Wzorcowa demokracja w Strzelcach Krajeńskich
Oczywiście są też delegaci wybierani na zebraniach rejonowych, co w sumie daje aż 140 uprawnionych do wzięcia udziału w zebraniu przedstawicieli, które odbyło się 26 maja w siedzibie spółdzielni w Strzelcach Krajeńskich. Taka liczba delegatów na 515 członków ogółem oznacza, że aż ponad ¼ z nich może uczestniczyć w zebraniu przedstawicieli. To niespotykana liczba na skalę całego kraju.
Obrady poprowadziła przewodnicząca rady nadzorczej Anna Obiała, jednogłośnie wybrana na przewodniczącego zebrania. Sekretarzem zebrania został Marek Kaczorowski, a asesorami: Marek Ścigaj i Bernard Mir.
Wśród zaproszonych gości byli: Ewa Domańska – z ministerstwa rolnictwa i rozwoju wsi, Krzysztof Wróblewski – redaktor naczelny TPR, Stanisław Zawadzki – prezes Lubuskiego Związku Hodowców Bydła, Witold Kokiel – były przewodniczący rady nadzorczej SSPM oraz radca prawny Adam Wojciechowski.
Po przyjęciu porządku i regulaminu obrad oraz zatwierdzeniu protokołu z ostatniego zebrania przedstawicieli, wybrano komisję mandatowo-skrutacyjną w składzie: Zbigniew Rutkowski, Sylwester Jarosz, Zenon Lis oraz komisję wnioskową, w której zasiedli: Szczepan Boruta, Szczepan Ziarnek i Karol Nowak, zaś do komisji statutowej weszli: Czesław Golińczak, Krzysztof Bardecki i Sławomir Skwierawski.
Stabilizacja dzięki dywersyfikacji
Sprawozdanie z działalności SSPM w imieniu trzyosobowego zarządu przedstawił prezes Andrzej Jarmasz. W skład zarządu wchodzą jeszcze dwaj członkowie: Aleksander Tadych i Andrzej Kruszyna, a zarazem są to dostawcy mleka.– Nasza spółdzielnia obecna jest na rynku od 2005 r., a przeważającym przedmiotem działalności jest sprzedaż hurtowa mleka. Skup mleka prowadzimy na terenie Polski, z sześciu województw: dolnośląskiego, kujawsko-pomorskiego, lubuskiego, pomorskiego, wielkopolskiego i zachodniopomorskiego. Spółdzielnia zrzesza 515 członków – producentów mleka. W roku 2021 skupiliśmy 198 216 984 l mleka. Średnia dzienna dostawa mleka od 1 dostawcy wynosi 961 litrów. Średnia zawartość tłuszczu wyniosła 4% oraz 3,4% białka. Średnia cena netto w skupie za 2021 r. wyniosła 1,58 zł.
Nie jesteśmy firmą handlową żerującą na producentach i przetwórcach tylko spółdzielnią skupującą mleko od polskich producentów na podstawie długoterminowych umów, zapewniając im zbyt surowca w dobrych cenach rynkowych.
Mleko sprzedajemy do zakładów przetwórczych na terenie Polski i Niemiec w stałych określonych umowami partiach, co eliminuje ryzyko braku możliwości zagospodarowania skupionego surowca. Sprzedaż w kraju i zagranicą zapewnia dywersyfikację, co zmniejsza ryzyko naszej działalności i jednocześnie daje stabilizację naszym członkom. Wartość sprzedaży mleka w 2021 r. wyniosła 331 969 575,18 zł netto, a wzrost skupu w stosunku do roku 2020 wyniósł 2%. Transport mleka odbywał się cysternami specjalistycznych firm transportowych.
Spółdzielnia podpisała umowy na dostawy mleka z niemiecką mleczarnią Fude & Serrahn Milchprodukte Gmbh w Hamburgu, Müller Dairy Polska Sp. z o.o. w Poznaniu, a także SM Mlekovita w Wysokiem Mazowieckim, ZOTT Polska w Opolu i Bakoma Sp. z o.o. w Elżbietowie. Ponadto kontynuujemy dotychczasową współpracę z OSM w Łowiczu, Spółką Polskie Mleko w Radzyniu Podlaskim oraz Wielkopolską Spółdzielnią Producentów Mleka w Strzelcach Krajeńskich.
Pożyczki dla dostawców
Spółdzielnia swoim członkom udzieliła w 2021 r. 170 pożyczek na łączną kwotę 10 421 000 zł. Obok głównej działalności, spółdzielnia podejmuje działania na rzecz dostosowania produkcji mleka do warunków rynkowych poprzez szereg szkoleń tematycznych prowadzonych dla producentów mleka, a także prowadzi działalność w zakresie wynajmu pomieszczeń biurowych i sali konferencyjnej.
W czerwcu i lipcu 2021 r. spółdzielnia przeszła coroczny audyt zewnętrzny przeprowadzony przez firmę Bureau Veritas Polska Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie. Audyt potwierdził spełnienie wymagań standardu VLOG „Ohne Gentechnik Standard” dla produkcji, skupu i transportu mleka surowego, zatem spółdzielnia otrzymała stosowny certyfikat na 2022 rok. Ponadto spółdzielnia otrzymała tytuł laureata oraz Srebrne Godło w kategorii Usługi Najwyższej Jakości QI 2021, a także Złoty Certyfikat Rzetelności 2020.
Sytuacja finansowa spółdzielni jest stabilna. Przychody ze sprzedaży były wyższe o 15% w stosunku do ubiegłego roku i wyniosły 332 112 287,99 zł. Zysk netto z całokształtu działalności wyniósł 855 720,51 zł. Na wynik szczególny wpływ miała ciągła presja podwyżek cen skupu mleka spowodowana wysokimi kosztami produkcji u producentów mleka. Ponadto wysokie ceny paliwa spowodowały wzrost kosztów logistyki mleka. Spółdzielnia dzieliła wypracowane zyski z członkami spółdzielni, podnosząc sukcesywnie cenę mleka w skupie. Na wynik wpłynęła również bardzo dynamiczna sytuacja na rynku walut – powiedział prezes Andrzej Jarmasz, który na koniec swojego wystąpienia zaprosił wszystkich na obchody 15-lecia powstania spółdzielni. Jest to zaległa uroczystość, która nie mogła odbyć się wcześniej z powodu pandemii. Jubileusz będzie świętowany 22 czerwca.
Rada pozytywnie ocenia zarząd
Przewodnicząca Anna Obiała w sprawozdaniu z działalności rady nadzorczej poinformowała, że w roku 2021 odbyła ona 4 posiedzenia i że rada nadzorcza Strzeleckiej Spółdzielni Producentów Mleka reprezentowała na dzień 31 grudnia 2021 r. 515 członków z funduszem udziałowym w kwocie 9 997 969,49 zł.
– Rada nadzorcza dokonywała oceny pracy zarządu. Decyzje o charakterze ekonomicznym podejmowane przez zarząd były konsultowane z radą nadzorczą. Rada nadzorcza na podstawie przesłanych ofert dokonała wyboru jednostki badającej bilans spółdzielni za lata 2021 i 2022. Komisja rewizyjna podczas swojego posiedzenia zapoznała się z wynikiem finansowym za 2021 r., przeanalizowała także koszty transportu. We wszystkich sprawdzanych obszarach przez radę nie stwierdzono nieprawidłowości. Rada nadzorcza pozytywnie ocenia pracę zarządu oraz szczególne zaangażowanie prezesa zarządu w całokształt działalności spółdzielni – powiedziała przewodnicząca Anna Obiała.
Zielony Ład i dzierżawa
Ewa Domańska – z ministerstwa rolnictwa i rozwoju wsi przedstawiła na spotkaniu sytuację na rynku mleka i przetworów mlecznych, porównując m.in. ceny skupu mleka w UE za miesiąc marzec, z czego wynika, że średnia cena mleka w Polsce za ten okres wyniosła 41,4 euro/100 kg, a średnia cena w całej UE 43,5 euro/100 kg i była wyższa o 2,1% od ceny w lutym br. oraz o 24,3% wyższa od ceny w marcu poprzedniego roku.
W temacie Zielonego Ładu głos zabrał Andrzej Jarmasz – bardzo słuszne jest dbanie o to, co jest najważniejsze, czyli zdrowie ludzi, ochrona naszej planety i przyszłość następnych pokoleń poprzez ograniczenie stosowania pestycydów, środków przeciwdrobnoustrojowych, zmniejszenie zużycia nawozów oraz redukcję emisji gazów cieplarnianych. Jednak nowe obowiązki nakładane na rolników muszą być odpowiednio kompensowane, tak aby nie nastąpiło zmniejszenie dochodów producentów mleka. Jednym słowem cel słuszny, jednakże zmiany muszą być wprowadzane stopniowo i przy gwarancji opłacalności i bezpieczeństwa żywnościowego.
Głos zabrał również Krzysztof Wróblewski – redaktor naczelny TPR, który zwrócił uwagę, że koszty produkcji mleka rosną szczególnie w dużych gospodarstwach.
Z kolei Stanisław Zawadzki – prezes LZHB, utrzymujący 500 krów pogratulował wyników SSPM. Zauważył również, że do rozwoju gospodarstw towarowych w Polsce niezbędny jest przepływ ziemi od mniejszego do większego, bo tak wygląda to na całym świecie i w tym celu należy stworzyć ustawę o dzierżawie rolnej.
Nagrodzeni za jakość mleka
Wszystkie uchwały zostały przyjęte przez delegatów jednogłośnie łącznie z udzieleniem absolutorium zarówno prezesowi Andrzejowi Jarmaszowi, jak i członkom zarządu.
Podczas zebrania nagrodzono dostawców za najwyższą jakość mleka, wśród nich znaleźli się zarówno członkowie Strzeleckiej Spółdzielni Producentów Mleka, jak i drugiej spółdzielni mającej siedzibę w Strzelcach Krajeńskich i której prezesem jest również Andrzej Jarmasz, czyli Wielkopolskiej Spółdzielni Producentów Mleka.
- Uczestnicy zebrania przedstawicieli SSPM
Nagrodzeni dostawcy SSPM: Dariusz Andrzejewski, Andrzej Chrześcian, Grzegorz Cipura, Tomasz Czeszyk, Alina Grabas, Dawid Gruchała-Węsierski, Marian Grześkowiak, Anna Heimann, Hanna Helińska, Maciej Jankowski, Leszek Joachim, Mirosław Łopaczyk, Teresa Łopińska, Jarosław Nabzdyk, Beata i Jarosław Nowakowie, Marek Okoń, Piotr Pełszyk, Zbigniew Piosik, Paweł Podolski, Barbara Polityło, Kamil Rakowski, Rafał Skorupka, Sebastian Sulikowski, Łukasz Szablewski, Marian Śmigiel, Jan Tasarz, Jacek Tomczyk, Ryszard Wachowiak, Andrzej Waśkowiak, Rajmund Weistock, Michał Wiącek, Marek Wiśniewski, Halina Wiwacz, Szczepan Ziarnek, Mirosław Zygmunt.
Nagrodzeni dostawcy WSPM: GR Honorata i Józef Kaźmierczak, Spółdzielcza Agrofirma Witkowo – Zakład Rolny w Reńsku, P.R. Długie Stare Sp. z o.o. – Zakład Rolny w Niechłodzie, GR Agnieszka Durkowska, GR Katarzyna Kaliska, GR Łukasz Kaliski, Zakład Doświadczalny IZ PIB Kołbacz Spółka z o. o., WPR „Rolgo” S.C. Wacław Gojlik & Andrzej Atras w Stuchowie i „Bona Spes” Sp. z o.o. w Draminie.
Dwie spółdzielnie dużych i bardzo dużych dostawców
Jeszcze przed zebraniem przedstawicieli przeprowadziliśmy krótką rozmowę z prezesem Andrzejem Jarmaszem, który przekazał nam dodatkowe informacje dotyczące działalności spółdzielni.
– W SSPM skupujemy dziennie od przeciętnego dostawcy ok. 1 tys. litrów mleka i nikt nie ma takiego wyniku, ale żebym dobrze został zrozumiany, szanujemy wszystkich dostawców, tych mniejszych i tych większych. Prowadzimy również drugą siostrzaną spółdzielnię pod nazwą Wielkopolska Spółdzielnia Dostawców Mleka, która zrzesza 12 bardzo dużych gospodarstw, produkujących średnio 10 ton mleka dziennie. W SSPM skupujemy 500 tys. litrów mleka dziennie, a w WSPM 120 tys. l. W SSPM wypłacamy naszym dostawcom zaliczki do 80% wypłaty, również udzielamy pożyczek do 150% miesięcznej wypłaty. Nie mamy żadnych kredytów. Biurowiec wybudowaliśmy za gotówkę i funkcjonujemy w nim od 2 lat. Na sukces spółdzielni oprócz naszych dostawców mają także wpływ nasi pracownicy, którzy zawsze starają się wykonać swoją pracę na 100%. W obu naszych spółdzielniach za miesiąc maj wypłacimy średnią cenę mleka 2,25 zł netto, w czerwcu dołożymy jeszcze 10 groszy do litra, zaś w kwietniu była to cena 2,15 zł netto – powiedział prezes Andrzej Jarmasz, dodając, że Strzelecka Spółdzielnia Producentów Mleka jest największą spółdzielnią skupową w Polsce.
Andrzej Rutkowski
Zdjęcia: Andrzej Rutkowski
Artykuł ukazał się w Tygodniku Poradniku Rolniczym 24/2022 na str. 54. Jeśli chcesz czytać więcej podobnych artykułów, już dziś wykup dostęp do wszystkich treści na TPR: Zamów prenumeratę.