Nowe kryteria dzierżawy ziemi od państwa, a KOWR puszcza ziemię przez licytację

Tymczasem KOWR ogłosił już wcześniej mnóstwo przetargów licytacyjnych na dzierżawy państwowych gruntów na terenie różnych województw. Większość przetargów ustawiona jest na 6–9 marca br. Nasuwa się zasadnicze pytanie, czy będzie co wydzierżawiać na warunkach określonych w porozumieniu i dlaczego zawarto je tak późno?

Jak można przeczytać na stronie internetowej KOWR, od 2 lat podstawową formą zagospodarowania państwowych gruntów jest dzierżawa. We wrześniu ub. r. w KOWR opracowano zarządzenia i wytyczne Dyrektora Generalnego w zakresie gospodarowania Zasobem WRSP. Okazało się jednak, że te zmiany nie do końca satysfakcjonują rolników. Stąd w styczniu br. w ministerstwie rolnictwa odbyły się trzy konsultacje z udziałem przedstawicieli: resortu, centrali i oddziałów terenowych KOWR, Krajowej Rady Izb Rolniczych i wojewódzkich izb rolniczych oraz NSZZ RI „Solidarność”. Dyrektor Generalny KOWR potwierdza, że po konsultacjach, które odbywały się w styczniu i w lutym, otrzymał wiele merytorycznych uwag. Opracowano m.in. na ich podstawie nowe zarządzenie datowane na 22 lutego br. w sprawie wydzierżawiania nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa. Uwzględniono w nim stosowanie kryteriów i ich punktacji w przetargach ofert pisemnych na dzierżawę nieruchomości rolnych. Jak powiedział Wiktor Szmulewicz, prezes KRIR, celem zmian jest przede wszystkim uczciwe dzierżawienie oraz powiększanie gospodarstw rodzinnych, które ma m.in. zachęcić młodych do rozwijania swojej działalności rolniczej.

O tym, że w terenie odbywają się zamiast ofertowych, licytacyjne przetargi na dzierżawę gruntów, poinformowali nas Czytelnicy.

 – Gdy zapytałam w KOWR, dlaczego nie ma przetargu na nowych zasadach, odpowiedziano, że chcą szybko rozdysponować 1000 ha, żeby rolnicy mogli zdążyć złożyć wniosek o dopłaty – relacjonuje jedna z młodych rolniczek z woj. zachodniopomorskiego zaniepokojona tym, iż nie ma już szans na dzierżawę, bo więksi, silniejsi rolnicy ją przebiją.

Zapytaliśmy KOWR, dlaczego pomimo, że wypracowano nowe zasady oceny kryteriów w przetargach ofertowych na dzierżawę, nie skorzystano z nowych rozwiązań. Wnioski o dopłaty można przecież składać do 15 maja. Na odpowiedź czekamy.

Może jednym z powodów wydzierżawiania państwowej ziemi w przetargach licytacyjnych był brak rad społecznych, które rozwiązano wraz z likwidacją ANR. Ustalenie nowego regulaminu ich funkcjonowania trwało do 5 lutego, jednakże zasady pod naciskiem organizacji rolniczych zmieniono. Chodziło głównie o to, ilu kandydatów i kto może zgłaszać do rady. Ostatecznie nowy regulamin wprowadzano zarządzeniem z 5 marca br. Do Rady Społecznej swoich przedstawicieli mogą zgłaszać organizacje rolnicze posiadające co najmniej struktury o zasięgu wojewódzkim i mające minimum 700 członków w skali kraju (a nie jak wcześniej 1000), zaś liczba członków Rady Społecznej została zwiększona z 11 do 13.

Nie od dziś wiadomo, w jakich terminach rolnicy mogą składać wnioski o dopłaty bezpośrednie. Można było więc tak zorganizować prace nad ustaleniem zasad przebiegu przetargów ofertowych i regulaminu powoływania rad społecznych, by zdążyć na czas. A może tak miało być, bo wylicytowany czynsz to zawsze większe wpływy do państwowej kasy?

Nowe podejście do oceny kryteriów w przetargach ofertowych  na dzierżawę

Według nowych zasad, przetargi ofertowe mogą się odbywać przy uwzględnieniu maksymalnie 6 kryteriów, w tym jednego regionalnego dowolnie uzgodnionego z miejscową radą społeczną. Kryteria te na pierwszy rzut oka nie zmieniły się, jednak zmodyfikowano podejście do ich oceniania. Doprecyzowano wiele kontrowersyjnych szczegółów oceny, wyszczególniono dokumenty potwierdzające ich spełnianie. Kryteriami stosowanymi na terenie całego kraju i ocenianymi na tych samych zasadach są:

• odległość działki, na której znajduje się adres zameldowania na pobyt stały oferenta od nieruchomości Zasobu (10 pkt),
• odległość nieruchomości rolnej, w skład której wchodzą użytki rolne od nieruchomości Zasobu będącej przedmiotem przetargu (10 pkt),
• powierzchnia użytków rolnych nabytych lub dzierżawionych z Zasobu przez rolnika i jego małżonka (20 pkt).
• kryterium wieku (10 pkt) – liczba punktów proporcjonalna do wieku 65 lat,
• intensywność produkcji zwierzęcej – punkty przyznawane są za chów gatunków gospodarskich wg średniorocznego stanu w poprzednim roku,
• powierzchnia użytków rolnych stanowiących dzierżawę, użytkowanie wieczyste, własność rolnika i jego małżonka (30 pkt).

Szóste kryterium uwzględnia warunki regionalne uzgodnione z radą społeczną po jej powołaniu. Przewidziano za nie 10 punktów.

Kryteria związane z powierzchnią uwzględniają regionalną strukturę obszarową gospodarstw w danym województwie.