31 tys. ha ziemi z KOWR na farmy fotowoltaiczne, a nie dla rolników

Na początku maja 2022 roku mija termin nadsyłania uwag w ramach procesu konsultacji społecznych do projektu zmian w ustawie o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa oraz niektórych innych ustaw. Jedną z ważniejszych zmian jakie zaproponowało Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi

KOWR będzie mógł wydzierżawiać ziemie pod farmy fotowoltaiczne

Jedna ze zmian ma dawać prawo Krajowemu Ośrodkowi Rolnictwa na wydzierżawianie pod farmy fotowoltaiczne. KOWR obecnie nie może tego robić, ponieważ, zgodnie z obowiązującym prawem i podstawową zasady gospodarowania nieruchomościami rolnymi Zasobu Skarbu Państwa, grunty te muszą być w pierwszej kolejności rozdysponowywane na powiększenie lub utworzenie gospodarstw rodzinnych.

Rząd chce to zmienić, dlatego zaproponował zapis, który wyłączałby z zasady sprzedaży i dzierżawy gruntów na rzecz gospodarstw rodzinnych, nieruchomości „w skład których wchodzi co najmniej 70% nieużytków lub użytków klasy VI, wydzierżawianych na cele związane z pozyskiwaniem energii ze źródeł odnawialnych”.

– Zmiana ma na celu umożliwienie Krajowemu Ośrodkowi realizacji zadań ustawowych związanych ze wspieraniem działań na rzecz OZE poprzez wydzierżawianie nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa na cele związane z pozyskiwaniem energii elektrycznej przede wszystkim z instalacji fotowoltaicznych – można przeczytać w uzasadnieniu projektu zmian w prawie.

Rząd liczy także, że dzięki tej zmianie uda się szybko znacznie zwiększyć udział energii odnawialnej w miksie energetycznym.

Ponad 31 tys. ha nieruchomości rolnych może trafić pod fotowoltaikę

Żeby w jak najmniejszym stopniu te zmiany uderzały w rolników, zaproponowano, aby pod dzierżawę pod farmy fotowoltaiczne były przeznaczane głównie grunty o niskiej przydatności rolniczej (klas IV-VI oraz N). KOWR wytypował z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa grunty o łącznej powierzchni 31 427 ha. Jednak spośród nich jedynie 1551,5 ha jest obecnie niezagospodarowanych, a aż 29 875,5 ha jest obecnie dzierżawionych.

Warto także zwrócić uwagę na zapis mówiący o tym, że w skład nieruchomości musi wchodzić co najmniej 70% nieużytków lub użytków klasy VI oznacza, że pozostała część może składać się z gruntów o lepszej klasie bonitacyjnej, czyli bardziej przydatnych w działalności rolniczej.

W ciągu 10 lat KOWR liczy na łączne wpływy z czynszów dzierżawnych pod fotowoltaikę na poziomie niemal 870 mln złotych.

Jakie grunty można wydzierżawić pod farmę fotowoltaiczną?

Czy rzeczywiście KOWR będzie mógł zarobić na dzierżawie owych 31 tys. ha? Na pewno nie od razu i pewnie też nie cała ta powierzchnia znajdzie uznanie u potencjlanych inwestorów. Spółki stawiające farmy fotowoltaiczne mają sprecyzowane wymagania dotyczące gruntów, na których chcą zainwestować. Zazwyczaj wymagają, aby taka działka miała co najmniej 1,5 ha powierzchni oraz minimum 50 m szerokości. Co więcej, w pobliżu nieruchomości (do 800 metrów) powinna znajdować się linia średniego napięcia, a w przypadku działek o powierzchni kilkudziesięciu czy nawet kilkuset hektarów w pobliżu powinna znajdować się linia wysokiego napięcia.

Co więcej, ziemia przeznaczona pod farmę fotowltaiczną nie może być zacieniona przez budynki, drzewa lub inne obiekty, a teren działki powinien być płaski lub zorientowany na południe. Więcej na ten temat tu: „Czy rolnikowi opłaci się dzierżawa ziemi pod fotowoltaikę?”.

Ile KOWR może zarobić na dzierżawie gruntów pod fotowoltaikę?

Rząd liczy na zwiększanie wpływów Skarbu Państwa z tytułu dzierżawy nieużytków i słabych ziem. I nie ma się co dziwić, skoro obecnie za 1 ha tego typu gruntów pod farmę fotowoltaiczną spółki płacą czynsz dzierżawny nawet około 12 tys. złotych rocznie.

W swojej analizie KOWR przyjął jednak stawkę 9 tys. złotych rocznie za 1 ha. Jeszcze w tym roku Krajowy Ośrodek miałby wydzierżawić 300 ha i z tego tytułu uzyskać 2,7 mln złotych. W ciągu 10 lat KOWR liczy na łączne wpływy z czynszów dzierżawnych pod fotowoltaikę na poziomie niema 870 mln złotych. W 2032 roku pod farmy rząd miałby wydzierżawić łącznie ok. 14 tys. ha gruntów.

Paweł Mikos
Fot. pixabay