Dzierżawię od sąsiada około 2,5 ha ziemi. Dzierżawa ma trwać 10 lat, co potwierdza umowa zawarta w gminie. W umowie określono, że będę zobowiązana świadczyć wydzierżawiającemu 3 tony zboża. Posiadam oświadczenie wydzierżawiającego, że za 2017 rok otrzymał pszenicę o równowartości 2400 zł. Czy ubiegając się o świadczenie 500+ na pierwsze dziecko, mam prawo odliczyć tę kwotę wraz ze składkami na KRUS i zdrowotnymi od ogólnego dochodu z gospodarstwa?
W myśl art. 7 ust. 7 Ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci
istnieje możliwość pomniejszenia dochodu uzyskanego z gospodarstwa rolnego o zapłacony czynsz z tytułu dzierżawy. Nie jest to jednak możliwe przy każdej dzierżawie, a wyłącznie przy dzierżawie gruntów rolnych na zasadach, o których mowa w art. 6 ww. ustawy.
Możliwość odliczenia czynszu przysługuje więc w przypadku umowy dzierżawy zawartej stosownie do przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników oraz umowy dzierżawy, w zamian za którą wydzierżawiający pobiera rentę strukturalną.
Odliczenie od dochodu czynszu w naturze
Trudno jednoznacznie stwierdzić, czy czynsz ustalony w naturze także może zostać odliczony od dochodu. Takie określenie czynszu w umowie dzierżawy jest dopuszczalne: jak przewiduje art. 693 § 2 Kodeksu cywilnego, czynsz może być zastrzeżony w pieniądzach lub świadczeniach innego rodzaju. Może być również oznaczony w ułamkowej części pożytków. Z przytoczonego na wstępie przepisu wynika, że dochód uzyskany z gospodarstwa rolnego pomniejsza się o zapłacony czynsz z tytułu dzierżawy w sytuacji, gdy dochód ten jest uzyskany przez dzierżawcę z gospodarstwa rolnego oddanego w dzierżawę na następujących zasadach:
- część lub całość gospodarstwa rolnego znajdującego się w posiadaniu rodziny oddano w dzierżawę na podstawie umowy dzierżawy zawartej stosownie do przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników;
- gospodarstwo rolne wniesiono do użytkowania przez rolniczą spółdzielnię produkcyjną;
- gospodarstwo rolne oddano w dzierżawę w związku z pobieraniem renty unijnej.
Określenie „zapłacony” może sugerować, że chodzi o zapłatę wyłącznie pieniężną, ale nie jest to nigdzie zapisane wprost, również w przepisach wykonawczych do ustawy o świadczeniach rodzinnych, w tym w rozporządzeniu Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z 27 lipca 2017 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o przyznanie świadczenia wychowawczego oraz zakresu informacji, jakie mają być zawarte we wniosku, zaświadczeniach i oświadczeniach o ustalenie prawa do świadczenia wychowawczego. Jest w nim tylko informacja, że do wniosku o przyznanie świadczenia trzeba dołączyć umowę dzierżawy. Nie znalazłam żadnego orzeczenia dotyczącego podobnej sprawy.
Możliwe, że trzeba będzie się odwoływać
Jeśli zawarła Pani umowę dzierżawy na zasadach określonych wyżej,
trzeba wnioskować o pomniejszenie dochodu o uiszczony czynsz. Jeśli nie zostanie to uwzględnione, należy odwołać się od decyzji odmawiającej świadczenia do samorządowego kolegium odwoławczego, a następnie ewentualnie wnieść skargę do wojewódzkiego sądu administracyjnego.
Na pytania prenumeratorów Tygodnika Poradnika Rolniczego odpowiada Alicja Moroz, prawnik redakcyjnyfot. materiały prasowe NBP