W związku z wieloma zapytaniami kierowymi do Redakcji, pragniemy podkreślić, że od 11 lutego 2017 r. mogą być nakładane kary za nabywanie produktów rolnych bez pisemnej umowy z producentem. Są one nakładane nie na producentów rolnych, ale na kupujących.
Możliwość nałożenia kar została wprowadzona na podstawie ustawy z 15 grudnia 2016 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwemu wykorzystywaniu przewagi kontraktowej w obrocie produktami rolnymi i spożywczymi. Tym samym zmieniono ustawę z 11 marca 2004 r. o Agencji Rynku Rolnego i organizacji niektórych rynków rolnych. Według art. 38 q ustawy z 11 marca 2004 r., każde dostarczenie produktów rolnych (należących do sektorów, o których mowa w art. 1 ust. 2 rozporządzenia nr 1308/2013) – z wyłączeniem sprzedaży bezpośredniej – przez producentów, grupy producentów tych produktów, organizacje takich producentów albo zrzeszenia organizacji takich producentów do pierwszego nabywcy wymaga pisemnej umowy. Chodzi m.in. o takie produkty, jak np. zboża, ryż, cukier, nasiona, chmiel, owoce i warzywa, produkty z przetworzonych owoców i warzyw, wina, drzewa i inne rośliny żywe, bulwy, korzenie, kwiaty cięte i liście ozdobne, tytoń, wołowina i cielęcina, mleko i przetwory mleczne, wieprzowina, baranina i kozina, jaja, mięso drobiowe, alkohol etylowy pochodzenia rolniczego oraz produkty pszczele.
Umowa lub oferta umowy powinny być sporządzone przed dostawą w formie pisemnej. Powinny zawierać cenę do zapłaty za dostawę, która jest niezmienna, lub wskazówki jej określenia lub obliczania poprzez połączenie różnych czynników określonych w umowie (wskaźniki odzwierciedlające zmianę warunków na rynku). Umowa musi zawierać także dostarczoną (którą można dostarczyć lub która musi zostać dostarczona) ilość produktu oraz jego jakość lub skład. Powinien być podany w niej termin dostaw, okres obowiązywania umowy (ograniczony lub nieograniczony) z klauzulami dotyczącymi rozwiązania umowy. W kontrakcie muszą znaleźć się także szczegóły dotyczące terminów i procedur płatności oraz przepisy mające zastosowanie w przypadku zaistnienia siły wyższej.
Kary za nabywanie produktów rolnych bez stosownej umowy określa art. 40 i ustawy z 11 marca 2004 r. Według tego przepisu, kto nabywa produkty rolne bez pisemnej umowy, będąc do tego obowiązanym, oraz nabywa produkty rolne na podstawie umowy niespełniającej warunków określonych w przepisach – podlega karze pieniężnej w wysokości 10% zapłaty za produkty nabyte wskutek wadliwej umowy.
W świetle przepisów kary pieniężne wymierza, w drodze decyzji administracyjnej, dyrektor oddziału terenowego ARR. Egzekucja nałożonych kar pieniężnych następuje w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
Tu możesz pobrać WZÓR UMOWY przygotowany przez Wielkopolską Izbę Rolniczą.
dr hab. Aneta Suchoń
