Co sprzyja ich powstawaniu?
Do czynników sprzyjających powstawaniu torbieli zalicza się niekorzystne warunki środowiskowe, zły stan zdrowotny macicy, powtarzające się infekcje narządu płciowego, stres, a szczególnie błędy żywieniowe. Ograniczenie funkcji rozrodczych, czyli zakłócenia hormonalnej regulacji cyklu rujowego (hormony przysadki mózgowej, jajników i łożyska) wywoływać mogą niedobory energii, związków mineralnych i witamin.
Powstawanie torbieli na jajnikach krów, to konsekwencja braku owulacji, kiedy to na jajnikach wykształcają się pęcherzykowate twory o wielkości ponad 2–2,5 cm. Utrzymują się przez co najmniej 8–10 dni, przy jednoczesnym braku ciałka żółtego. W takiej sytuacji behawioryzm krowy jest zaburzony i krowy z cystami jajnikowymi zazwyczaj nie wykazują objawów rui.
Diagnoza i leczenie torbieli jajnikowych
Jedynym potwierdzeniem wystąpienia torbieli jest badanie rektalne, jednak bardziej dokładne są oczywiście badania USG. Leczenie torbieli odbywa się zwykle przy użyciu odpowiednich preparatów hormonalnych w zależności od postawionej diagnozy.
Ze strony żywieniowej negatywnie na przebieg prawidłowego cyklu rujowego po porodzie wpływ ma nadmiar białka i otłuszczenie związane z nadmiernym żywieniem w okresie zasuszania. Przy nadmiernej ilości pobranego białka, w stosunku do pobranej energii, wzrasta powstawanie w żwaczu wytwarzanego amoniaku, który w całości nie zostaje wbudowany w białko mikroorganizmów. Nadwyżka tego związku przedostaje się do krwi i może gromadzić się w organach rozrodczych krowy, co wpływa negatywnie na cechy płodności. Z kolei niedobór białka może powodować ciche ruje oraz zwiększać podatność układu rozrodczego na infekcje. Przy nadmiarze amoniaku częściej występują zapalenia błon śluzowych macicy, ponieważ amoniak upośledza system immunologiczny. Przyczyną występowania cyst na jajnikach oraz zewnętrznych objawów rui, którym nie towarzyszy jajeczkowanie, może być także skarmianie nadmiernych ilości zielonek i siana z lucerny, która jest bogata w substancje o podobnym działaniu jak niektóre hormony zwierzęce.
Beata Dąbrowska