Jakie zaliczki dopłat bezpośrednich za 2024 otrzymają polscy rolnicy?AgroHortiMedia

Dopłaty bezpośrednie

Dopłaty bezpośrednie 2024: za co rolnicy dostaną zaliczki? Dlaczego stawki są niższe? [WIDEO]

Jakie zaliczki na poczet dopłat bezpośrednich otrzymają polscy rolnicy? Jak ARiMR naliczyła płatności? Dlaczego są dużo niższe niż rok temu? Ekspert ds. funduszy unijnych i Wspólnej Polityki Rolnej Grzegorz Ignaczewski wyjaśnia zawiłości dopłat bezpośrednich.

Od 16 października 2024 roku ARiMR wypłaca rolnikom zaliczki na poczet dopłat bezpośrednich. Ich wysokość różni się od stawek, które rolnikom naliczano w 2023 roku. Z czego to wynika? Wszystkie zawiłości systemu naliczania dopłat bezpośrednich oraz wypłacania rolnikom zaliczek na ich poczet objaśnia szczegółowo ekspert ds. funduszy unijnych i Wspólnej Polityki Rolnej Grzegorz Ignaczewski. Zachęcamy do słuchania!

Dopłaty bezpośrednie za 2024 rok: za co rolnicy dostaną zaliczki?

Przypomnijmy, że wnioski o przyznanie płatności obszarowych i ekoschematów rolnicy składali w tym roku od 15 marca do 1 lipca. Następnie trwały kontrole administracyjne, satelitarne i na miejscu, a od środy 16 października ARiMR wypłaca rolnikom zaliczki na poczet płatności bezpośrednich, w tym ekoschematów obszarowych, płatności dla małych gospodarstw, przejściowego wsparcia krajowego (uzupełniającej płatności podstawowej i płatności niezwiązanej do tytoniu), płatności rolno-środowiskowo-klimatycznych, płatności ekologicznych, płatności ONW, premii z tytułu zalesień, zadrzewień lub systemów rolno-leśnych.

Wypłaty te potrwają do 30 listopada br. Nie będą, niestety, wypłacane zaliczki na poczet ekoschematu „Dobrostan zwierząt”. Pieniądze z tego tytułu ARiMR przekaże rolnikom dopiero w ramach płatności końcowych, które będą realizowane od 1 grudnia 2024 roku do 30 czerwca 2025 roku.

W ciągu czterech pierwszych dni ARiMR chce wypłacić rolnikom 2,5 mld zł zaliczek w ramach dopłat bezpośrednich i obszarowych oraz 300 mln zł zaliczek w ramach ekoschematów obszarowych.

Stawki dopłat bezpośrednich niższe niż w 2023 roku

Tegoroczne stawki płatności bezpośrednich różnią się od ubiegłorocznych, i to z dwóch powodów. Po pierwsze, kurs euro z Europejskiego Banku Centralnego przyjęty do naliczania dopłat jest niższy niż w 2023 roku (4,2788 zł wobec 4,6283 zł). Po drugie, stawki ekoschematów obszarowych zależne są od liczby osób o nie wnioskujących, ponieważ koperta finansowa na ten cel jest z góry ustalana. Gdy płatnościami objęta jest większa liczba hektarów, wówczas stawka do 1 ha jest niższa. Szczegółowe stawki zamieszczamy poniżej.

Podstawowe dopłaty bezpośrednie - o ile są niższe?

Przy stałym budżecie, który na poziomie unijnym jest dzielony we wspólnej walucie, niekorzystna różnica 35 groszy na każdym euro daje już odczuwalny spadek dopłat – i to widać w stawkach dopłat podstawowych za 2024 rok:

podstawowe wsparcie dochodów – 483,20 zł/ha, czyli spadek jedynie o 19,15 zł/ha, czyli nieco miej, niż wynikałoby to niższego kursu. Relatywnie małą obniżkę tej stawki zawdzięczamy przede wszystkim znacząco wyższej puli środków zarezerwowanej w budżecie PS – w ubiegłym roku przeznaczono na nią 1,39 mld euro, na ten rok budżet wynosi 1,512 mld euro.
płatność redystrybucyjna – 168,79 zł/ha, czyli mniej 12,17 zł/ha,
płatność dla młodych rolników – 256,55 zł/ha, mniej o 23,78 zł/ha.

Płatność do produkcji: jak zostały ustalone stawki?

Nieco inaczej wygląda sprawa z płatnościami związanymi z produkcją.

- W ich przypadku na ostateczną stawkę wsparcia wpływa nie tylko kurs wymiany euro, ale i zainteresowanie konkretną płatnością – czyli liczba hektarów lub sztuk zwierząt zgłoszonych w skali całego kraju do poszczególnych rodzajów wsparcia. Do zmienności stawek wsparcia związanego z produkcją zdążyliśmy się już przyzwyczaić – choćby za sprawą dopłat do roślin strączkowych, które na przestrzeni lat zmieniały się znacząco w zależności od powierzchni uprawy tych roślin – mówi Grzegorz Ignaczewski.

W tym roku płatność do roślin strączkowych nie spadła na szczęście mocno, ale mamy inne istotne zmiany, także na plus – oto one:

Ekoschematy padły ofiarą własnego sukcesu

Odrębna kwestia to stawki płatności za ekoschematy – te padły niestety ofiarą własnego sukcesu. Ze względu na bardzo duże zainteresowanie zostały dotknięte nie tylko skutkami niższego kursu euro ale i zastosowanymi w kilku przypadkach wskaźniki redukcji. W rezultacie zmiany stawek za ekoschematy obszarowe są znanie większe niż w przypadku pozostałych płatności.

Stawki płatności w ramach ekoschematu „Rolnictwo węglowe i zarządzanie składnikami odżywczymi”:

Ekstensywne użytkowanie trwałych użytków zielonych z obsadą zwierząt: 435,10 zł/ha (524,45 zł/ha za 2023)
Międzyplony ozime lub wsiewki śródplonowe: 435,10 zł/ha (524,45 zł/ha za 2023)
Opracowanie i przestrzeganie planu nawożenia – wariant podstawowy: 87,02 zł/ha (104,89 zł/ha za 2023)
Opracowanie i przestrzeganie planu nawożenia – 261,06 zł/ha (314,67 zł/ha za 2023)
Zróżnicowana struktura upraw: 225,01 zł/ha (314,67 zł/ha za 2023)
Wymieszanie obornika na gruntach ornych w terminie 12 godzin od jego aplikacji: 174,04 zł/ha (209,78 zł/ha za 2023)
Stosowanie nawozów naturalnych płynnych innymi metodami niż rozbryzgowo: 261,06 zł/ha (314,67 zł/ha za 2023)
Uproszczone systemy uprawy: 251,94 zł/ha (419,56 zł/ha za 2023)
Wymieszanie słomy z glebą: 134,60 zł/ha (209,78 zł/ha za 2023)

Stawki płatności za realizację pozostałych ekoschematów obszarowych:

Obszary z roślinami miododajnymi - 898,66 zł/ha (1256,77 zł/ha za 2023)
Integrowana Produkcja Roślin - 818,92 zł/ha (1363,77 zł/ha za 2023)
Biologiczna ochrona upraw - 300,06 zł/ha (419,64 zł/ha za 2023)
Retencjonowanie wody na trwałych użytkach zielonych - 244,57 zł/ha (292,27 zł/ha za 2023)
Grunty wyłączone z produkcji - 422,34 zł/ha

Bartłomiej Czekała, Grzegorz Ignaczewski