Muchy w oborze - problem wiosennych i letnich miesięcy
Te bowiem – wbrew pozorom – mogą być bardzo duże. Muchy pojawiają się w oborach zwykle w maju, jednak sprzyjająca im ciepła pogoda sprawia, że często stają się dokuczliwe już w kwietniu. Okresem wzmożonej aktywności much są oczywiście miesiące letnie.
Najczęściej występującymi gatunkami są:
- mucha domowa,
- plujka pospolita
- krwiopijna bolimuszka kleparka.
Gdzie najbardziej lubią bytować muchy?
Jednak mucha domowa jest gatunkiem, który w ciepłych oborach ma doskonałe warunki do zimowania. Z nastaniem wiosny samice zaczynają składać jaja, z których lęgną się intensywnie żerujące larwy. Miejscem składania jaj jest najczyściej kał, obornik, gnojowica oraz każda substancja ulegająca fermentacji. Okres wylęgania się larw uzależniony jest od temperatury otoczenia. W niskich temperaturach 8–10°C okres wylęgania trwa do tygodnia, przy 17–20° C już po 8–15 godzinach od złożenia jaj. Z larw rozwijają się poczwarki, z których po około 5 dniach powstają gotowe do lotu dorosłe osobniki. Czas rozwoju jednego pokolenia zależy od rodzaju i ilości pokarmu, wilgotności i temperatury otoczenia. Dorosłe muchy żyją nie dłużej niż kilka tygodni. Muchy są aktywne w dzień. Preferują ciepłe i nasłonecznione miejsca. W chłodne dni przebywają na podłogach, ścianach i sufitach. Wybierają rogi, załamania ścian i ich krawędzie oraz cienkie przedmioty, np. przewody i kable. Najbardziej lubią ukrywać się blisko pożywienia, na wysokości 150–450 cm od podłoża.
Jak muchy wpływają na zdrowie i dobrostan krów?
O tym, że muchy powodują stres, niepokój i rozdrażnienie, wie każdy hodowca obserwujący swoje zwierzęta. Ich uporczywość w nękaniu krów powoduje, że skracają one czas leżenia i pobierania paszy, co w konsekwencji zmniejsza wydajność mleczną, a także zaburza płodność. Bardzo groźne skutki inwazji much są również te – niewidoczne dla oczu.
Insekty są bowiem roznosicielami wielu chorób: bakteryjnych, wirusowych i grzybiczych, takich jak:
- zapalenie wymion,
- zapalenie rogówki,
- brucellozy
- czy gruźlicy.
Są jedną z głównych przyczyn rozprzestrzeniania się w stadzie bakterii wywołujących mastitis tak jak np. gronkowiec złocisty. Na swoim ciele mogą przenosić nawet 6 milionów zarazków, a w jelicie od 25 do 28 milionów patogenów.
- Szacuje się, że do 90% much w gospodarstwie mlecznym rozwija się w cielętnikach na słomianej ściółce, gdzie wabi je obornik produkowany przez cielęta odpajane mlekiem. Od much nie są wolne nawet indywidualne budki igloo
Jak skutecznie zwalczyć muchy w oborze?
W zwalczaniu much w oborze najważniejsze jest zachowanie odpowiedniej higieny i zmniejszenie potencjalnych miejsc ich rozmnażania, które może zdecydowanie ograniczyć populację. To jednak nie wystarczy i do skutecznego eliminowania much należy podejść kompleksowo, szybko i precyzyjnie, pamiętając, że konieczne jest jednoczesne zwalczanie owadów latających oraz ich larw.
Do zwalczania larw służą regulatory wzrostu owadów, które są preparatami hormonalnymi, hamującymi rozwój larw. Cieczą wykonaną z preparatów opryskuje się miejsca składania jaj. Pierwszy zabieg wykonuje się wczesną wiosną wraz z pojawieniem się much i powtarza co 3–4 tygodnie przez cały sezon występowania owadów. Owady dorosłe zwalcza się m.in. insektycydami, których oferta na rynku jest bardzo bogata i różnią się między sobą substancjami czynnymi i długością działania owadobójczego.
- Dostatek paszy bogatej w duże ilości białka i cukrów to istny raj dla much
Wielu producentów – pragnąc ułatwić hodowcom batalię z muchami i ograniczyć ich uodparnianie się na różne preparaty, oferuje kompleksowe programy ich zwalczania. W walce z muchami możemy oczywiście wspomagać się także innymi metodami, stosując na przykład lampy owadobójcze czy też lepy w postaci arkuszy lub rolek.
Beata Dąbrowska
Zdjęcia: Beata Dąbrowska
Zdjęcia: Beata Dąbrowska