Otóż, jak poinformował nas Główny Inspektorat Weterynarii, celem rozporządzenia jest wprowadzenie – przy jednoczesnym zabezpieczeniu zdrowia publicznego, zdrowia zwierząt, bezpieczeństwa żywności i środowiska – aktualnego zbioru przepisów dostosowanych do swoistych cech sektora weterynaryjnego, ze szczególnym uwzględnieniem:
- zwiększenia dostępności weterynaryjnych produktów leczniczych;
- przeciwdziałania ryzyku dla zdrowia publicznego wynikającego z oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe;
- zmniejszenia obciążeń administracyjnych;
- poprawy funkcjonowania rynku wewnętrznego.
Nowe rozporządzenie (WE) nr 2019/6 kładzie nacisk na konieczność wprowadzenia zasad racjonalnego stosowania produktów leczniczych przeciwbakteryjnych w leczeniu zwierząt. W treści rozporządzenia wielokrotnie podkreśla się, że weterynaryjne produkty lecznicze należy stosować zgodnie z warunkami pozwolenia na dopuszczenie do obrotu, czyli zgodnie z treścią charakterystyki co oznacza między innymi, że nie należy stosować antybiotyku w przypadku niepotwierdzenia choroby bakteryjnej u zwierzęcia.
Ponadto, zgodnie z treścią nowego rozporządzenia, przeciwdrobnoustrojowe produkty lecznicze nie mogą być stosowane rutynowo ani wykorzystywane w celu zrekompensowania niedostatecznej higieny, niewłaściwej hodowli zwierząt, braku opieki lub nieodpowiedniego zarządzania gospodarstwem rolnym. Antybiotyki nie mogą być stosowane u zwierząt w celu wspierania wzrostu lub zwiększenia wydajności.
Jak informuje GIW, od momentu wejścia w życie rozporządzenia (WE) nr 2019/6 trwają prace nad wdrożeniem nowych przepisów wykonawczych, które odbywają się przy udziale i współpracy wielu instytucji. Pracownicy Głównego Inspektoratu Weterynarii aktywnie uczestniczą w pracach nad opracowaniem i wdrożeniem przepisów wykonawczych dotyczących między innymi:
- – sprzedaży detalicznej produktów leczniczych weterynaryjnych na odległość,
- – kryteriów wyznaczania produktów leczniczych przeciwbakteryjnych do leczenia niektórych infekcji u ludzi,
- – dobrej praktyki dystrybucyjnej produktów leczniczych weterynaryjnych,
- – sposobu gromadzenia i przekazywania danych dotyczących wielkości sprzedaży i zużycia produktów leczniczych przeciwbakteryjnych.
W prace nad rozporządzeniem zaangażowane są także: Ministerstwo Zdrowia, Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, a także instytuty naukowe jak: PIWet – PIB w Puławach czy Narodowy Instytut Leków.
Główny Inspektorat Weterynarii podkreśla, iż w prasie i innych mediach pojawiają się nieprawdziwe opinie na temat zbliżającego się zakazu stosowania antybiotyków w medycynie weterynaryjnej. Zgodnie z projektem tego aktu prawnego, na podstawie określonych kryteriów takich jak: znaczenie danej grupy antybiotyków dla zdrowia ludzi, ryzyko przeniesienia oporności ze zwierząt na ludzi oraz potrzeba zastosowania tej grupy produktów w leczeniu zwierząt, państwa członkowskie mogą ustanawiać listy produktów leczniczych przeciwbakteryjnych zarezerwowanych do leczenia ludzi. Warto jednak zaznaczyć, że ten akt prawny jest na etapie opracowywania i obecnie nie istnieje w Polsce lista antybiotyków, których w medycynie weterynaryjnej stosować lekarzom weterynarii nie wolno. Antybiotyki mogą być nadal stosowane w leczeniu zwierząt pod warunkiem racjonalnego podejścia lekarzy weterynarii, prawidłowo prowadzonej diagnostyki chorób zwierząt, wykonywaniu odpowiednich badań dodatkowych, stosowaniu właściwych produktów przeciwbakteryjnych zgodnie z zaleceniami producenta przy zachowaniu właściwej dawki leku i czasu leczenia.
Konieczność racjonalnego stosowania antybiotyków nie powinna być dla lekarzy ani hodowców zaskoczeniem, gdyż wytyczne KE dotyczące rozważnego stosowania antybiotyków publikowane są systematycznie od przeszło 10 lat. Dodatkowo, na stronie EMA (Europejska Agencja Leków) od kilku lat dostępna jest tzw. „Kategoryzacja antybiotyków stosowanych u zwierząt w celu rozważnego i odpowiedzialnego stosowania”. Jest to opracowanie grupy eksperckiej, które kategoryzuje antybiotyki pod względem potencjalnych skutków dla zdrowia publicznego oraz ze względu na potrzebę stosowania w medycynie weterynaryjnej.
Oprac. Beata Dąbrowska
