Oprócz zasadniczej pozycji w budżecie, z której na rolnictwo, rozwój wsi i rynki rolne przewidziano 4,1 mld złotych, dochodzą m.in. pieniądze z budżetów wojewodów, rezerw celowych oraz środki unijne. Z budżetów wojewódzkich zostało przeznaczonych na nie 1,12 mld zł, z rezerw celowych – 3,91 mld zł. Z unijnej kasy natomiast – 20,5 mld zł. Ponadto w przyszłorocznym budżecie przewidziano 330 mln zł jako pożyczkę z banku BGK dla jednostek samorządu terytorialnego na finansowanie działań w ramach PROW.
KRUS i ubezpieczenia
Reasumując, w porównaniu do ubiegłego roku wydatki z budżetu państwa na rolnictwo, rynki rolne, rozwój wsi i KRUS wzrosną o 148,4 mln zł, natomiast z budżetu środków europejskich spadną o ok. 1,23 mld zł. W ramach realizacji WPR na rok 2019 r. ze środków europejskich będzie sfinansowana kwota 20,3 mld zł, z budżetu krajowego natomiast – 2,8 mld zł. Na prefinansowanie zadań przewidzianych do finansowania z WPR zaplanowano 133 mln zł.
Lwią część pieniędzy przewidzianych na rolnictwo pochłania KRUS. Od kilku lat jest to kwota na poziomie ponad 17 mld złotych. W 2019 r. do Funduszu Emerytalno-Rentowego zaplanowano dotację w wysokości 17,4 mld zł. Przy konstrukcji planu finansowego Funduszu przyjęto, że przeciętna emerytura rolnicza łącznie z dodatkami wyniesie 1152 zł, a renta rolnicza –1080 zł. Dla porównania, pierwsze świadczenie w ustawie budżetowej na 2018 r. było zaledwie o 32 zł niższe, a drugie o 8 zł niższe. Odpis na Fundusz Administracyjny, czyli obsługę świadczeń, wyniesie 574,5 mln zł. Od 1 marca, wzorem lat ubiegłych będą waloryzowane świadczenia emerytalno-rentowe. Wskaźnik waloryzacji ma wynieść 103,26% (szacowany koszt podwyżek to ok. 7 mld zł). Po kwotach podwyżek zaplanowanych dla świadczeniobiorców z KRUS można wnioskować, iż zdecydowana część tych pieniędzy pójdzie do emerytów i rencistów z ZUS.
- Udział krajowego budżetu rolnego w wydatkach budżetowych ogółem od kilku lat sukcesywnie maleje
Ubiegły rok, podobnie zresztą jak 2017 r., pokazał, że produkcja rolnicza obarczona jest coraz większym ryzykiem związanym z pogodą. Uprawy cierpią, jak nie z tytułu suszy, to nawałnic. W bieżącym roku na dopłaty do ubezpieczeń upraw i zwierząt gospodarskich z puli na rolnictwo przeznaczono 100 mln zł, natomiast z rezerw celowych – 550 mln zł. Łącznie więc przewidziano na ten cel 650 mln zł, czyli o ok. 200 mln zł mniej niż w 2018 r. Biorąc pod uwagę zainteresowanie rolników ubezpieczeniami, jest to kwota wysoka. Z projektu ustawy budżetowej wynika, iż dzięki tej dotacji powinno być ubezpieczonych ponad 43% gruntów ornych w Polsce.
Spółki, paliwo i choroby
A co ze spółkami wodnymi? W rezerwach celowych zaplanowano na nie 40 mln zł, a w budżetach wojewodów zaledwie 4,7 mln zł. Jest to kwota jedynie o 300 tys. zł większa niż przed rokiem.
Po dwóch latach stagnacji, na bieżący rok zwiększono kwotę przewidzianą na dotacje do paliwa rolniczego. Wyniesie ona 1,180 mld zł, czyli o 320 mln zł więcej niż przed rokiem.
Dość istotnie zwiększono wydatki na zwalczanie chorób zakaźnych. Z budżetów wojewodów przeznaczono na nie 26,2 mln zł, natomiast z rezerw celowych – 432 mln zł. Łącznie więc na ten cel przewidziano ponad 458 mln zł. W ubiegłorocznym budżecie na zwalczanie chorób zakaźnych było zaledwie 292,3 mln zł. Ten wzrost jest bardzo istotny, choć potrzeby są bardzo duże w sytuacji, gdy walczymy z ASF oraz sezonowo z ptasią grypą.
W wydatkach na rozwój wsi zaplanowano 3,2 mld zł, w tym 2,9 mld pochłonie działalność ARIMR, a 38 mln zł – KOWR. Na rynki rolne przewidziano 39 mln zł, z czego 28,5 mln zł będą to wydatki bieżące Głównego Inspektoratu Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych.
W projekcie ustawy budżetowej na 2019 r. zapewniono niezbędne środki m.in. na finansowanie Programu „Rodzina 500 plus” oraz realizację programu na wyprawki szkolne „Dobry start”. Pierwszy z nich pochłonie 22 mld zł (o 2,5 mld mniej niż przed rokiem), drugi – 1,44 mld zł.
Wyjście Wielkiej Brytanii z UE będzie nas kosztowało około miliarda złotych. Tyle bowiem Polska musi wpłacić do budżetu unijnego w związku z wystąpieniem Wielkiej Brytanii z UE.
PKB prawie 4%, Inflacja powyżej 2%
Projekt budżetu na 2019 rok zakłada, że przyszłoroczne dochody państwa wyniosą 386,9 mld zł, a wydatki 415,4 mld zł. Tym samym deficyt nie przekroczy 28,5 mld zł. Natomiast deficyt sektora finansów publicznych (według metodologii UE) jest zaplanowany na poziomie 1,8% PKB.
Resort finansów przyjął, że dynamika PKB wyniesie 3,8%, a średnioroczna dynamika cen towarów i usług konsumpcyjnych, czyli inflacja – 2,3%. Ministerstwo spodziewa się wzrostu konsumpcji indywidualnej w ujęciu nominalnym o 5,9%
Resort finansów przyjął, że dynamika PKB wyniesie 3,8%, a średnioroczna dynamika cen towarów i usług konsumpcyjnych, czyli inflacja – 2,3%. Ministerstwo spodziewa się wzrostu konsumpcji indywidualnej w ujęciu nominalnym o 5,9%
Magdalena Szymańska