W świetle ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa pierwszeństwo w nabyciu nieruchomości Zasobu po cenie ustalonej w sposób określony w ustawie bez drogi przetargowej przysługuje:
- byłemu właścicielowi zbywanej nieruchomości lub jego spadkobiercom, jeżeli nieruchomość została przejęta na rzecz Skarbu Państwa przed 1 stycznia 1992 r.;
- spółdzielni produkcji rolnej władającej faktycznie zbywaną nieruchomością, której użytkowanie ustanowione na rzecz tej spółdzielni wygasło na podstawie art. 16 ust. 2 z dniem 31 grudnia 1993 r.;
- dzierżawcy zbywanej nieruchomości, jeżeli dzierżawa trwała faktycznie przez okres co najmniej trzech lat;
- zarządzającemu specjalną strefą ekonomiczną w odniesieniu do nieruchomości położonych w granicach takich stref.
Poza tym nieruchomość Zasobu lub jej część może być sprzedana bez przetargu, jeżeli może poprawić warunki zagospodarowania nieruchomości przyległej stanowiącej własność osoby chcącej nabyć tę nieruchomość lub jej część. Nieruchomość nie może być jednak zagospodarowana samodzielnie. Tak więc raczej nie może Pan kupić wskazanej działki bez przetargu, chyba że zachodzi ku temu przesłanka opisana powyżej.
Prawdą jest, że może Pan zostać obciążony wysoką opłatą. Według art. 39 wskazanej ustawy osoba władająca nieruchomością wchodzącą w skład Zasobu bez tytułu prawnego musi zapłacić na rzecz Agencji wynagrodzenie. Jego wysokość wynosi pięciokrotność wywoławczej wysokości czynszu, który byłby należny od tej nieruchomości, gdyby była ona przedmiotem umowy dzierżawy po przeprowadzeniu przetargu. Wysokość wynagrodzenia ustala się na dzień, w którym Agencja zażądała zwrotu nieruchomości.
dr Aneta Suchoń