Konsultacje przyniosły skutek. Limity krajowe zwiększone
Wcześniejszy limit wprowadzono rozporządzeniem unijnym w 2019 r. Miało ono wygasnąć 31 grudnia 2027 r. W maju 2024 r., z uwagi na presję inflacyjną w ostatnich latach i obecną sytuację, w tym m.in. wysokie ceny surowców, które wpływają na sektor rolny, Komisja rozpoczęła przegląd tego rozporządzenia. W ramach przeglądu przeprowadzono konsultacje publiczne, rozpoczęte w czerwcu 2024 r., a w lipcu i październiku 2024 r. zorganizowano spotkania z państwami członkowskimi. Podczas konsultacji i spotkań wiele zainteresowanych stron wzywało do podwyższenia pułapu indywidualnego i limitu krajowego, aby odzwierciedlić inflację i zmiany na rynku.
Jak będzie liczony limit po nowemu?
Rozporządzenie unijne, które ustanowiło nowy limit, będzie obowiązywać do 31 grudnia 2032 r. Oprócz zwiększenia limitów na gospodarstwo nowe przepisy zwiększyły także krajowe limity, które są obliczane na podstawie wartości produkcji rolnej państwa członkowskiego. Limit po zmianach jest liczony na bazie okresu referencyjnego z lat 2012–2023, zamiast 2012–2017, jak było dotychczas, i wynosi 2% krajowej produkcji rolnej (wcześniej 1,5%). Pozwala to uwzględnić zwiększoną wartość produkcji rolnej, szczególnie w ostatnich latach, zwiększając tym samym krajowy limit dla wszystkich państw członkowskich.
Pułap sektorowy do likwidacji
Nowe przepisy zlikwidowały także pułap sektorowy, który uniemożliwiał państwom członkowskim udzielanie pomocy de minimis przekraczającej 50% krajowego pułapu w odniesieniu do tego samego sektora produkcji.
Rozporządzenie z grudnia 2024 r. wprowadza również obowiązkowy centralny rejestr pomocy de minimis na poziomie krajowym lub europejskim. Zwiększy to przejrzystość i zmniejszy obciążenia administracyjne rolników, którzy prowadzą działalność głównie jako mikroprzedsiębiorstwa i obecnie korzystają z systemu oświadczeń.
Szybsze i sprawniejsze wsparcie finansowe dla rolników
Dzięki nowym przepisom państwa członkowskie będą mogły w większym stopniu wspierać rolników w prosty, szybki, bezpośredni i skuteczny sposób, ponieważ wsparcie udzielane w formule de minimis nie wymaga powiadamiania Komisji ani jej zatwierdzenia.
Pomoc tę w Polsce udziela się na różne cele i jej zakres się zmienia. W 2024 r. były to:
-
dopłaty do: wapnowania, kwalifikowanego materiału siewnego, oprocentowania kredytów klęskowych i inwestycyjnych;
-
ulgi: inwestycyjna w podatku rolnym, w opłacie składek na ubezpieczenie społeczne do KRUS, w spłacie czynszu dzierżawnego za ziemię rolną dla KOWR;
-
dotacje: na dostosowanie gospodarstw rolnych do wymogów bioasekuracji w strefie ASF, do utylizacji padłych zwierząt gospodarskich, na zakup czystorasowego buhaja rasy mięsnej;
-
dotacje leśne: do lasów prywatnych, na zalesianie i tworzenie terenów zalesionych;
-
zwolnienia z dwuprocentowego podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC) przy zakupie ziemi rolnej.
Magdalena Szymańska
fot. arch. red.