Dlaczego stres cieplny tak bardzo pogarsza parametry rozrodu naszego stada?
Przyczyn takiego stanu rzeczy jest wiele. Przede wszystkim, w czasie upałów znacznie spada pobranie paszy, co sprawia, że krowy są niedożywione, a niedobór składników pokarmowych może być przyczyną problemów z rują, jak również z rozwojem zarodka prowadząc do jego zamierania.
Krowy w stresie cieplnym tracą kondycję ciała i chudną, co dodatkowo może być przyczyną braku rui. Brak rui może być też konsekwencją braku możliwości rozpoczęcia cyklu. U krów będących w stresie cieplnym wydłuża się okres od wycielenia do pierwszej owulacji, który powinien wynosić 21 dni.
Które krowy są najbardziej narażone na problemy z rozrodem w skutek stresu cieplnego?
Jak twierdzi prof. Zygmunt M. Kowalski, brak cyklu związany z letnimi upałami dotyczy przede wszystkim tych krów, które wycieliły się na krótko przed wystąpieniem upałów lub podczas ich trwania. Gdy nastąpi wczesne zamieranie zarodka, kolejna ruja może pojawić się po 18–24 dniach; gdy późniejszy okres miedzyrujowy wydłuża się nawet do ponad 30 dni. Ponieważ konsekwencją stresu cieplnego bardzo często jest ketoza, podwyższony poziom ciał ketonowych może stać się jedną z przyczyn zamierania zarodków. Ponadto, w czasie upałów dochodzi do zmian w układzie krążenia, bowiem więcej krwi przetaczane jest do okolic skóry, by bardziej schładzać organizm. Tym samym następuje zmniejszenie przepływu krwi do macicy, co może utrudniać zagnieżdżanie się zarodka oraz hamować jego rozwój.
Jak stres cieplny wpływa na krowę?
Podczas upałów zwierzęta tracą energię na chłodzenie organizmu oraz pojawia się nadmierna produkcja wolnych rodników. Bardzo szybko dochodzi wówczas do załamania mechanizmów obronnych, zaburzone jest sprawne funkcjonowanie układu odpornościowego, powodując np. zatrzymanie łożyska czy utrudnioną inwolucję macicy, czego konsekwencją jest wydłużenie okresu bezrujowego po wycieleniu. W gorące dni czas manifestowania rui jest zazwyczaj krótszy niż w okresie komfortu termicznego. Zmniejsza się także intensywność objawów rujowych. Zmęczone upałem krowy nie obskakują krów będących w rui, tak więc skuteczność jej wykrycia zdecydowanie spada. Przegrzane bydło jest bardziej aktywne w nocy i nawet gdy zaczyna się wtedy obskakiwać, nie jesteśmy w stanie tego zaobserwować.