Kilkanaście tysięcy zadłużonych gospodarstw
Zaproponowane przepisy przewidują, że z nowych form restrukturyzacji zadłużenia będą mogły skorzystać gospodarstwa rolne prowadzone przez rolników indywidualnych jak i przez spółki, jeśli prowadzą działalność rolniczą od co najmniej 3 lat i mają problemy z regulowaniem zobowiązań z tytułu zaciągniętych wcześniej kredytów. Z danych z banków współpracujących z ARiMR wynika, że takich gospodarstw jest ok. 1700, zalegają one z płatnościami na kwotę niemal 160 mln zł. Jednak według organizacji rolniczych nawet kilkanaście tysięcy gospodarstw może mieć takie problemy.
4 nowe rodzaje pomocy zadłużonym
Rząd zaproponował cztery nowe formy wsparcia dla gospodarstw, które mają problem ze spłatą długów. Pierwsza z nich zakłada, że Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa udzieli dopłaty do oprocentowania kredytu udzielonego na spłatę zadłużenia powstałego w związku z prowadzeniem działalności rolniczej. Wysokość dopłaty do oprocentowania z ARiMR może maksymalnie wynosić do 40% kwoty udzielonego kredytu restrukturyzacyjnego lub 60% dla gospodarstwa prowadzonego przez tzw. „młodego rolnika” lub które w większości położone jest na obszarach z ograniczeniami naturalnymi. Rolnik będzie mógł uzyskać do 5 mln zł kredytu restrukturyzacyjnego na okres 10 lat kredytowania. Oprocentowanie takiej pożyczki będzie zmienne i 2% będzie spłacane przez rolnika, a pozostała część przez Agencję.
- KOWR może przejąć długi rolnika w zamian za jego ziemię. Ale jej dotychczasowy właściciel będzie miał pierwszeństwo do jej dzierżawienia i odkupienia
Druga opcja to uzyskanie pożyczki od ARiMR na spłatę zadłużenia. Pożyczka będzie wynosić maksymalnie równowartość kwoty istniejącego zadłużenia, ale nie więcej niż 5 mln złotych. Pieniądze od Agencji gospodarstwo będzie musiało zwrócić maksymalnie w ciągu 15 lat. Zabezpieczeniem takiej pożyczki mają być m.in. nieruchomości gospodarstwa.
Do pomocy zadłużonym rolnikom zostanie włączony także Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa. Zgodnie z propozycją, KOWR będzie miał możliwość udzielania gwarancji spłaty kredytów restrukturyzacyjnych. Za jej udzielenie Ośrodek będzie pobierać prowizję w wysokości 0,5% kwoty gwarancji oraz zażąda ustanowienia hipoteki na ziemi rolnika.
KOWR będzie mógł także przejąć w całości zadłużenie gospodarstwa rolnego. Jednak nastąpi to po przeniesieniu własności całości lub części gospodarstwa z zadłużonego rolnika na rzecz państwa i jej wejście w skład Zasobów Własności Rolnej Skarbu Państwa. Czyli rolnik pozbędzie się długu, ale pozbywa się także całości lub części swojej gospodarki. Jednak dotychczasowy właściciel przejętej przez KOWR ziemi będzie miał pierwszeństwo do jej dzierżawienia oraz odkupienia. Co ważne, Ośrodek przez 20 lat od przejęcia nieruchomości nie będzie mógł jej sprzedać nikomu innemu.
Co zrobić, żeby skorzystać z pomocy w spłacie zadłużenia?
Żeby gospodarstwo mogło skorzystać z jednej z tych form wsparcia, będzie musiało opracować plan restrukturyzacji gospodarstwa, który musi uzyskać akceptację dyrektora właściwego wojewódzkiego ODR-u. W takim planie powinny znaleźć się m.in. informację o obecnej sytuacji ekonomicznej gospodarstwa, jakie działania i w jakim terminie zostaną podjęte, aby przywrócić gospodarstwu zdolność finansową.
Jak na razie nie wiadomo, kiedy nowe prawo wejdzie w życie.
Paweł Mikos
Paweł Mikos
