Niezbędne makroelementy
Do podstawowych makroelementów, ważnych z punktu widzenia produkcji mleka należą: wapń, sód, potas, siarka, chlor i magnez. Pełnią one rolę budulca komórek, mają wpływ na utrzymanie ciśnienia osmotycznego i odczynu pH. Wchodząc w skład tkanek i płynów ustrojowych, uczestniczą w przemianie materii, która w dużym stopniu decyduje o zdrowiu i produkcyjności zwierząt.
Zapotrzebowanie bydła na makroelementy zależy od rasy, wieku, okresu fizjologicznego i wielkości produkcji. Stosunkowo niskie są potrzeby krów zasuszonych, dużo większe u znajdujących się w okresie laktacji. Z tego powodu żywienie krów zasuszonych nie może być przypadkowe, gdyż decyduje o zdrowiu krów w całej laktacji.
Źródła makroelementów
Źródła makroelementów
Makroelementy krowy pobierają w paszach objętościowych, mieszankach treściwych oraz w postaci pasz i dodatków mineralnych takich jak: kreda (Ca), dolomit (Ca i Mg), fosforany wapniowe (Ca i P), sól (Na i Cl). Więcej wapnia a mniej fosforu zawierają części wegetatywne roślin, głównie liście. Bogate w wapń są motylkowe, średnio zasobne – trawy, a mało – kukurydza. Ubogie w wapń, a bogate w fosfor są z kolei ziarna zbóż i śruty poekstrakcyjne.
Najważniejsze mikroelementy
Do mikroelementów, niezbędnych dla przeżuwaczy zalicza się żelazo, miedź, cynk, kobalt, jod oraz selen. Przyswajalność tych pierwiastków jest bardzo różna. Wysoka w przypadku jodu i kobaltu, średnia dla cynku, selenu i miedzi. Najsłabiej przyswajalne jest żelazo i mangan.
Najważniejsze mikroelementy
Do mikroelementów, niezbędnych dla przeżuwaczy zalicza się żelazo, miedź, cynk, kobalt, jod oraz selen. Przyswajalność tych pierwiastków jest bardzo różna. Wysoka w przypadku jodu i kobaltu, średnia dla cynku, selenu i miedzi. Najsłabiej przyswajalne jest żelazo i mangan.
Krowy mniej wydajne, żywione z reguły małymi dawkami pasz treściwych,są narażone na niedobór fosforu, z kolei w przypadku krów wysokowydajnych, które otrzymują dużo pasz treściwych, istnieje prawdopodobieństwo wystąpienia niedoboru wapnia
Stosowane w żywieniu krów pasze nie pokrywają na ogół potrzeb zwierząt na cynk, dlatego też nieodzowne jest stosowanie dodatków mineralnych zawierających ten pierwiastek. Niedobór miedzi w dawkach dla krów mlecznych wiąże się z zaburzeniami w rozrodzie (ciche ruje, zatrzymanie łożyska, trudne porody). Dodatkowa podaż miedzi wraz z magnezem ma zwykle korzystny wpływ na płodność. Kluczowym dla przemiany materii pierwiastkiem śladowym jest jod. Uczestniczy w syntezie hormonów tarczycy i jest niezbędny do rozwoju systemu nerwowego płodu. Niedobór jodu powoduje zaburzenia płodności, osłabienie tempa wzrostu cieląt oraz zmniejszenie wydajności.
Beata Dąbrowska