Planuje się, aby ze znowelizowanego działania rolnicy mogli otrzymać wsparcie w wysokości do 100 tys. zł. O te pieniądze będą mogły występować gospodarstwa zajmujące się chowem lub hodowlą zwierząt gospodarskich z wyjątkiem ferm przemysłowych. Za takie zaś uważa się gospodarstwa zajmujące się chowem lub hodowlą drobiu powyżej 40 tys. stanowisk lub świń powyżej 2 tys. stanowisk (o wadze ponad 30 kg) lub 750 stanowisk dla macior.
Na co wsparcie?
Pieniądze będzie można przeznaczyć na dostosowanie wymogów dotyczących warunków przechowywania i stosowania nawozów naturalnych oraz kiszonek zgodnie z programem azotanowym. Ze wsparcia postanowiono wyłączyć rozrzutniki do obornika. Uznano, iż w większym stopniu do zmniejszenia zanieczyszczenia wód azotanami przyczynią się urządzenia aplikujące gnojówkę i gnojowicę bezpośrednio do gleby.
Pomoc będzie można wykorzystać więc na budowę, przebudowę, zakup płyt obornikowych lub zbiorników do przechowywania gnojówki (gnojowicy) oraz zbiorników lub płyt do przechowywania kiszonek (wraz z zakupem i montażem instalacji technicznej i wyposażenia). Dofinansowany będzie również zakup:
- aplikatorów naturalnych nawozów płynnych typu: doglebowe: redlicowe o zębach sztywnych i kalkulatorowe o zębach sprężystych lub talerzowe, węże wleczone, wleczone płozowe i szczelinowe tarczowe.
- wozów asenizacyjnych z wymienionymi powyżej aplikatorami.
Warto podkreślić, iż inwestycje związane z przechowywaniem kiszonek są przewidziane tylko dla młodych rolników i to w okresie nieprzekraczającym 24 miesięcy od rozpoczęcia przez nich prowadzenia gospodarstwa jako kierujący. Przepisy dopuszczają, aby trwałe urządzenia do przechowywania kiszonek mogli wybudować z tego wsparcia także młodzi rolnicy, którzy magazynują je na zabezpieczonym, ale nietrwałym gruncie, czyli zgodnie z obowiązującym programem azotanowym.
Co jednak ważne, znowelizowane przepisy umożliwią dofinansowanie zakupu sprzętu do aplikacji nawozów naturalnych w przypadku, gdy w gospodarstwie są spełnione warunki przechowywania gnojówki i gnojowicy.
- Budżet na dofinansowanie budowy płyt i zbiorników oraz zakup aplikatorów gnojówki i gnojowicy wynosi aktualnie 34 mln euro, czyli ok. 146,2 mln zł.
Dofinansowanie wyniesie standardowo 50% kosztów kwalifikowanych. Natomiast młodzi rolnicy, podobnie jak w innych PROW-oskich działaniach, będą mogli korzystać z dofinansowania o 10% większego. Za młodego uznaje się rolnika, który posiada kwalifikacje rolnicze i rozpoczął kierowanie gospodarstwem nie wcześniej niż 5 lat przed dniem złożenia wniosku o przedstawiane wsparcie.
Dostosowane do potrzeb
Pojemność zakupywanych zbiorników powinna zapewnić przechowywanie gnojówki i gnojowicy przez co najmniej 6 miesięcy, natomiast wielkość budowanych lub przebudowanych płyt – co najmniej przez 5 miesięcy. Pojemność (wielkość) wylicza się w oparciu o obrót stada, obliczenie przelotowości i wyliczenie średniorocznych stanów zwierząt w poszczególnych grupach technologicznych.
Sposób wyliczeń ujęty jest w programie azotanowym. Obliczenia wykonuje się wg stanu zwierząt na początku i na końcu roku. Przy ustalaniu liczby zwierząt w DJP pod uwagę będzie brany stan średnioroczny w roku kalendarzowym, w którym przypada dzień rozpoczęcia naboru wniosków o wsparcie. W uzasadnionych przypadkach, np. planowanego powiększenia stada, kosztem kwalifikowanym może być budowa większej płyty lub nabycie większego zbiornika.
Dopuszcza się budowę urządzeń do przechowywania nawozów naturalnych i kiszonek na dzierżawionym gruncie wyłącznie w sytuacji, gdy umowa dzierżawy jest zawarta w formie aktu notarialnego albo z datą pewną (urzędowo poświadczoną) oraz na 7 lat od złożenia wniosku o wsparcie.
Ze względu na prośrodowiskowy charakter inwestycji wystarczy, że wniosek uzyska 1 punkt, by kwalifikował się do pomocy. Suma zebranych punktów zadecyduje natomiast o kolejności przyznania pomocy. Oceniane będą:
- liczba zwierząt (DJP):
- minimum 210 DJP – 2 punkty,
- poniżej 210 DJP – 1 punkt;
- udział kosztów kwalifikowanych inwestycji polegających na dostosowaniu gospodarstwa do wymagań programu azotanowego dotyczących warunków przechowywania nawozów naturalnych – od 1 do 5 pkt;
- brak dofinansowania dotyczącego inwestycji na OSN – 1 punkt.
Wsparcie zostało zaakceptowane przez Komisję Europejską. Czeka tylko na dokończenie krajowej ścieżki legislacyjnej.
Rolnicy mają czas na dostosowanie pojemności lub powierzchni urządzeń do przechowywania nawozów naturalnych do:
- 31 grudnia 2021 r. – jeśli utrzymują powyżej 210 DJP
- 31 grudnia 2024 r. – jeśli utrzymują mniej lub 210 DJP.
IERiGŻ ocenił, iż nowymi wymogami przechowywania nawozów naturalnych jest objętych 543 tys. gospodarstw. Będzie musiało więc powstać 2496 m2 płyt obornikowych oraz 1014 tys. m3 zbiorników, co wiąże się z wydatkiem 1,18 mld zł.
dr Magdalena Szymańska
