Jak działa System Monitorowania Obszaru?
Od ubiegłego roku ARiMR prowadzi monitoring satelitarny pól zadeklarowanych przez rolnika we wniosku o dopłaty bezpośrednie i obszarowe. Robi to za pomocą Systemu Monitorowania Obszaru (ang. Area Monitoring System – AMS). System znajdzie zastosowanie w odniesieniu do około 35–40% gospodarstw, których działki rolne deklarowane są do wsparcia obszarowego, a jego kompetencje ciągle rosną. Pozostałe gospodarstwa, jak i warunki ubiegania się o płatność są weryfikowane z wykorzystaniem tradycyjnych metod kontroli realizowanych bezpośrednio w terenie. AMS nie służy do określania granic działek rolnych. Granice działek referencyjnych oraz maksymalny kwalifikowany obszar ustalane są w oparciu o System Identyfikacji Działek Rolnych, który jest aktualizowany co roku dla połowy kraju, na podstawie m.in. dużo dokładniejszych zdjęć lotniczych oraz informacji od rolników, danych z ewidencji gruntów i budynków, wyników z kontroli na miejscu.
AMS pozyskuje zdjęcia satelitarne, które są wykonywane co 3–8 dni. Dzięki temu ARiMR może prowadzić długookresowe obserwacje pod kątem występowania uprawy, wegetacji roślin, zabiegów agrotechnicznych (żniwa, orka, koszenie). W przypadku gdy niemożliwe okaże się określenie, czy na danej działce rolnej prowadzona jest działalność rolnicza, bądź niemożliwe będzie określenie gatunku/rodzaju uprawy, wówczas ARiMR wykorzysta inne źródła umożliwiające weryfikację. Agenja może wysłać do rolnika np. prośbę o wykonanie zdjęć geotagowanych czy zdjęcia dokumentu, który może zostać wykorzystany w sprawie. Prezentacja wyników z monitoringu satelitarnego ma stanowić tzw. element systemu wczesnego ostrzegania rolnika o możliwych nieprawidłowościach w deklaracji. Na podstawie tych wyników rolnik będzie mógł ocenić, czy jego deklaracje są aktualne, odzwierciedlają stan na polu, czy niezbędne są zmiany w deklaracji lub wręcz wycofanie określonej powierzchni z wniosku, w sytuacji np. wykluczenia danego obszaru z uprawy w bieżącym roku.
Obecnie wyniki z monitoringu wykorzystywane są w kontrolach administracyjnych wniosków obszarowych oraz zostały udostępnione rolnikom w systemie PUE w zakładce „Wyniki monitoringu satelitarnego”. Poza systemem PUE informacja o potencjalnych błędach w deklaracji powinna być widoczna również w eWnioskuPlus.
Rolnik ma niewiele czasu na zmiany
W przypadku gdy ARiMR poinformowała rolnika o nieprawidłowościach wykrytych w ramach kontroli administracyjnych lub AMS, zmiany do wniosku o przyznanie płatności można składać do 16 września 2024 r.
Warto wiedzieć, że do dnia wydania decyzji w sprawie o przyznanie płatności rolnik może poinformować kierownika biura powiatowego Agencji o wszystkich zmianach w zakresie informacji zawartych we wniosku o przyznanie tych płatności. Rolnik może także z własnej inicjatywy całkowicie lub częściowo wycofać złożony wniosek o przyznanie płatności. Nie będzie mógł tego zrobić, jeśli miałoby to dotyczyć części wniosku, w której wykryto nieprawidłowości, oraz jeśli został poinformowany o zamiarze przeprowadzenia kontroli na miejscu.
Magdalena Szymańska
fot. ARiMR
