Dla kogo "Energia dla wsi"?
Program „Energia dla wsi” jest przeznaczony dla rolników, spółdzielni energetycznych lub jej członków oraz powstających spółdzielni energetycznych.
Rolnik może uzyskać z niego dofinansowanie budowy:
-
instalacji fotowoltaicznych i wiatrowych o mocy powyżej 50 kW i nie większej niż 1 MW,
-
elektrowni wodnych i biogazowni rolniczych o mocy powyżej 10 kW i nie większej niż 1 MW,
-
magazynu energii – pod warunkiem zintegrowania ze źródłem realizowanym w ramach inwestycji.
Instalacje fotowoltaiczne i instalacje wiatrowe są wspierane w formie pożyczki do 100% kosztów kwalifikowanych. Natomiast elektrownie wodne i biogazownie w formie dotacji od 45 do 65% kosztów kwalifikowanych i/lub pożyczki do 100% kosztów kwalifikowanych. Na magazyny energii przewidziano dotację do 20% kosztów kwalifikowanych.
Program jest wdrażany przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW), a okres jego realizacji to lata 2022–2030. Źródłem finansowania programu jest Fundusz Modernizacyjny. Wnioski złożone w ramach pierwszego naboru prawie dwukrotnie przekroczyły całkowity budżet programu i dotyczyły przede wszystkim udzielenia wsparcia do budowy biogazowni rolniczych.
Czysta energia tylko dla własnych celów albo na zbyt
Podczas VI Konferencji Biogazu i Biometanu Green Gas Poland 2024, która odbyła się w połowie października, prelegenci zwracali uwagę na to, że aby uzyskać dofinansowanie w tym programie na etapie składania wniosku, należy udokumentować albo zbyt energii elektrycznej, albo załączyć oświadczenie, że cała energia elektryczna będzie zużywana na cele własne wnioskodawcy.
Przemysław Krawczyk, koordynator Grupy Roboczej ds. Biogazu i Biometanu w Radzie OZE Konfederacji Lewiatan, zwrócił uwagę na problemy z warunkami przyłączenia do sieci energetycznej. Krawczyk postulował stworzenie rezerwy mocowej w wysokości 500 MW w miejscach, gdzie inwestor może szybko przystąpić do budowy. To zapewniłoby priorytet uzyskiwania warunków przyłączenia do sieci.
Janusz Markowski, ekspert OZE w BNP Bank Paribas Polska, wskazywał natomiast, że od 1 lipca występuje paraliż systemu taryf. Urząd Regulacji Energetyki nie wydaje pełnowartościowych zaświadczeń korzystania z systemu taryf, co blokuje sięgniecie po dotację.
Fotowoltaika i biogazownie
Miłosz Motyka, wiceminister klimatu i środowiska, na wspomnianej konferencji mówił o tym, aby w przyszłości „Energia dla wsi” bardziej koncentrowała się na wspieraniu biogazowni niż fotowoltaiki. Zapowiedział, że do końca roku rząd chce zmapować obszary o najlepszych warunkach do postawienia biogazowni oraz najlepszych warunkach przyłączeniowych. Wiceminister zwrócił uwagę na biogazownie jako źródło bilansujące sieć i na biogaz jako szansę na dekarbonizację sektora rolnego. Zapowiedział ustawę sieciową, która będzie zarządzać wydanymi i przyszłymi warunkami przyłączenia. Ewentualne odmowy miałyby być odpowiednio uwarunkowane.
Magdalena Szymańska
fot. Jan Beba