Jaka pomoc na odtworzenie maszyn, urządzeń, wyposażenia budynków i sadów?

Ten nabór jest pierwszym, jaki ogłoszono na to wsparcie w tym roku. Jak zapowiada ARiMR, planowane są kolejne nabory. Będą one ogłaszane cyklicznie. Zatem rolnicy, którzy nie zdążą złożyć wniosku w tym naborze, będą mogli ubiegać się o pomoc w kolejnym.

Podobnie jak w przypadku innej pomocy związanej w wystąpieniem kataklizmów, o wsparcie mogą wystąpić rolnicy, w których gospodarstwach komisja powołana przez wojewodę określiła wysokość poniesionych strat. Przy czym dofinansowanie jest dostępne tylko dla tych, którzy w danym roku kalendarzowym ponieśli straty w uprawach rolnych, zwierzętach gospodarskich czy rybach w wysokości co najmniej 30% średniej rocznej produkcji rolnej.

Pod uwagę brane są straty spowodowane przez co najmniej jedną z następujących klęsk żywiołowych: powódź, deszcz nawalny, suszę, przymrozki wiosenne, ujemne skutki przezimowania, obsunięcie się ziemi, lawinę, grad, huragan oraz uderzenie pioruna. Przyznanie wsparcia uzależnione będzie od powstania w gospodarstwie szkód spowodowanych przynajmniej przez jedną z wymienionych klęsk, jeżeli miały one miejsce w bieżącym albo w poprzednim roku.

Warto wiedzieć, że w tym unijnym wsparciu liczy się nie tylko wysokość, ale i rodzaj straty, ponieważ dotyczy ono ściśle określonych pozycji (patrz ramka). Należy wyraźnie podkreślić, iż pomoc nie obejmuje kosztów odtworzenia uszkodzonego lub zniszczonego budynku, który podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu budynków wchodzących w skład gospodarstwa rolnego. Z obowiązku tego są wyłączone obiekty o powierzchni do 20 m kw., czyli różnego rodzaju szopy, małe wiaty oraz budowle, jak np. silosy, przegrody. Ubezpieczeniu podlegają obiekty trwale powiązane z gruntem w postaci fundamentów.

Unijne wsparcie nie dotyczy odbudowy budynku objętego obowiązkowym ubezpieczeniem budynków w gospodarstwie rolnym, chyba że będzie ono wykorzystane na zakup zniszczonego wyposażenia

Tak więc, jeśli uszkodzone są np. mury albo np. dach obory, ich remont nie może być finansowany tym wsparciem, ale gdy zniszczona jest np. obora oraz znajdujące się w niej wyposażenie, bądź zniszczone jest samo jej wyposażenie, koszt odtworzenia wyposażenia może stanowić koszt kwalifikowalny (o ile szkoda została oszacowana przez komisję). Mienie znajdujące się w budynku nie jest bowiem objęte obowiązkowym ubezpieczeniem budynków rolniczych. Obowiązkowemu ubezpieczeniu nie podlegają także tunele foliowe, zatem odtwarzanie tuneli kwalifikuje się także do wsparcia.

Gdy szkoda dotyczy np. maszyn rolniczych, rolnik może odtwarzać tylko takie maszyny, których dotyczyła szkoda, analogicznie jest w przypadku np. sadów oraz innych elementów objętych wsparciem. Odtwarzane może być tylko to, co zostało zniszczone.

Ważną częścią wniosku o wsparcie jest zestawienie rzeczowo-finansowe planowanej operacji, przy czym gdy wartość́ danego zadania przekracza 20 tys. zł netto, przed jego realizacją należy przeprowadzić́ postępowanie ofertowe. Polega ono na zamieszczeniu zapytania ofertowego na wykonanie robót budowlanych, usługi lub dostawę maszyn czy urządzeń na agencyjnym portalu. Jest on dostępny pod adresem: www.portalogloszen.arimr.gov.pl.

• Kolejność przysługiwania pomocy
  
  
  O kolejności przysługiwania pomocy decyduje suma uzyskanych punktów przyznanych na podstawie następujących kryteriów wyboru:
  jeżeli wysokość szkód w gospodarstwie, w odniesieniu do zniszczonych lub uszkodzonych składników gospodarstwa wykorzystywanych do produkcji rolnej i oszacowanych przez komisję wynosi:
  
  1. powyżej 25 tys. zł do 50 tys. zł – przyznaje się 1 punkt,
  2. powyżej 50 tys. zł do 75 zł – 2 punkty,
  3. powyżej 75 tys. zł do 100 tys. zł – 3 punkty,
  4. powyżej 100 tys. zł do 125 tys. zł – 4 punkty,
  5. powyżej 125 tys. zł – 5 punktów,
     
     
  Jeżeli wysokość szkód w produkcji rolnej oszacowanych przez komisję stanowi:
  
  1. powyżej 30% do 45% – przyznaje się 1 punkt,
  2. powyżej 45% do 60% – 2 punkty,
  3. powyżej 60% do 75% – 3 punkty,
  4. powyżej 75% do 90% – 4 punkty,
  5. powyżej 90% – 5 punktów;
     
     
  Jeżeli rolnik na dzień wystąpienia szkody w gospodarstwie spełnił obowiązek zawarcia umowy ubezpieczenia obowiązkowego, i dodatkowo na dzień wystąpienia szkody plantacje chmielu lub sady lub plantacje krzewów owocowych gatunków owocujących efektywnie dłużej niż 5 lat były objęte dobrowolnym ubezpieczeniem, a wielkość ubezpieczenia plantacji obejmowała:
  
  1. powyżej 50% do 65% całkowitej powierzchni tych upraw – przyznaje się 1 punkt,
  2. powyżej 65% do 80% – 2 punkty,
  3. powyżej 80% – 3 punkty.
     
     
  Agencja nie przyznaje pomocy, jeżeli przyznano mniej niż 2 punkty.
  

Maksymalna kwota wsparcia, jaką otrzymuje się na „Inwestycje odtwarzające potencjał produkcji rolnej” wynosi do 300 tys. zł, z tym że nie może przekroczyć ona poziomu 80% kosztów kwalifikowalnych. Wysokość pomocy określana jest na podstawie oszacowanej wartości szkód w składniku gospodarstwa, którego odtworzenia dotyczy wniosek. Należy zaplanować koszty na poziomie powyżej 20 tys. zł.

Jeżeli zniszczony składnik gospodarstwa był ubezpieczony, wówczas wysokość pomocy w odniesieniu do odtwarzanego składnika pomniejsza się o kwotę odszkodowania uzyskanego z tytułu jego ubezpieczenia. Ponadto, jeżeli rolnik nie miał umowy obowiązkowego ubezpieczenia upraw ważnej na dzień wystąpienia szkody, wówczas kwotę pomocy na odtworzenie tego składnika  pomniejsza się o połowę. Takie pomniejszenie dotyczy pomocy na odtworzenie plantacji chmielu, sadów, plantacji krzewów owocowych gatunków owocujących efektywnie dłużej niż 5 lat.

• Na co wsparcie?
  
  
  Pomoc przyznaje się w formie refundacji części kosztów kwalifikowalnych, do których zalicza się koszty:
  
  1. budowy, przebudowy, remontu, remontu połączonego z modernizacją budynków lub budowli wykorzystywanych wyłącznie do produkcji rolnej oraz do przechowywania, magazynowania, przygotowywania do sprzedaży produktów rolnych (które nie podlegają obowiązkowemu ubezpieczeniu budynków wchodzących w skład gospodarstwa rolnego), wraz z zakupem, montażem instalacji technicznej, zakupem wyposażenia, kosztami rozbiórki i utylizacji materiałów szkodliwych pochodzących z rozbiórki pod warunkiem, że rozbiórka jest niezbędna do realizacji operacji;
  2. zakupu nowych: maszyn, urządzeń, wyposażenia do produkcji rolnej, przechowalnictwa, suszenia, magazynowania, przygotowywania do sprzedaży, sprzętu do uprawy, pielęgnacji, ochrony, nawożenia oraz zbioru roślin lub urządzeń do przygotowania, przechowywania, czyszczenia, sortowania, kalibrowania i konfekcjonowania, maszyn lub urządzeń do przygotowywania lub składowania pasz oraz do pojenia, zadawania pasz, urządzeń do pozyskiwania lub przechowywania mleka;
  3. odtwarzania plantacji chmielu, sadów lub plantacji krzewów owocowych gatunków owocujących efektywnie dłużej niż 5 lat;
  4. zakupu zwierząt wchodzących w skład stada podstawowego;
  5. zakupu, instalacji lub budowy elementów infrastruktury technicznej wpływających bezpośrednio na warunki prowadzenia działalności rolniczej;
  6. rat zapłaconych z tytułu wykonania umowy leasingu.
     
     
  Pomocy nie można przeznaczyć na budowę ujęć wody, zakupu urządzeń do uzdatniania, rozprowadzania lub magazynowania wody.
  

Złożone przez rolników wnioski zostaną poddane ocenie punktowej (patrz ramka). Pod uwagę bierze się wysokość szkód w odniesieniu do zniszczonych lub uszkodzonych składników gospodarstwa wykorzystywanych do produkcji rolnej, procentową wysokość szkód w produkcji rolnej oraz to, czy plantacja chmielu, sad lub plantacja krzewów owocowych gatunków owocujących efektywnie dłużej niż 5 lat objęta była dobrowolnym ubezpieczeniem. Na podstawie przyznanej liczby punktów sporządzone zostaną dwie listy określające kolejność przysługiwania pomocy: jedna dla rolników z woj. mazowieckiego, druga – z pozostałych województw.

Wniosek o przyznanie pomocy składa się w Oddziale Regionalnym ARiMR albo za pośrednictwem biura powiatowego, bądź przesyłką rejestrowaną nadaną w placówce Poczty Polskiej.