Jak zostało przeprowadzone porównanie PROW 2014-2020 z ekoschematami?
ARiMR zweryfikowała ustalenia PROW 2014-2020 Pakietu 1. "Rolnictwo zrównoważone. Działania rolno-środowiskowo-klimatyczne z ekoschematami", w celu sprawdzenia, czy możliwe jest ich połączenie. Najistotniejszymi czynnikami, którym urzędnicy poświęcili najwięcej uwagi, były:
- wyeliminowanie ryzyka podwójnego finansowania,
- uniknięcie kumulacji praktyk prośrodowiskowych o zbliżonym celu na jednej powierzchni z uwagą na ograniczenia budżetowe.
Na jakich zasadach funkcjonuje PROW 2014-2020?
ARiMR w swojej odpowiedzi zwróciła uwagę na to, że rolnicy, którzy zdecydowali się na wdrożenie zobowiązań rolno-środowiskowo-klimatycznych w taki sposób, jak wymaga Unia Europejska, muszą liczyć się z tym, że mają one charakter 5-letni. W związku z czym niemożliwe jest przerwanie ich realizacji, gdyż podjęcie takiej decyzji przyczyniłoby się do utraty osiągniętych efektów środowiskowych. Agencja podkreśliła również, że ten rodzaj płatności rekompensuje w części lub całości dochody, które zostały utracone w czasie realizowania wymagań pakietu, co jest uwarunkowane przepisami prawa. Co więcej, zarząd ARiMR przypomina, że Pakiet 1. PROW 2014-2020 został skonstruowany w taki sposób, że w przypadku tzw. praktyk dodatkowych, do których zalicza się przyoranie słomy, obornika i stosowanie międzyplonów, niebędących zabiegiem koniecznym do wykonania w każdym roku realizacji pakietu, wciąż wypłacane jest zaplanowane dofinansowanie. Taka konstrukcja przepisów umożliwia wypłatę funduszy pomimo nierealizowania wymogów.
Były podwyżki w PROW 2014-2020
Od 2023 r. płatność, która obowiązuje w omawianym Pakiecie 1., została zwiększona z 552 zł/ha do 800 zł/ha. Podwyżka została wdrożona ze względu na jednoczesne wdrażanie zobowiązania rolno-środowiskowo-klimatycznego nie tylko w ramach Pakietu 1., ale również w ramach interwencji prośrodowiskowych realizowanych w PROW 2014-2020 oraz w ramach Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027. W planie dla WPR na lata 2023-2027 praktyki będące wymogiem Pakietu 1. działają w ramach ekoschematów. Do tych praktyk zalicza się:
- międzyplony ozime/wsiewki śródplonowe,
- opracowanie i przestrzeganie planu nawożenia,
- zróżnicowanie struktury upraw.
W jaki sposób została obliczona stawka do płatności dla Pakietu 1.?
Stawka płatności dla Pakietu 1., wynosząca obecnie 800 zł, została obliczona ze względu na powyższe ustalenia praktyk ekoschematowych, dotyczące wielkości wsparcia. Pakiet 1. zakłada również realizowanie celów środowiskowych tego pakietu, czyli wykorzystywanie wzajemnie na siebie oddziałujących praktyk i się uzupełniających. Wdrożenie pakietu do ekoschematów ma umożliwić zwiększenie liczby gospodarstw i powierzchni objętej praktykami prośrodowiskowymi, zwiększając efektywność wykorzystania środków.
Łączenie ekoschematów z PROW nie jest możliwe
Zasady, które zostały przyjęte w cele połączenia ekoschematów ze zobowiązaniami rolno-środowiskowo-klimatycznymi realizowanymi w ramach Pakietu 1. nie dotyczą tzw. gruntów ornych dodanych, włączonych w trakcie realizowania zobowiązania, a co za tym idzie, nie są do nich przyznawane płatności rolno-środowiskowo-klimatyczne z tego pakietu. Powód? Wspomniane grunty obowiązuje realizacja jedynie wybranych wymogów, przez co w przypadku realizowania na nich ekoschematów nie występuje ryzyko podwójnego finansowania. Jeżeli rolnik realizuje praktykę "Zróżnicowana struktura upraw (ZSU)" lub "Opracowanie i przestrzeganie planu nawożenia" to warunki i wymogi ich dotyczące powinny być wypełniane w odniesieniu do tzw. gruntów ornych dodanych w czasie trwania zobowiązania rolno-środowiskowo-klimatycznego w ramach PROW 2014-2020.
Wyższe stawki do PROW zrekompensują straty
ARiMR poprzez zwiększenie stawek płatności w ramach Pakietu 1. dotyczącego działań z PROW 2014-2020 ma zapewnić sprawiedliwe traktowanie rolników, dzięki przyznawaniu jednakowych płatności dla uczestników PROW 2014-2020 i PS WPR 2023-2027, którzy zostali zobowiązani do realizowania analogicznych praktyk. MRiRW zapewniło o tym, że realizacja poszczególnych płatności będzie monitorowana, a jeżeli analizy wykażą zasadność wprowadzenia zmian w PS WPR, to zostaną podjęte takie działania.
Oprac. Justyna Czupryniak
Źródło: KRiR
