Budżet na rolnictwo w 2018 r. lekko okrojony

Trzeba być świadomym, iż lwią część środków przeznaczonych na rolnictwo z budżetu krajowego pochłania KRUS. Podobnie jak w ubiegłym roku, w bieżącym Kasa zabierze z tej puli prawie 18 mld zł. Gdyby więc nie środki unijne w wysokości 21,5 mld zł, niewiele w państwowej kasie zostałoby na rozwój obszarów wiejskich.

To, co w ubiegłym roku najbardziej doskwierało rolnikom, to straty spowodowane nawałnicami. Wielu nie mogło spokojnie zakończyć zbiorów zbóż, kukurydzy, ziemniaków i buraków cukrowych. Warto więc przyjrzeć się zaplanowanym wydatkom na melioracje i spółki wodne. Ta pozycja nie wygląda najlepiej. W budżetach wojewodów w porównaniu do ubiegłego roku obcięto wydatki na melioracje o ponad 15 mln zł, dołożono co prawda na spółki wodne, jednak ta kwota nadal jest niewielka (4,4 mln zł). W rezerwach celowych z kolei na utrzymanie urządzeń melioracji wodnych podstawowych zaplanowano wydatki takie jak przed rokiem, czyli 260 mln zł.

Podobnie jak w budżecie na 2017 r., imponująco wygląda kwota zarezerwowana na dopłaty do ubezpieczenia upraw rolnych i zwierząt gospodarskich. Z rezerw celowych na ten cel ma pójść ok. 752 mln zł, a z puli przeznaczonej na rolnictwo – 100,7 mln zł. Doświadczenia ubiegłego roku pokazały jednak, iż zwiększenie puli na ten cel nie wystarczy, by ubezpieczenia stały się powszechne i chroniły uprawy w sposób, w jaki oczekiwaliby rolnicy. Nie ma jeszcze wyników kampanii ubezpieczeniowej za ubiegły rok, jednakże z danych, jakie zaprezentował resort rolnictwa w połowie grudnia na Sejmowej Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi wynika, iż areał ubezpieczony w tym roku z pewnością nie będzie w znaczący sposób większy niż w latach ubiegłych. W pierwszym półroczu 2017 roku ubezpieczono 1,86 mln ha upraw rolnych oraz 7945,1 tys. sztuk zwierząt gospodarskich (głównie drobiu). W trzech kwartałach br. zawarto natomiast więcej o 22,5% umów ubezpieczenia niż w analogicznym okresie 2016 r. Ponadto nastąpił wzrost o 19,7% wykorzystania środków na dopłaty do składek ubezpieczenia upraw rolnych i zwierząt gospodarskich. Spodziewanego nadzwyczajnego ożywienia w ubezpieczeniach, jakiego resort rolnictwa spodziewał się, rezerwując na nie kwotę prawie pięć razy większą niż przed laty, jednak nie ma.

W stosunku do ubiegłego roku, jak i 2016 r., nie będzie więcej pieniędzy na dopłaty do paliwa rolniczego. Na ten cel zarezerwowano w rezerwach celowych, podobnie jak przed laty – 860 mln zł. Jak zapowiada resort rolnictwa, w tym roku dopłata do litra również się nie zmieni, podobnie jak limit zwrotu na hektar. Stawka zwrotu wyniesie więc 1 złoty na 1 litr oleju napędowego zużytego do produkcji rolnej. Dopłata nie może wynieść jednak więcej niż za 86 l na 1 ha użytków rolnych, czyli 86 zł/ha. Nie zmienią się też terminy składania wniosków. Do 28 lutego 2018 roku trzeba będzie złożyć wniosek za paliwo wykorzystane w okresie od 1 sierpnia 2017 r. do 31 stycznia 2018 roku. Z kolei do 31 sierpnia – za paliwo zużyte w okresie od 1 lutego do 31 lipca 2018 roku. Uczulamy, iż jeśli faktury będą wystawione na rolnika, który przepisze gospodarstwo, z dopłaty do tego ON nie będzie mógł skorzystać następca.

Na kredyty preferencyjne zaplanowano również kwotę podobną do tej z ubiegłego roku, czyli 3 mld złotych. Z tego co sygnalizują rolnicy, ubiegłoroczny limit (25 mln zł) przewidziany z tej puli na kredyty klęskowe nie był wystarczający. W tym roku na dopłaty do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych na sfinansowanie kosztów wznowienia produkcji oraz odtworzenia środków trwałych w przypadku wystąpienia szkód zaplanowano ponad 28 mln zł. Na dopłaty do oprocentowania kredytów inwestycyjnych zarezerwowano 178 mln zł, to o 95 mln zł mniej niż przed rokiem.

O 20 mln zł więcej przewidziano natomiast w rezerwach celowych na zwalczanie chorób zakaźnych zwierząt. Na ten cel jest więc w budżecie 292,3 mln zł.

Mniej pieniędzy w porównaniu do ubiegłego roku jest na postęp biologiczny zarówno w produkcji zwierzęcej, jak i roślinnej. Wydatki te okrojono odpowiednio o 5 i 9%.

W części dotyczącej wydatków budżetowych na rolnictwo zaplanowano także realizację dziewięciu programów wieloletnich. Uwzględniono tutaj m.in. program realizowany przez Instytut Uprawy, Nawożenia i Gleboznawstwa „Zwiększenie wykorzystania krajowego białka paszowego do produkcji wysokiej jakości produktów zwierzęcych w warunkach zrównoważonego rozwoju”, na który przewidziano 7,2 mln zł.

Oprócz środków, które w budżecie zaplanowano bezpośrednio na rolnictwo mieszkańcy wsi skorzystają także m.in. z Programu „Rodzina 500 plus”. Program ten nadal pozostaje jednym z priorytetów Rządu. Jego celem jest przede wszystkim pomoc dla rodzin wychowujących dzieci oraz poprawa tendencji demograficznych w Polsce. W 2018 r. na jego realizację zaplanowano 24 mld zł, tj. około 1,3 mld zł więcej w porównaniu do 2017 r.

W 2018 r. będzie kontynuowane także dofinansowanie z budżetu państwa do bezpłatnych leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego i wyrobów medycznych dla osób, które ukończyły 75 rok życia. W 2018 roku zabezpieczono na to działanie około 80 mln zł więcej w porównaniu do roku 2017.

Od 1 marca, wzorem lat ubiegłych, będą waloryzowane świadczenia emerytalno-rentowe. Wskaźnik waloryzacji wyniesie 102,7% (szacowany koszt podwyżek to ok. 5,4 mld zł).

Kwota, którą zaplanowano na wypłatę rolniczych świadczeń emerytalno-rentowych (ok.18 mld zł) uwzględnia reformę obniżenia wieku emerytalnego, która obowiązuje od października 2017 r. Uwzględnia ona również reformę ubezpieczeń wprowadzoną w 2013 r., która zakładała, iż przejście rolników na wcześniejsze emerytury rolnicze będzie możliwe jedynie do końca 2017 r. Planując wydatki na KRUS w 2018 r. założono, iż przeciętna emerytura rolnicza wyniesie (łącznie z dodatkami) 1120 zł, a renta rolnicza (łącznie z dodatkami) – 1073 zł.