Rolnik, żeby otrzymać pełne dopłaty bezpośrednie musi spełnić normy GAEC. Jeśli tego nie zrobi, ARiMR zastosuje kary. Ponieważ ten rok jest pierwszym, gdy rolnicy otrzymują dopłaty bezpośrednie na nowych zasadach, ministerstwo rolnictwa łagodzi kary nakładane na rolników z tytułu nieprzestrzegania normy GAEC 6, czyli minimalnej pokrywy glebowa w najbardziej newralgicznych okresach.
Jakie kary nałoży ARiMR na rolnika za braki w utrzymywaniu okrywy na glebach?
Resort rolnictwa proponuje zmianę kary w części dotyczącej dotkliwości, w następujących przypadkach:
- gdy okrywa ochronna gleby nie jest utrzymywana w wymaganym terminie na co najmniej 80 % powierzchni gruntów ornych wchodzących w skład gospodarstwa. W tym przypadku:
- gdy rolnik utrzymuje okrywę ochronną gleby na powierzchni powyżej 50% i poniżej 80% gruntów ornych otrzyma 1 pkt karny,
- gdy rolnik utrzymuje okrywę ochronną gleby na powierzchni od 30% do 50% gruntów ornych otrzyma 3 punkty karne,
- gdy rolnik utrzymuje okrywę ochronną gleby na powierzchni poniżej 30% powierzchni gruntów ornych otrzyma 5 punktów karnych.
- gdy nie jest utrzymywana okrywa ochronna gleby w wymaganym terminie w międzyrzędziach na plantacjach drzew owocowych. W tym przypadku:
- gdy rolnik utrzymuje okrywę ochronną gleby w międzyrzędziach na powierzchni powyżej 50% i poniżej 100% plantacji drzew owocowych otrzyma 1 punkt karny.
- gdy rolnik utrzymuje okrywę ochronną gleby w międzyrzędziach na powierzchni od 30% do 50% plantacji drzew owocowych otrzyma 3 punkty karne.
- gdy rolnik utrzymuje okrywę ochronną gleby w międzyrzędziach na powierzchni poniżej 30% plantacji drzew owocowych otrzyma 5 punktów karnych.
Drobna niezgodność będzie mogła być przypisana w przypadku stwierdzenia, że rolnik utrzymuje okrywę ochronną gleby na powierzchni powyżej 50% i poniżej 80% gruntów ornych lub utrzymuje okrywę ochronną gleby w międzyrzędziach na powierzchni powyżej 50% i poniżej 100% plantacji drzew owocowych.
Za nieprzestrzeganie wymogów warunkowości wynikające z zaniedbania rolnika ARiMR może zmniejszyć rolnikowi dopłaty bezpośrednie. W wyjątkowych sytuacjach dopłata może zostać odebrana w całości.
Kary te będą stosowane w odniesieniu do kontroli przeprowadzanych na podstawie wniosków o płatność składanych od dnia 15 marca 2023 r.
Jak rolnicy będą karani za nieprzestrzeganie norm warunkowości?
Co do zasady kary w ramach warunkowości nakładane są w oparciu o liczbę punktów przypisanych stwierdzonej niezgodności w ramach oceny wagi pod kątem:
- zasięgu,
- dotkliwości,
- trwałości.
W przypadku stwierdzenia drobnej niezgodności nie stosuje się kary administracyjnej, a rolnik jest informowany o niezastosowaniu kary administracyjnej oraz o możliwych działaniach naprawczych mających na celu usunięcie stwierdzonych drobnych niezgodności oraz możliwości skorzystania z usług doradczych w tym zakresie.
Drobna niezgodność, to taka dla której: zasięg, dotkliwość i trwałość oceniono w punktacji na 1 pkt w każdym z trzech kryteriów, czyli suma punktów w ramach oceny wagi według kryterium zasięgu, dotkliwości i trwałości wynosi maksymalnie 3 punkty.
Zmiany w utrzymywaniu okrywy zielonej na glebach (GAEC 6)
Warto też przypomnieć, że resort zaproponował wprowadzenie dodatkowego letniego terminu utrzymania okrywy glebowej, tj. od 1 czerwca lub od dnia zbioru plonu głównego do 15 października danego roku. Przy czym obowiązek utrzymania pokrywy (w postaci upraw ozimych, traw na gruntach ornych, międzyplonów ozimych, ścierniska, resztek pożniwnych, mulczu) na 80% gruntach ornych w okresie od 1 listopada do 15 lutego pozostanie. Pozostawiono też wymóg utrzymywania pokrywy w międzyrzędziach na plantacjach drzew owocowych.
Do upraw późno zbieranych, po których nie ma możliwości zastosowania działań ochronnych, planuje się zaliczyć: grupę roślin okopowych (w tym m.in. ziemniak, burak cukrowy, burak pastewny, marchew, rzepa ścierniskowa, rzodkiew oleista, brukiew), grupę warzyw i ziół (w tym m.in. kapusta, kalafior, brokuł, seler, por, kozłek lekarski), uprawy na gruntach ornych pod osłonami. Zmiana jest procedowana przez Komisję Europejską.