Zapalenie wymienia spowodowane przez muchy
Schorzenie to występuje w miesiącach ciepłych (czerwiec, lipiec, sierpień oraz pierwsza połowa września), przy wilgotnej aurze i dotyczy przede wszystkim zwierząt przebywających na pastwisku, które narażone są na częsty kontakt z owadami przenoszącymi zarazki.
Uważa się, że w zdecydowanej większości za letnie zapalenie odpowiedzialna jest mucha z gatunku Hydrotea irritans, która atakuje wypasające się bydło. Szczególnie przyciąga je zapach kwasu mlekowego oraz nieowłosiona skóra wymienia, na której to rozsiewają się bakterie powodujące zapalenie, w tym Arcanobacterium pyogenes. Stan zapalny rozpoczyna się najczęściej od jednej ćwiartki wymienia, a kiedy go nie zauważymy – co zdarza się bardzo często, szczególnie u krów zasuszonych i jałówek – i nie rozpoczniemy leczenia, zapalenie przenosi się na pozostałe ćwiartki gruczołu mlekowego.
Uważa się, że w zdecydowanej większości za letnie zapalenie odpowiedzialna jest mucha z gatunku Hydrotea irritans, która atakuje wypasające się bydło. Szczególnie przyciąga je zapach kwasu mlekowego oraz nieowłosiona skóra wymienia, na której to rozsiewają się bakterie powodujące zapalenie, w tym Arcanobacterium pyogenes. Stan zapalny rozpoczyna się najczęściej od jednej ćwiartki wymienia, a kiedy go nie zauważymy – co zdarza się bardzo często, szczególnie u krów zasuszonych i jałówek – i nie rozpoczniemy leczenia, zapalenie przenosi się na pozostałe ćwiartki gruczołu mlekowego.
Letnie zapalenie wymienia - objawy, leczenie, profilaktyka
W początkowym stadium choroby wymiona stają się bolesne, zaczerwienione, twarde i gorące. Strzyki stają się opuchnięte, a z wymienia zaczyna sączyć się śmierdząca wydzielina o żółto-zielonym zabarwieniu. Rozpoczyna się także proces tworzenia ropni, które mogą powstawać w miąższu oraz pod skórą. Skutkiem infekcji jest gorączka, utrata apetytu, ospałość, kulawizny oraz izolowanie się zwierząt od stada. Po kilku dniach postać ostra wraz z objawami ogólnymi przechodzi w fazę przewlekłą.
Niestety, zakażone ćwiartki bardzo trudno zdrowieją, dlatego też tak ważna jest profilaktyka schorzenia oraz minimalizowanie ryzyka jej wystąpienia. Pomimo że okres letni jest czasem wzmożonych prac w gospodarstwie, warto znaleźć kilka chwil na codzienną obserwację zwierząt na pastwisku. Dlaczego? Bo niewykryte w porę zapalenie, może doprowadzić do tego, że choroba będzie już mocno zaawansowana. Kolejnymi elementami profilaktyki są: unikanie pastwiskowania krów w rejonach, gdzie występuje dużo much np. wokół zbiorników wodnych, unikanie zranień strzyków, smarowanie wymion preparatami odstraszającymi muchy.
W sytuacji, gdy dojdzie do zakażenia, do jego zwalczania stosuje się antybiotyki oraz środki przeciwzapalne, które zwalczają gorączkę i zmniejszają obrzęk wymienia. Podczas leczenia ważną rolę odgrywa także regularne zdajanie, dzięki któremu usuwamy jak największą ilość zakażonego płynu. Nie jest to jednak łatwe zadanie, bo krowy bronią się przed uciskaniem obolałych miejsc.
Beata Dąbrowska