Pierwszy nabór wniosków na „Tworzenie grup producentów i organizacji producentów” z obecnego PROW był w 2016 r. Złożono wtedy 148 wnioski, a pomoc przyznano 131 grupom. W ubiegłym roku złożono już tylko 52 wnioski. Nie ma jeszcze informacji, ile zakwalifikowało się do pomocy. Tak mała liczba wniosków złożona w ubiegłym roku to zapewne m.in. wynik zmiany instytucji, która uznaje grupy oraz skomplikowanej biurokracji, która związana jest z uznawaniem grup. Od września obowiązki w tym zakresie przejęła po rozwiązanej ARR, ARiMR. Nabór na dofinansowanie dla grup rozpoczął się pod koniec października.
Od wpisu w KRS do uznania
Nowe grupy producentów rolnych są to grupy uznane nie wcześniej niż 1 stycznia 2014 r. które spełnią dodatkowe warunki kwalifikowalności, określone w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z 2 sierpnia 2016 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania, wypłaty oraz zwrotu pomocy finansowej w ramach działania „Tworzenie grup producentów i organizacji producentów” z PROW 2014–2020.
Ze wsparcia nie mogą skorzystać grupy drobiowe oraz owocowe i warzywne.
W pierwszej kolejności grupa jako podmiot zrzeszający rolników musi uzyskać osobowość prawną, wraz z rejestracją w Krajowym Rejestrze Sądowym – Rejestrze Przedsiębiorców. Kolejnym krokiem jest złożenie wniosku o uznanie za grupę producentów rolnych do dyrektora regionalnego ARiMR. Do wniosku trzeba dołączyć m.in. plan biznesowy. Po uzyskaniu uznania grupa może złożyć wniosek o przyznanie pomocy finansowej. Przyjmuje go również oddział regionalny ARiMR.
Fot. Dominika Stancelewska
Fot. Dominika Stancelewska- Przynależność rolników do grupy producentów sprzyja poprawie ich konkurencyjności, daje możliwość zwiększenia opłacalności produkcji. Na zdjęciu siedziba Grupy Producenckiej Zrzeszenie Producentów Trzody Chlewnej „RAZEM” w Czempiniu
Wymogi dla członków
Jednym z podstawowych warunków przyznania wsparcia jest to, by grupa składała się z nowych członków. Chodzi o to, by utworzyli ją producenci, którzy nie byli członkami grupy utworzonej ze względu na ten sam produkt, której przyznano i wypłacono już tożsame wsparcie.
Jednocześnie, wsparcie może uzyskać grupa producentów, której każdy z członków:
- otrzymał płatności bezpośrednie w roku uznania grupy lub przynajmniej raz w ciągu ostatnich 2 lat poprzedzających ten rok (grupy z produkcją roślinną) lub
- był posiadaczem zwierząt gospodarskich objętych obowiązkiem zgłoszenia do rejestru zwierząt gospodarskich oznakowanych i siedzib stad tych zwierząt, przynajmniej w roku poprzedzającym rok uznania grupy (grupy z produkcją zwierzęcą), lub
- prowadził działy specjalne produkcji rolnej przynajmniej w roku poprzedzającym rok uznania grupy lub
- prowadził produkcję produktów lub grupy produktów, ze względu na które grupa została uznana, innych niż wymienione powyżej przynajmniej w roku poprzedzającym rok uznania grupy.
Wielkość pomocy
Pomoc przysługuje według kolejności ustalonej przez ARiMR przy zastosowaniu kryteriów wyboru operacji. O kolejności przysługiwania pomocy decyduje suma uzyskanych punktów. Przewidziano 7 kryteriów wyboru.
Pomoc jest wypłacana w formie rocznych płatności przez okres pierwszych pięciu lat od uznania grupy. Jest ona uzależniona od procentowego ryczałtu od wartości przychodów netto grupy ze sprzedaży swoich produktów lub grupy produktów oraz swoich produktów przetworzonych. Ważne jest, że odbiorcami produktów nie mogą być osoby należące do grupy producentów, współmałżonkowie takich osób, podmioty powiązane kapitałowo lub osobowo w sposób bezpośredni lub pośredni z beneficjentem lub jego współmałżonkiem.
Wsparcie wynosi:
- w pierwszym roku – 10% przychodów netto,
- w drugim roku – 8% przychodów netto,
- w trzecim roku – 6% przychodów netto,
- w czwartym roku – 5% przychodów netto,
- w piątym roku – 4% przychodów netto.
Limit pomocy wynosi 100 tys. euro w każdym roku pięcioletniego okresu pomocy.
Co jest punktowane?
- zorganizowanym w formie spółdzielni – 3 punkty;
- zrzeszającym producentów w następujących kategoriach: produkty wysokiej jakości, w szczególności produkty rolnictwa ekologicznego, lub świnie oraz mięso wieprzowe lub bydło oraz mięso wołowe lub owce lub kozy żywe, wełna owcza lub kozia, mięso owcze lub kozie, skóry owcze lub kozie surowe (suszone), lub miód naturalny lub inne produkty pszczele, lub rośliny w plonie głównym uprawiane na cele energetyczne lub do wykorzystania technicznego, lub szyszki chmielowe – 3 punkty;
jeżeli w skład grupy wchodzi co najmniej 10 członków – 4 punkty, a za każdego kolejnego członka grupy – 0,2 punktu; - jeżeli co najmniej 50% produkcji każdego z producentów wchodzących w skład grupy, ze względu na którą grupę uznano, zostało objęte dobrowolnym ubezpieczeniem – 3 punkty;
- jeżeli siedziba grupy znajduje się w powiecie o wysokim rozdrobnieniu agrarnym, w którym udział gospodarstw rolnych, według danych GUS, w przedziale obszarowym 1–15 ha stanowi: powyżej 75 % – 3 punkty, powyżej 50 do 75% – 2 punkty, od 25 do 50% – 1 punkt;
- jeżeli w planie biznesowym są planowane inwestycje przyczyniające się do realizacji innowacyjności – 5 punktów, lub przeciwdziałaniu zmianom klimatu lub ochrony środowiska – 5 punktów;
- jeżeli grupa zatrudnia co najmniej dwie osoby na pełne etaty na podstawie umowy o pracę albo co najmniej jedną osobę niepełnosprawną – 2 punkty.
W pierwszej kolejności pomoc przysługuje grupom, które uzyskały największą liczbę punktów, przy czym pomoc jest przyznawana, jeżeli grupa uzyskała co najmniej 3 punkty.
Magdalena Szymańska
