Komisja dość sceptycznie odnosi się również do wzrostu możliwości eksportowych wieprzowiny poza Unię Europejską. Tempo globalnego wzrostu popytu na to mięso jest bowiem niewielkie, choć nadal utrzymuje się na poziomie 1,7% rocznie. Dzieje się tak głównie za sprawą Chin. KE widzi szansę na eksport wieprzowiny na rozwijające się rynki: filipiński oraz wietnamski.
W przypadku Rosji, nawet, gdy zostanie zlikwidowane embargo, Unia nie powróci już na ten rynek z takimi wynikami, jak przed blokadą. Komisja twierdzi, iż są ku temu dwa powody. Pierwszy to wzrost krajowej produkcji, drugi natomiast – przywóz mięsa z innych krajów, np. Brazylii.
Za głównego konkurenta w handlu wieprzowiną w najbliższych latach Bruksela uznaje USA. Po uporaniu się w tym kraju z epidemią biegunki (PED) szacuje się, iż do 2024 r. produkcja wieprzowiny wzrośnie tam o 10% do 11,7 mln t.
Najtaniej w Holandii
W najbliższej perspektywie oczekuje się jednakże lekkiego wzrostu popytu na wieprzowinę, zwłaszcza w południowej i wschodniej Europie, za sprawą spadku cen tego mięsa. Nie będzie to jednak czynnik, który spowoduje wzrost cen skupu żywca w przyszłości. Jeśli spojrzymy na ceny żywca wieprzowego na pięciu rynkach starej Unii w ostatnich 8 tygodniach, to cały czas najtaniej jest w Holandii. W drugim tygodniu stycznia za żywiec płacono tam poubojowo niewiele ponad 1,10 euro/kg, podczas gdy jeszcze w połowie listopada było to ok. 1,25 euro/kg. Równolegle do rynku holenderskiego zachowuje się rynek niemiecki, utrzymując ceny na poziomie o 10 eurocentów wyższym. Najstabilniejszy w analizowanym okresie był rynek francuski. Świnie staniały tam w ciągu ostatnich 8 tygodni zaledwie o 6 eurocentów/kg. W Niemczech oraz w Holandii spadek wyniósł ok. 13 eurocentów/kg. Nieco inaczej zachowywał się rynek duński. Gdy w Niemczech, Holandii, Polsce ceny spadały (było to wyraźnie widoczne w tygodniach przedświątecznych), w Danii żywiec zdrożał. Staniał dopiero pod koniec roku i teraz ceny są stabilne (1,32 euro/kg). Analiza cen żywca wieprzowego na wymienionych rynkach jest bardzo ważna, ponieważ Polska w ostatnim czasie importuje znaczne ilości wieprzowiny i świń z Niemiec oraz Danii i Belgii, co potwierdzają dane statystyczne.
Dopłaty do przechowywania
Podczas obrad Rady Ministrów Rolnictwa UE 15 grudnia ub.r. dyskutowano na temat trudnej sytuacji na unijnym rynku wieprzowiny, na którą wpływ miało m.in. rosyjskie embargo importowe oraz nadprodukcja w niektórych krajach UE. Kilka państw członkowskich – Dania, Belgia, Francja, Polska, Węgry, Rumunia i Irlandia, przy wsparciu Austrii, Włoch, Cypru i Estonii, zaapelowało o wprowadzenie tymczasowego mechanizmu wsparcia w postaci dopłat do prywatnego przechowywania wieprzowiny. Umożliwiłoby to złagodzenie obecnej nadpodaży na tym rynku, która poskutkowała znacznym spadkiem cen. Phil Hogan, unijny komisarz ds. rolnictwa, obiecał ponowne rozpatrzenie wniosku w sprawie dopłat w styczniu 2015 r.
Po raz ostatni mechanizm prywatnego przechowywania wieprzowiny został uruchomiony w UE w lutym 2011 r. na okres około 3 tygodni. Wprowadzenie instrumentu wynikało z trudnej sytuacji sektora wieprzowiny na skutek gwałtownego wzrostu cen pasz. Przyczynił się do tego także kryzys dioksynowy w Niemczech i spadek cen mięsa w wielu państwach członkowskich.
dr Magdalena Szymańska
