Jak hodowca może wpłynąć na rozwój wymienia młodej jałówki?
W tym bowiem czasie komórki wymienia stają się coraz większe i coraz większa jest ich ilość. Czy hodowca może w jakikolwiek sposób wpływać na rozwój gruczołu mlekowego przed osiągnięciem dojrzałości płciowej? Owszem. Poprzez odpowiednie żywienie, które wpływa na gospodarkę hormonalną młodego organizmu. Hormonami, które w rozwoju gruczołu mlekowego odgrywają podstawowe znaczenie jest prolaktyna i somatotropina (hormon wzrostu).
Negatywne skutki przekarmiania
Badania potwierdziły, że energetyczne przekarmianie jałówek w okresie od 4. miesiąca życia do osiągnięcia przez nie dojrzałości płciowej (9–11 miesiąc) powoduje, że oprócz zwiększonych kosztów bogatszej dawki, można spodziewać się dodatkowych strat. Przekarmiane w tym czasie jałówki w przyszłości będą produkowały o 20–30% mleka mniej, w stosunku do swojego potencjału genetycznego. Naukowcy tłumaczą to faktem, iż w organizmie intensywnie żywionej jałówki, której krew szybko krąży przez wątrobę, metabolizowana jest znaczna ilość hormonu wzrostu, odpowiedzialnego za rozwój gruczołu mlekowego. A zatem, dawki energetyczne dla jałówek w tym okresie zmniejszają nawet o 45% poziom somatotropiny, prowadząc tym samym do mniejszego udziału tkanki parenchymatycznej w wymieniu, którą zastępuje tkanka tłuszczowa. Tak więc szybkie tempo wzrostu młodych jałówek może pogarszać rozwój gruczołu mlekowego. Z drugiej jednak strony, dbałość o dobre przyrosty jałówek jest niezwykle istotna i w zaleceniach żywienia jałówek, w okresie od 4. miesiąca do uzyskania dojrzałości płciowej, zaleca się zapewnienie wystarczającego poziomu dobrej jakości białka w dawce, aby umożliwić zwierzętom osiąganie dobrych przyrostów.
- Dla osiągnięcia masy ciała pozwalającej na krycie w wieku 13–14 miesięcy konieczny jest szybki wzrost jałówek. Należy jednak zwrócić ogromną uwagę na rozwój gruczołu mlekowego, bo podczas odchowu możemy wymię „zepsuć” lub też stymulować jego rozwój, jeszcze przed osiągnięciem dojrzałości płciowej
Najważniejsze momenty w odchowie jałówek
W odchowie jałówek występują dwa krytyczne okresy:
- Pierwszy, to okres od 4. miesiąca życia do osiągnięcia dojrzałości płciowej (czyli do około 9 miesiąca), kiedy to – w odniesieniu do przyszłej wydajności mleka – można wiele zyskać, ale jednocześnie wiele stracić.
- Drugi okres trwa od 18. do 27. miesiąca życia. Niedożywienie lub przekarmienie jałówki w tym czasie stanowić może nie lada problem, bowiem zwiększa się wówczas ryzyko trudnych porodów.
Beata Dąbrowska
Zdjęcia: Beata Dąbrowska
