Dlaczego łożysko nie chce odejść?
Przyczyn nie wydalenia łożyska po porodzie może być wiele i zazwyczaj są one ze sobą powiązane. Zalicza się do nich m. in.:
- niedojrzałość łożyska i błon płodowych,
- trudne porody,
- ciąże bliźniacze,
- ujemny bilans energii,
- obecność mykotoksyn w paszy,
- utarta odporności przez zwierzęta
- wystąpienie hipokalcemii.
Czynnikiem sprzyjającym występowaniu tej anomalii jest także za małe pokrycie zapotrzebowania krów przed porodem na niektóre mikroelementy i witaminy, z których najważniejszymi są selen, jod i witamina E. Nadmiar wolnych rodników w organizmie zwierząt może powodować uszkodzenie błon komórkowych, co zakłóca naturalną funkcję komórek. Organizm potrzebuje więc tzw. antyoksydantów, do których należą właśnie selen i witamina E. Trzeba także pamiętać, że zatrzymaniu łożyska sprzyjają także warunki porodu, jak:
- brak spokoju,
- zbyt duże zagęszczenie,
- stres oraz
- brak higieny okresu wycieleniowego
– to czynniki, które również wymieniane są wśród różnych przyczyn powstawania schorzenia.
Jak uniknąć zatrzymania łożyska po wycieleniu?
Zapobieganie zatrzymaniu łożyska u krów jest trudne z uwagi na wiele czynników, które mogą̨ działać na długo przed porodem i ujawniać się dopiero podczas porodu. Niemniej jednak, przede wszystkim trzeba zwrócić szczególną uwagę na zapobieganie otłuszczeniu krów w końcu laktacji i okresie zasuszenia.
Elementem profilaktyki jest także stosowanie selenu i witaminy E. Najlepsze efekty uzyskuje się poprzez jednoczesne stosowanie obu tych składników. Trzeba jednak podkreślić, że wpływ uzupełniania dawek selenu (bez lub z witaminą E) nie zawsze jest jednoznaczny. Wiele zależy bowiem od poziomu selenu w dawce nieuzupełnianej. Zaleca się, aby w dawce dla okresu przejściowego przed porodem znajdowało się 0,3 mg selenu w (w 1 kg suchej masy) oraz 1200 mg witaminy E. Pokrycie tego zapotrzebowania jest podstawą profilaktyki zatrzymania łożyska.
Elementem profilaktyki jest także stosowanie selenu i witaminy E. Najlepsze efekty uzyskuje się poprzez jednoczesne stosowanie obu tych składników. Trzeba jednak podkreślić, że wpływ uzupełniania dawek selenu (bez lub z witaminą E) nie zawsze jest jednoznaczny. Wiele zależy bowiem od poziomu selenu w dawce nieuzupełnianej. Zaleca się, aby w dawce dla okresu przejściowego przed porodem znajdowało się 0,3 mg selenu w (w 1 kg suchej masy) oraz 1200 mg witaminy E. Pokrycie tego zapotrzebowania jest podstawą profilaktyki zatrzymania łożyska.
- Jednym z czynników sprzyjających zatrzymaniu łożyska jest za małe pokrycie zapotrzebowania krów przed porodem na niektóre mikroelementy i witaminy, z których najważniejszymi są selen, jod i witamina E
Jaki selen jest najlepszy dla krów?
Najpowszechniejszą formą uzupełniania niedoborów selenu jest podawanie w dawce pokarmowej form selenu nieorganicznego (seleninu lub selenianu). Z powodzeniem można stosować także preparaty selenu nieorganicznego, wyprodukowane na bazie drożdży. Selen w tej formie lepiej się wchłania z przewodu pokarmowego i łatwiej wchodzi w przemiany. Na rynku dostępny jest selen w formie chronionej – w którym cząsteczki selenitu sodu otoczone są kapsułkami chroniącymi go przed rozkładem w żwaczu. Chroniony w żwaczu selenit sodu przechodzi przez przedżołądki w niezmienionej postaci, dostaje się do jelita cienkiego, a więc miejsca właściwej adsorbcji, gdzie następuje rozpuszczenie otoczki i bardzo dobre jego wchłanianie. Część nieotoczkowana selenu dzięki swojej dostępności w żwaczu gwarantuje optymalny rozwój jego flory bakteryjnej. Selen podawany w tej formie wchłaniany jest niemal w całości i tylko minimalnie jest wydalany, a zaopatrzenie organizmu w ten pierwiastek jest rozłożone czasie.
Beata Dąbrowska