Jakie są pierwsze objawy kulawizn, na które powinien zwrócić uwagę hodowca?
Pierwszym symptomem, że krowa zaczyna mieć problem z kulawizną, jest sytuacja, gdy stojąca krowa ma płaski grzbiet, ale w ruchu zaczyna być łukowaty. Objawy te zauważmy, gdy poświęcimy czas na obserwację krów zarówno stojących, jak i w ruchu. Kulawe, nieleczone krowy spędzają dużo czasu w pozycji leżącej. Pobierają wówczas mniej paszy i wody, a więc spada ich produkcja mleka.
Oceń chód krowy
Tak, jak przy ocenie kondycji, ocena ruchu odbywa się w skali punktowej, a zatem ocena chodu jest punktowym wskaźnikiem zdolności krowy do normalnego chodzenia. Wzrokowo ocenia się tutaj chód krowy w skali od 1 do 5, przy czym ocena 1 oznacza, że krowa chodzi normalnie, a ocena 5, że krowa chodzi tylko na trzech kończynach. Ocena ruchu to nic innego jak obserwacja postawy i ruchu krów ze szczególnym uwzględnieniem kształtu grzbietu. Aby skutecznie wykryć krowy o podwyższonym ryzyku wystąpienia ciężkich kulawizn i przeprowadzić badanie w celu ustalenia przyczyny schorzenia, należy ocenę ruchu przeprowadzać regularnie np. raz w miesiącu. Obserwacja powinna być przeprowadzona na płaskiej, równej powierzchni.
Jak kulawizny przekładają się na pobranie paszy przez krowy i ich późniejszą mleczność?
Zastanawiając się zatem, czy warto obserwację ruchu prowadzić, trzeba wiedzieć, że gdy w ocenie ruchu uzyskamy 3 punkty oznacza to, że pobranie suchej masy przez krowę spadło o 3%, a wydajność mleczna o 5%. Gdy ocena ruchu wyniesie 5 punktów, pobranie suchej masy maleje o 16%, a wydajność mleczna aż o 36%. System oceny ruchu nie określa jednak samej choroby, a bierze jedynie pod uwagę położenie kręgosłupa i sposób chodzenia. Są to oznaki zaburzeń ruchu, które nie mówią jednak nic o przyczynach. Na położenie grzbietu i sposób chodzenia wpływają bowiem różnorodne czynniki od uszkodzeń mechanicznych, po choroby metaboliczne jak np. kwasica, przemieszczenie trawieńca, a więc zła ocena ruchu nie musi być związana z kończynami lub racicami.
Ocena ruchu | Wygląd i objawy |
1 – stan normalny | Grzbiet płaski w postawie stojącej i podczas chodu. |
2 – łagodna kulawizna |
Grzbiet płaski w pozycji stojącej ale łukowaty ( wygięty |
3- umiarkowana kulawizna | Grzbiet łukowaty w pozycji stojącej i w ruchu. Krowa |
4 - ciężka kulawizna | Grzbiet łukowaty w pozycji stojącej i w ruchu. Chód |
5 – bardzo ciężka kulawizna | Grzbiet łukowaty, krowa odmawia stania na chorej |
Beata Dąbrowska
Zdjęcia: Beata Dąbrowska