Po 60 tys. zł będą mogli sięgać rolnicy lub ich małżonkowie prowadzący gospodarstwa rolne, których wielkość ekonomiczna nie przekracza 10 tys. euro. Warto jednak podkreślić, iż pomoc może zostać przyznana tylko jednemu z małżonków, co do którego drugi wyraził pisemną zgodę, niezależnie od tego, czy posiadają wspólne, czy odrębne gospodarstwa. Możliwe jest natomiast przyznanie pomocy małżonkowi nieposiadającemu odrębnego numeru producenta, jeżeli prowadzi w tym gospodarstwie działalność rolniczą. W takiej sytuacji wnioskodawca posługuje się numerem identyfikacyjnym współmałżonka.
Tylko dla KRUS-wców bez firmy
Co jednak najważniejsze osoba startująca po premię musi podlegać ubezpieczeniu społecznemu rolników z mocy ustawy i w pełnym zakresie jako rolnik albo małżonek rolnika nieprzerwanie przez co najmniej ostatnie 24 miesiące poprzedzające miesiąc złożenia wniosku o przyznanie pomocy. W tym okresie nie powinna także prowadzić działalności gospodarczej ani pracować zawodowo poza rolnictwem, co łączy się z ubezpieczeniem w ZUS. Premia będzie więc niedostępna zarówno dla posiadaczy małych gospodarstw, którzy mają małe firmy, będąc na tzw. podwójnym KRUS, jak i dla tych, którzy dorabiają np. na podstawie umowy o pracę, czy zlecenia i są objęci powszechnym ubezpieczeniem.
Wsparcie to jest również zamknięte dla osób, które skorzystały z dofinansowania w ramach premii dla młodych rolników oraz modernizacji gospodarstw, zarówno ze starego, jak i obecnego PROW. Działanie to będzie niedostępne również dla osób, które wzięły dofinansowanie z „Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej” (z PROW 2007–2013) oraz „Premii na rozpoczęcie działalności pozarolniczej” (z PROW 2014–2020).
Wsparcie zostanie wypłacone w dwóch ratach:
- pierwszej w wysokości 80 % całkowitej wartości pomocy, ale nie więcej niż 48 tysięcy złotych;
- drugiej – w wysokości 20 % całkowitej wartości pomocy, ale nie więcej niż 12 tysięcy złotych (jej wypłata jest uzależniona od prawidłowej realizacji biznesplanu).
Tylko na działalność rolniczą
Uwaga: premia musi zostać w całości wydana na działalność rolniczą w gospodarstwie lub przygotowywanie do sprzedaży produktów rolnych wytwarzanych w gospodarstwie. Przy czym, zaplanowane w biznesplanie inwestycje w środki trwałe powinny wynosić co najmniej 80 % kwoty pomocy. Inwestycje muszą doprowadzić do wzrostu wielkości ekonomicznej gospodarstwa do co najmniej 10 tys. euro oraz co najmniej o 20 % w stosunku do wielkości wyjściowej. Ten poziom należy utrzymać co najmniej do dnia upływu 5 lat od wypłaty pierwszej raty pomocy.
Minimum 10 punktów
Warto podkreślić, iż inwestycje w środki trwałe mogą dotyczyć wyłącznie nowych maszyn, urządzeń oraz wyposażenia. W przypadku zaś inwestycji budowlanej, może być uwzględniona wyłącznie ta, położona na gruntach stanowiących własność wnioskodawcy lub która stanowi przedmiot użytkowania wieczystego lub przedmiot dzierżawy z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa lub od jednostek samorządu terytorialnego.
Premia nie może zostać przeznaczona na prowadzenie plantacji roślin wieloletnich na cele energetyczne. W grę nie wchodzą także takie działy specjalne produkcji rolnej, jak hodowle: zwierząt laboratoryjnych, ryb akwariowych, psów i kotów rasowych.
Pomoc przysługuje w kolejności wynikającej z sumy punktów, przyznawanych na podstawie określonych kryteriów wyboru. Są nimi:
- docelowa wielkość ekonomiczna gospodarstwa:
- – powyżej 20 tys. euro – 5 punktów,
- – 16 – 20 tys. euro – 3 punkty,
- – 12 –16 tys. euro – 1 punkt;
- kwalifikacje zawodowe (od 1 do 5 pkt);
- rodzaj planowanej produkcji (od 2 do 4 pkt);
- kompleksowość biznesplanu (od 0,5 do 3 pkt);
- wpływ na realizację celów przekrojowych (od 0,5 do 5 pkt);
- wiek wnioskodawcy - jeżeli w dniu złożenia wniosku o przyznanie pomocy wnioskodawca nie ma więcej niż 40 lat – 3 punkty.
Aby premia się należała należy uzbierać minimum 10 punktów.
Przez 5 lat obowiązek prowadzenia gospodarwta
Osoba, która otrzyma premię będzie zmuszona do prowadzenia działalności rolniczej w gospodarstwie, którego rozwoju dotyczy biznesplan, co najmniej do upływu 5 lat od wypłaty pierwszej raty pomocy. Do tego czasu będzie musiała także prowadzić działania, z tytułu których przyznano jej punkty decydujące o kolejności przysługiwania pomocy. Przez co najmniej 5 lat od dnia wypłaty pierwszej raty pomocy musi także prowadzić ewidencję przychodów i rozchodów w gospodarstwie.
dr Magdalena Szymańska