Unijny komisarz ds. rolnictwa, Phil Hogan, zaznaczył, iż 230 poprawek, jakie zgłoszono do polskiego projektu PROW na lata 2014–2020, nie były niczym szczególnym. Średnio dla wszystkich 118 projektów takich poprawek było 250.
Wszystkie priorytetowe działania zostały przyjęte. Różnice dotyczą szczegółów, innego ukierunkowania pomocy. Unijne rozporządzenia 1305 i 1307 z 2013 r. określają, że pomoc musi być równomierna, zatem środki PROW mają być kierowane do mniejszych gospodarstw, gdyż większe otrzymują więcej z I filara. PROW ma pomóc tym gospodarstwom, które same nie mogą inwestować. Będą one mogły liczyć na wsparcie z działań: „Restrukturyzacja małych gospodarstw”, „Płatności dla rolników przekazujących małe gospodarstwa” czy „Premie na rozpoczęcie działaności pozarolniczej”.
Na inwestycje i młodych
Zostało utrzymane kluczowe dla rolników działanie „Modernizacja gospodarstw”. Będzie w nim wyższy poziom wsparcia na inwestycje związane z produkcją zwierzęcą. W nowym programie będzie też duże wsparcie dla młodych rolników. Pierwsze to tradycyjne premie na ułatwianie startu, drugie to 10% więcej na „Modernizację gospodarstw”. Dla tych, którzy będą chcieli prowadzić działalność gospodarczą, przewidziano działanie: „Premie na rozpoczęcie działalności pozarolniczej”, „Rozwój przedsiębiorczości – rozwój usług rolniczych”, „Przetwórstwo i marketing produktów rolnych”.
W ramach tych działań będzie można rozwijać m.in. sprzedaż bezpośrednią, rozwój podaży produktów ekologicznych pochodzących z produkcji tradycyjnej.
Dla środowiska
Utrzymano również wsparcie dla działań prośrodowiskowych, z których wyłączono rolnictwo ekologiczne. Dla niego przewidziano bowiem odrębne działanie. Na wsparcie będą mogli liczyć rolnicy chcący posadzić las. Pomoc w tym zakresie przewidziano w działaniu „Zalesianie i tworzenie terenów zalesionych”.
Nowy program utrzymał także wsparcie dla rolników gospodarujących w trudnych warunkach, w postaci płatności ONW.
PROW stawia też na innowacyjność w nauce i przemyśle. Rezerwuje również środki na odnowę wsi. Przewiduje pieniądze m.in. na inwestycje związane z tworzeniem, ulepszaniem lub rozbudową wszystkich rodzajów małej infrastruktury, w tym inwestycje w energię odnawialną i w oszczędzanie energii.
Lokalne społeczności będą mogły rozwijać się dzięki działaniu LEADER. Działanie to będzie uproszczone, przewidziano w nim mniej biurokracji. Pieniądze będą przydzielane na konkretne propozycje – lokalne strategie rozwoju.
Prace nad PROW na lata 2014–2020 trwały od połowy 2012 r. W proces przygotowania dokumentu programowego, poprzez prowadzone równolegle konsultacje publiczne, włączone było szerokie grono interesariuszy zaangażowanych w rozwój rolnictwa i obszarów wiejskich. W opiniowaniu projektu programu uczestniczyły m.in. organizacje branżowe, związki zawodowe, organizacje pozarządowe, instytucje naukowo-badawcze, podmioty reprezentujące społeczeństwo obywatelskie, samorządy terytorialne wszystkich szczebli, a także administracja rządowa i osoby fizyczne.
Planuje się, że łączne środki publiczne przeznaczone na realizację PROW 2014–2020 w Polsce wyniosą 13,5 mld euro, w tym: 8,6 mld euro z budżetu UE oraz 4,9 mld euro wkładu krajowego. Jedna trzecia funduszy została skierowana na zwiększenie rentowności gospodarstw i konkurencyjności – PROW przewiduje wsparcie inwestycji w ok. 200 tys. gospodarstw. Powinno to doprowadzić do utworzenia ponad 22 tys. miejsc pracy oraz powstania ponad 1,8 tys. grup producentów. Około 30% wsparcia zarezerwowano na praktyki rolnicze korzystne dla środowiska i klimatu – wsparcie w tym obszarze ma objąć 19% użytków rolnych w Polsce.
O poszczególnych działaniach PROW 2014–2020 będziemy pisali w kolejnych numerach „Tygodnika Poradnika Rolniczego”. ms
Na co są pieniądze w nowym PROW?
- Modernizacja gospodarstw rolnych
- Premia dla młodych rolników
- Restruktyryzacja małych gospodarstw
- Rozwój przedsiębiorczości – rozwój usług rolniczych
- Płatności dla rolników przekazujących małe gospodarstwa
- Przetwórstwo i marketing produktów rolnych
- Tworzenie grup i organizacji producentów
- Przywracanie potencjału produkcji rolnej i działania zapobiegawcze
- Działania rolnośrodowiskowo-klimatyczne
- Rolnictwo ekologiczne
- Płatności ONW
- Zalesianie i tworzenie terenów zalesionych
- Premie na rozpoczęcie działalności pozarolniczej
- Odnowa wsi
- LEADER