Kryzys na rynku mleka będzie większy niż 5 lat temu?

Ceny niektórych produktów mlecznych dramatycznie spadły, ceny odtłuszczonego mleka w proszku zbliżają się do poziomu publicznej ceny interwencyjnej. Thierry Roquefeuil, przewodniczący grupy roboczej „Mleko i produkty mleczne” Copa i Cogeca, apeluje, iż nie można dopuścić do dalszego pogarszania się sytuacji. Producenci mleka i ich spółdzielnie nie są w stanie ponieść konsekwencji kolejnego kryzysu. Komisja Europejska i państwa członkowskie mają obowiązek działać już teraz. Copa-Cogeca domaga się także oceny wpływu zamknięcia szkół na dostawy mleka i produktów mlecznych w celu uniknięcia niepotrzebnych ograniczeń wynikających z prawa konkurencji w sytuacji siły wyższej.

Federalna minister rolnictwa Julia Klöckner zwróciła się do Janusza Wojciechowskiego o rozważenie jak najwcześniejszego przyznania wsparcia finansowego na prywatne przechowywanie odtłuszczonego mleka w proszku. Stanowisko niemieckiej minister rolnictwa poparł szef francuskiego resortu rolnictwa Didier Guillaume. Jak podają niemieckie media, omówili oni wspólnie stanowisko w sprawie instrumentów, które powinny być jak najszybciej wprowadzone na unijnych rynkach rolnych. Oprócz prywatnego przechowalnictwa kraje te żądają utrzymania płynnego handlu wewnętrznego artykułami rolno-spożywczymi.

W Niemczech popyt krajowy nadal pozostaje pod silnym wpływem aktywności koronawirusa. W przypadku masła i sera spadek popytu ze strony odbiorców hurtowych jest zrekompensowany gwałtownym wzrostem popytu w handlu żywnością. Mleczarnie stoją jednak przed wieloma wyzwaniami logistycznymi, np. dostępnością małych opakowań. W przypadku mleka w proszku sytuacja jest inna: najważniejszym importerem serwatki, chudego i pełnego mleka w proszku są Chiny. Nadal nie ma jednak pewności, jak szybko Chiny odbudują gospodarkę i usprawnią funkcjonowanie portów. Jak wskazują niemieccy analitycy, dłuższe przestoje byłyby bardzo stresujące dla rynku mleka. W europejskich portach ponownie dostępnych jest więcej pustych kontenerów, ale koszty samych kontenerów i frachtu znacznie wzrosły.

Kursy odtłuszczonego mleka w proszku na Europejskiej Giełdzie Energii (EEX) w Lipsku wykazują tendencję spadkową i będą w nadchodzących miesiącach znacznie poniżej 2000 euro/t. Nie lepiej jest z notowaniami dla mleka. Podczas gdy dwa miesiące temu na EEX ustalono wartość mleka dla miesięcy od kwietnia do grudnia 2020 r. na poziomie 37,1 centów/ kg, obecnie jest to już tyko 26,1 centów/kg. Niemieckie związki branżowe alarmują, iż jeśli KE na czas nie uruchomi interwencji, to branżę mleczną dotknie większy kryzys niż ten, który wystąpił w 2015 r. W Niemczech nadwyżki produkcji mleka są obecnie większe niż przed 5 laty.

Z kolei Kärntnermilch – jedna z austriackich spółdzielni mleczarskich, zdecydowała się już na wprowadzenie mechanizmu redukcji dostaw. Ustalono, że aby mleczarnia nie musiała obniżyć ceny skupu w najbliższych miesiącach, ilość dostaw musi spaść w krótkim czasie o 10%. Jeśli rolnicy przekroczą ustalony przez mleczarnię miesięczny limit dostawy, to w kwietniu za nadwyżkowe mleko otrzymają 15 eurocentów/kg a w maju już nic.

Według agencji informacyjnej AFP we Francji wielu producentów mleka musiało wylać tysiące litrów mleka, ponieważ nie mogli już znaleźć nabywcy. Tamtejszy minister rolnictwa wypowiada się o tym bardzo negatywnie, twierdzi że Francja, w przeciwieństwie do Indii, Kanady, Ameryki i Brytyjczyków, nie pozwoli na wylewanie mleka. Według Guillaume, wspieranie rynku mleka leży w gestii Brukseli. 

Magdalena Szymańska
Zdjęcie: Unsplash