Ceny skupu spadły o ponad 21 proc., a koszty produkcji tylko o 6 proc.
Miniony rok był jednym z najtrudniejszych dla rolników. Bardzo mocno spadły ceny skupu zbóż, żywca i mleka. Wysokie pozostały natomiast koszty produkcji.
Z danych Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej wynika, że roczne tempo spadku cen produktów rolnych w skupie było zdecydowanie szybsze niż cen środków produkcji. Koszty staniały o 6 proc., a produkty rolne aż o ponad 21 proc.
- Rok 2023 okazał się dla producentów rolnych jednym z najgorszych od wielu lat. Zmiany cen, jakie dokonały się w okresie styczeń–grudzień 2023 r. w porównaniu z grudniem 2022 r. należy uznać za wyjątkowo niesprzyjające rolnictwu. Skumulowany spadek cen środków produkcji wyniósł w tym czasie 6,1 proc., z kolei ceny koszyka skupu produktów rolnych analizowanych przez IERIGŻ PIB (pszenica, żyto, jęczmień, kukurydza, żywiec wołowy, drobiowy, trzoda i mleko) zmalały o 21,2 proc.– wylicza dr Arkadiusz Zalewski z Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej.
Maszyny rolnicze droższe o prawie 12 proc.
Ekspert zaznacza, że tempo i kierunki zmian cen poszczególnych grup środków produkcji były zróżnicowane. I zdarzało się, że część nakładów drożała, np. maszyny i środki ochrony roślin.
- Nawozy mineralne potaniały przeciętnie o 28,8 proc., nośniki energii o 13,4 proc., a materiały budowlane o 1,5 proc.. Ceny maszyn rolniczych oraz środków ochrony roślin były wyższe niż rok wcześniej – odpowiednio o 11,7 proc. i 6,4 proc. - tłumaczy ekspert.
Natomiast ceny skupu runęły w dół, zwłaszcza w przypadku pszenicy o 40,8 proc., kukurydzy - o 41,7 proc., a mleka - o 23,2 proc. Zaś jeśli chodzi o sam grudzień 2023 r. wszystkie analizowane przez IERiGŻ PIB produkty rolne były tańsze niż rok wcześniej.
W grudniu 2023 ceny zbóż spadły nawet o 45 proc.
- Największy spadek cen dotyczył zbóż, które potaniały w ngrudniu 2023 r/r od 39,1 proc. do 44,8 proc. Mleko potaniało w tym czasie o 23,2 proc., żywiec drobiowy o 18,6 proc., bydło o 9,7 proc., a trzoda o 5,2 proc. – ocenia dr Zalewski.
Nożyce cen wyjątkowo niekorzystne dla rolników. "Poziom najgorszy od kilkunastu lat"
Zdaniem analityka IERiGŻ zmiany cen skupu produktów rolnych i cen środków produkcji w 2023 r. są wyjątkowo niekorzystne dla rolników.
- Skumulowany wskaźnik nożyc cen w grudniu 2023 r. ukształtował się na zdecydowanie niekorzystnym dla producentów rolnych poziomie zaledwie 83,9 punktu i był jednym z najgorszych na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat– tłumaczy Zalewski.
Dla porównania rok wcześniej skumulowany wskaźnik nożyc cen wynosił 107,2 punktu.
- A zatem kształtował się korzystnie dla rolników pomimo spektakularnego (ponad 30 proc.) wzrostu cen środków do produkcji rolnej – pisze ekspert.
oprac. Kamila Szałaj