dobrze dobrana derka chroni cielę przed wychłodzeniem i utrzymuje odpowiednią temperaturę ciała. Rosnące cielę nie traci wtedy cennej energii na ogrzanie i lepiej przyrasta. Potwierdzają to badania przeprowadzone w Wielkiej Brytanii.
W eksperymencie porównano przyrosty 40 cieląt rasy holsztyńsko-fryzyjskiej, z których połowa nosiła derki. Pomiarów dokonywano przez 3 miesiące (od grudnia do lutego), a badaniu poddano cielęta w różnym wieku - od 2 do 12 tygodni.
Doświadcznie wykazało, że u cieląt, które nosiły derki, średnie przyrosty były wyższe, a ich końcowa waga była większa średnio o 5,3 kilograma (11,68 funtów) w porównaniu do cieląt nienoszących derek. Ponadto cielęta derkowane lepiej wykorzystywały paszę i miały lepiej rozwinięty żwacz.
Na co zwrócić uwagę kupując kurtki dla cieląt?
Na rynku dostępne są różne rodzaje derek dla cieląt, w zależności od potrzeb hodowcy. Wybór odpowiedniej zależy od wielu czynników, takich jak: wiek cielęcia, jego wielkość, warunków atmosferycznych przed którymi chcemy je chronić oraz materiału, z jakiego chcemy, żeby była wykonana. Co warto wziąć pod uwagę podczas zakupu?
Dobrze uwzględnić, że cielęta młodsze (do 2-3 tygodnia życia) wymagają większej ochrony przed zimnem, dlatego warto dla nich kupić odpowiednio mniejsze kurtki, wykonane z materiałów o dobrej izolacji termicznej. Starsze cielęta, które mają gęstszą okrywa włosową, mogą korzystać z lżejszych derek, chroniących je głównie przed wiatrem i wilgocią.
Derka powinna być dobrze dopasowana do rozmiaru cielęcia, aby zapewnić zarówno ochronę, jak i swobodę ruchu. Za mała derka będzie uciskać, a za duża – nie będzie skutecznie chronić. Warto regularnie kontrolować miejsca, w których derka ma zapięcia, aby upewnić się czy nie ma otarć czy podrażnień skóry. W dobrze założonej derce, hodowca może swobodnie włożyć rękę pod materiał.
Drugim istotnym czynnikiem, jest jakość materiału i możliwości prania go w wysokiej temperaturze, najlepiej powyżej 60oC. Zapobiega to przenoszeniu między cielętami chorób bakteryjnych czy pasożytniczych. Im lepszej jakości materiał, tym większa pewność, że kurtki posłużą w gospodarstwie dłużej. Warto zwrócić też uwagę na zapięcia - lepiej unikać pasów na rzep, ponieważ łatwo się brudzą i szybciej zużywają niż chociażby plastikowe sprzączki.
Kiedy zakładać cielętom kurtki?
Derki dla cieląt najlepiej sprawdzą się u zwierząt nowo narodzonych, pochodzących z trudnych porodów, ciąż mnogich lub chorujących cieląt, będących w trakcie leczenia.
W przypadku zdrowych cieląt powyżej 3 tygodnia życia nie ma konieczności derkowania, chyba, że panująca na zewnątrz temperatura jest wyjątkowo niska albo cielęta nie mają dostatecznej ochrony w oborze przed wilgocią czy przeciągami.
Dla cieląt poniżej 21 dnia życia temperatura poniżej 15oC może powodować stres termiczny. U cieląt starszych, powyżej 21 dnia życia, temperaturą powodującą dyskomfort termiczny jest 10oC. Przed założeniem derki, należy się upewnić, że cielę jest czyste i suche, podobnie jak ściółka, na której leży cielę.
Kamila Dłużewicz
