Jakie są zasady stosowania soli anionowych w żywieniu krów?

Sole anionowe pomogą zmniejszyć ryzyko wystąpienia porażenia poporodowego u krów

Dobre efekty daje wprowadzenie do dawki, w ostatnich 3 tygodniach ciąży, soli anionowych zawierających w swoim składzie: siarczan i chlorek magnezu, siarczan glinu, chlorek wapniowy oraz siarczan i chlorek amonowy. Aniony stanowią przeciwwagę dla potasu i sodu w paszy, które odgrywają istotną rolę (nie mniejszą niż wapń) w wrażliwości krów na porażenie poporodowe. Różnica w liczbie chemicznych równoważników amonowych i kationowych w paszy decyduje o równowadze kwasowo-zasadowej. Kiedy organizm ulega zakwaszeniu, w paszy przeważają aniony, natomiast przy alkalizacji dominują kationy. Suplementacja soli anionowych do dawki pokarmowej powoduje obniżenie pH krów i moczu, co wiąże się po porodzie ze zmniejszeniem częstotliwości zachorowań na porażenie poporodowe.

Kiedy i w jakich ilościach podawać sole anionowe krowom?

Sole anionowe mają na celu niwelowanie alkalizującego działania kationów sodu i potasu, pobieranych z paszami przed wycieleniem. Sole należy podawać w ostatnich 3 tygodniach przed wycieleniem, stymulując mechanizm hormonalny. Podawanie soli anionowych poprawia metabolizm Ca poprzez zwiększenie absorpcji jelitowej Ca pokarmowego i poprzez zwiększenie mobilizacji Ca z kości. Wykazano, że podanie anionów powoduje przejście ze stanu lekkiej alkalozy metabolicznej do lekkiej kwasicy metabolicznej. Ta lekka nadkwaśność uwrażliwia odpowiednie receptory co w efekcie prowadzi do przyspieszenia przechodzenia Ca z komórek do płynów pozakomórkowych.

Podając sole anionowe w ostatnich 3 tygodniach przed wycieleniem można zwiększyć we krwi poziom Ca. Krowy żywione ujemnym DCAB pobierają mniej paszy prze wycieleniem, ale więcej po porodzie.

Krowy otrzymujące sole anionowe nie powinny być wypasane. Dlaczego?

Przed stosowaniem soli anionowych hodowca powinien monitorować zbliżający się poród i dokładnie kontrolować pobranie paszy i soli anionowych. Krowy zasuszone otrzymujące sole nie powinny być wypasane na pastwisku, ponieważ brak jest wówczas kontroli pobrania paszy. W zapobieganiu hipokalcemii korzystnym zabiegiem jest ograniczenie udziału białka ogólnego paszy, azotu niebiałkowego oraz białka rozkładanego w żwaczu.

Przy wybieraniu soli anionowych warto rozpatrzyć ich źródło. Niektóre z nich mają wyższą biodostępność, co sprawia, że będą lepiej absorbowane.

Praktycznym wskaźnikiem umiarkowanej kwasicy metabolicznej jest wartość pH moczu. Redukcja pH moczu z 8,1 do 7,0 obniża prawdopodobieństwo wystąpienia gorączki mlecznej z 16 do 3%. Obniżenie odczynu moczu jest widoczne po upływie od 18 do 72 godzin po podaniu pasz anionowych. Optymalna wartość pH moczu wynosi 6,3–6,8.

Beata Dąbrowska
Zdjęcia:  Beata Dąbrowska