Dobre perspektywy dla światowego rynku mleka

W ocenie niemieckiego stowarzyszenia przemysłu mleczarskiego (Milchindustrie-Verband – MIV), skutki letniej suszy zarówno w Niemczech, jak i w innych unijnych krajach w produkcji mleka będą jeszcze wyraźniej widoczne dopiero w nadchodzących miesiącach wraz z przejściem na zimowe karmienie krów. Z kolei Komisja Europejska zwraca uwagę na spadek pogłowia krów, będący wynikiem przeznaczenia większej ilości, niż normalnie, krów i jałówek do rzeźni.

W wielu unijnych krajach w wyniku suszy, która istotnie wpłynęła na ilość i jakość paszy, spadła nie tylko wydajność mleka, ale również białka, a zwłaszcza tłuszczu. W Niemczech na przykład, parametry te były poniżej wartości z poprzedniego roku. Jak wskazuje ZMB, w Niemczech nasilił się sezonowy spadek dostaw mleka. W stosunku do ubiegłego roku w październiku skup zmalał o 1,6%. We Francji zaległości w dostawach mleka w porównaniu z ubiegłym rokiem ostatnio się zmniejszyły, aczkolwiek są na poziomie 4,6%, czyli jeszcze bardziej wyraźne niż w Niemczech.

Jak podkreśla Peter Stahl, przewodniczący MIV, w tym samym czasie o 1,5% wzrosło w Niemczech zapotrzebowanie i produkcja sera, zwłaszcza serów tłuszczowych, w związku z czym, zużyto więcej mleka. To właśnie dochody ze sprzedaży tłuszczu mlecznego w takich produktach, jak ser, a szczególnie masło, w ostatnich miesiącach, dawały rolnikom w porównaniu z poprzednimi miesiącami lepszą cenę mleka. W ocenie przewodniczącego Milchindustrie-Verband, podstawą dalszego rozwoju cen mleka w Niemczech są negocjowane obecnie kontrakty z handlem detalicznym. Handel może tutaj dać sygnał do wzmocnienia rodzimych producentów i przetwórców. MIV wylicza, iż średnia cena mleka w tym roku wyniesie w Niemczech około 34 centy/kg netto.

Ze względu na wysoki poziom dostaw mleka w pierwszej połowie 2018 r., dostawy mleka na przestrzeni bieżącego roku zarówno w Niemczech, jak i w całej Unii w porównaniu do 2017 r. będą nieznacznie wyższe. Komisja Europejska oczekuje, że w stosunku do ubiegłego roku, produkcja wzrośnie o 0,8% do 157,5 mln t. Według szacunków KE, w takich krajach jak: Niemcy, Belgia, Włochy, Polska i Hiszpania w bieżącym roku będzie skupione od 2 do 3% mleka więcej niż w 2017 r. Natomiast w Irlandii – ze względu na wiosenną suszę oraz w Holandii, ze względu na przepisy dotyczące redukcji fosforanów produkcja mleka nieznacznie spadnie. Irlandzkie mleczarnie od początku roku do końca września skupiły 4,81 miliona ton mleka, tj. o 0,6% mniej niż przed rokiem.

A co poza Unią? Bardzo dobrze, nowy sezon, który rozpoczyna się we wrześniu, rozpoczęła Nowa Zelandia. Więcej mleka będzie również w Stanach Zjednoczonych. W opinii MIV, na świecie jest wystarczająca ilość surowca do produkcji wyrobów mlecznych, tym samym, konkurencja o zbyt na takie produkty, jak odtłuszczone mleko w proszku i ser, będzie nadal bardzo duża. Z drugiej jednak strony prawdopodobnie pojawiają się oznaki nowego zjawiska pogodowego El Niño na półkuli południowej, któremu może towarzyszyć ograniczenie produkcji mleka.

Komisja Europejska podaje, iż zapasy interwencyjne odtłuszczonego mleka w proszku spadają. Ze zmagazynowanych 378 577 t do początku października 2018 r. udało się sprzedać ok.144 tys. t. Oczekuje się, że do końca roku z interwencji zostanie wycofanych jeszcze 21 tys. ton OMP. Tym samym w unijnych magazynach pozostanie ok. 211 tys. t OMP, które ma być sprzedane do końca przyszłego roku. Jednak według informacji Komisji, prywatne składowanie w 2019 roku wzrośnie o 75 000 ton do 155 000 ton.

Jak ocenia KE, cena odtłuszczonego mleka w proszku w ciągu pierwszych dziewięciu miesięcy bieżącego roku była średnio około 22% poniżej poziomu z poprzedniego roku.

Według Rabobank, w pierwszej połowie 2019 r. OMP może kosztować powyżej 1,60 euro/kg. Swoje prognozy opiera m.in. na notowaniach OMP na giełdzie EEX (Europejskiej Giełdzie Energii.) Tamtejsi analitycy nie oczekują jednak, by w przyszłym roku utrzymała się obecna średnia unijna cena masła (5,24 euro/kg). Według nich, cena spadnie poniżej 5 euro/kg. Pomimo wyższych dostaw mleka, produkcja masła w 2018 r., w porównaniu do poprzedniego roku pozostanie prawie niezmieniona (2,33 mln t). Wynika to m.in. z niższej zawartości tłuszczu w dostarczanym mleku. W ocenie MIV, ze względu na wyższy poziom cen, Niemcy i UE mają niewielki potencjał eksportowy w odniesieniu do masła. Wysoka cena masła spowoduje, iż w 2018 r. z Unii wyjedzie o ok. 5% mniej tego produktu (160 tys. t).

W 2019 r. eksperci z Brukseli spodziewają się wzrostu produkcji masła o 0,9% do 2,35 mln ton, jednakże eksport ma pozostać na poziomie z bieżącego roku. Na rynkach zewnętrznych Unia ma kupić w tym roku 8 tys. t masła, podobnie będzie w 2019 r. Pomimo stosunkowo wysokiego poziomu cen, Komisja szacuje, że spożycie masła w 2018 r. w porównaniu do poprzedniego roku wzrośnie o 0,5% do prawie 2,19 mln t. Tendencja ta utrzyma się w przyszłym roku. Konsumpcja masła w UE ma wzrosnąć o 0,7% do 2,2 mln t.

Unijni eksperci szacują, iż produkcja sera pobije kolejne rekordy i w porównaniu z 2017 r. wzrośnie w tym roku do ok. 200 tys. t, tj. o 2,0%. W 2019 r. Unia ma natomiast wyprodukować 10,6 mln t sera, czyli o 1,5% więcej niż w tym roku. KE podkreśla, iż popyt na sery rośnie nie tylko na jednolitym, ale także na zewnętrznym rynku. Spożycie na mieszkańca w UE wzrośnie w porównaniu do ubiegłego roku średnio o 100 g do 18,2 kg, w przyszłym roku natomiast do 18,5 kg. Poza Unię w tym roku wyjedzie 842 tys. t sera, tj. o 1,1% więcej niż w ubiegłym roku, natomiast w 2019 r. – 859 tys. t, tj. o 2% więcej niż w bieżącym roku.

Średnio za 100 kg największe unijne mleczarnie płaciły we wrześniu br. 34,69 euro, czyli o 0,34 euro więcej niż przed miesiącem i o 2,51 euro lub o 6,7% mniej niż przed rokiem. Jak podaje LTO, w październiku większość z nich podniosła cenę skupu mleka, ale ceny na listopad pozostały już na poziomie październikowym, za wyjątkiem FrieslandCampiny, która po wzroście ceny skupu w październiku obniżyła cenę w listopadzie o 0,7 euro/100 kg. Nowozelandzka Fonterra, która eksportuje zdecydowaną większość produkcji, w sierpniu płaciła za 100 kg 30,9 euro, natomiast we wrześniu 28,7 euro. Stany Zjednoczone podniosły natomiast ceny skupu we wrześniu do 34,8 euro/100 kg z 32,9 euro/100 kg, jaką płaciły jeszcze w sierpniu.