Pomoc suszowa 2022: jakie stawki i termin składania wniosków?

UWAGA! AKTUALIZACJA 13.12.2022: Są już znane stawki pomocy suszowej po uwzględnieniu współczynnika korygującego! Wiemy też, kiedy ARiMR zacznie wypłacać pieniądze.

W tym roku pomoc suszowa wypłacana będzie na innych warunkach niż w latach poprzednich. Po pierwsze wsparcie nie jest realizowane w formule pomocy de minimis, po drugie ARiMR rozpoczęła przyjmowanie wniosków dużo wcześniej niż zazwyczaj, po trzecie nabory będą dwa - w tym i w następnym roku.

Pomoc suszowa: dla rodziny, a nie dla rolnika 

17 października ARiMR uruchomiła nabór wniosków o pomoc suszową, a dokładnie o pomoc klęskową dla rodzin, którym zagraża utrata płynności finansowej w związku z wystąpieniem w 2022 r. w gospodarstwie rolnym szkód spowodowanych niekorzystnymi zjawiskami atmosferycznymi. O wsparcie mogą więc ubiegać się rodziny, których uprawy ucierpiały w wyniku suszy, gardu, ujemnych skutków przezimowania, przymrozków wiosennych, powodzi, huraganu, pioruna, obsunięcia się ziemi lub lawiny.

Formuła pomocy – dla rodziny – wynika z tego, że skończył się limit pomocy de minimis, więc wsparcie klęskowe jest wypłacane jako pomoc socjalna. 

- Normalnie musielibyśmy skorzystać z limitu pomocy de minimis, a jego już nie mamy. Zostało ok. 20 mln zł, czyli tyle, co nic. Więc obchodzimy te zasadę odszkodowań w wysokości 1000 zł/ha i dajemy do 10 tys. zł na rodzinę jako pomoc socjalna. Chcemy w ten sposób pomoc tym rolnikom, którzy się nie ubezpieczyli, a jednak ponieśli straty – wyjaśnił minister. Zaznaczył, że uruchomił pomoc klęskową w związku z problemami z aplikacją suszową.

- Chcieliśmy zadośćuczynić rolnikom za poniesione straty już teraz, a nie czekać do przyszłego roku – mówił minister. 

Kto może ubiegać o pomoc w związku z wystąpieniem w 2022 r. suszy, deszczu, gradu i przymrozków?

Pomoc będzie udzielona rodzinom rolniczym, które odniosły straty w gospodarstwie spowodowane wystąpieniem w 2022 r.:

• gradu, deszczu nawalnego, ujemnych skutków przezimowania, przymrozków wiosennych, powodzi, huraganu, pioruna, obsunięcia się ziemi lub lawiny w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich, które zostały oszacowane przez komisję,
• suszy w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich, które zostały obliczone za pośrednictwem publicznej aplikacji.

Pomoc przysługuje rodzinie:

• w skład której wchodzą osoby pozostające w faktycznym związku, wspólnie zamieszkujące i gospodarujące;
• w której co najmniej jedna osoba prowadzi gospodarstwo rolne w rozumieniu przepisów o podatku rolnym;
• w której co najmniej jednej osobie został nadany numer identyfikacyjny w trybie przepisów o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności.

Pomoc będzie przyznawana jednemu członkowi rodziny, któremu został nadany numer identyfikacyjny, drodze decyzji kierownika biura powiatowego Agencji właściwego ze względu na miejsce zamieszkania tego członka rodziny.

Jaka jest wysokość pomocy klęskowej dla rolników i ich rodzin?

Pomoc będzie udzielana w wysokości:

• 10 000 zł – w przypadku gdy utrata płynności finansowej dotyczy rodziny w której gospodarstwie rolnym powstały szkody: 
  • spowodowane wystąpieniem gradu, deszczu nawalnego, ujemnych skutków przezimowania, przymrozków wiosennych, powodzi, huraganu, pioruna, obsunięcia się ziemi lub lawiny wynoszą powyżej 30% średniej rocznej produkcji rolnej w gospodarstwie rolnym w rozumieniu przepisów o podatku rolnym z trzech ostatnich lat poprzedzających rok, w którym wystąpiły szkody, albo z trzech lat w okresie pięcioletnim poprzedzającym rok, w którym wystąpiły szkody, z pominięciem roku o najwyższej i najniższej wielkości produkcji, lub
  • spowodowane wystąpieniem suszy wynoszą powyżej 30% średniej rocznej produkcji rolnej w gospodarstwie rolnym w rozumieniu przepisów o podatku rolnym z trzech ostatnich lat poprzedzających rok, w którym wystąpiły szkody,
• 5 000 zł – w przypadku gdy utrata płynności finansowej dotyczy rodziny w której gospodarstwie rolnym powstały szkody:
  • spowodowane wystąpieniem gradu, deszczu nawalnego, ujemnych skutków przezimowania, przymrozków wiosennych, powodzi, huraganu, pioruna, obsunięcia się ziemi lub lawiny wynoszą nie więcej niż 30% i nie mniej niż 1% średniej rocznej produkcji rolnej w gospodarstwie rolnym w rozumieniu przepisów o podatku rolnym z trzech ostatnich lat poprzedzających rok, w którym wystąpiły szkody, albo z trzech lat w okresie pięcioletnim poprzedzającym rok, w którym wystąpiły szkody, z pominięciem roku o najwyższej i najniższej wielkości produkcji, lub
  • spowodowane wystąpieniem suszy wynoszą nie więcej niż 30% i nie mniej niż 1% średniej rocznej produkcji rolnej w gospodarstwie rolnym w rozumieniu przepisów o podatku rolnym z trzech ostatnich lat poprzedzających rok, w którym wystąpiły szkody.

Pomoc suszowa 2022: kiedy i gdzie można składać wnioski?

Nabór wniosków o przyznanie pomocy finansowej w zakresie wsparcia finansowego rodzin, którym zagraża utrata płynności finansowej w związku z wystąpieniem w gospodarstwie rolnym w 2022 r. szkód spowodowanych niekorzystnymi zjawiskami atmosferycznymi już się rozpoczął. Biura powiatowe ARiMR będą przyjmowały dokumenty do 15 listopada. O dacie złożenia wniosku decyduje termin jego wpływu do placówki ARiMR.

Wnioski mogą być składane:

• bezpośrednio w kancelarii biura powiatowego ARiMR;
• za pośrednictwem platformy ePUAP;
• wysłane za pośrednictwem wyznaczonego operatora pocztowego (Poczta Polska).

Skąd można pobrać wniosek o pomoc klęskową?

Wniosek wraz z instrukcją wypełnienia można pobrać ze strony internetowej ARiMR. Znajduje się on TUTAJ.

Co należy dołączyć do wniosku?

Do wniosku należy dołączyć:

• kopię protokołu oszacowania szkód, który zawiera informację o powierzchni upraw rolnych, na której powstały szkody spowodowane wystąpieniem w 2022 r. gradu, deszczu nawalnego, ujemnych skutków przezimowania, przymrozków wiosennych, powodzi, huraganu, pioruna, obsunięcia się ziemi lub lawiny;
• uwierzytelniony przez członka rodziny ubiegającego się o pomoc wydruk protokołu oszacowania szkód, który zawiera informacje o powierzchni upraw rolnych, na której powstały szkody spowodowane wystąpieniem w 2022 r. suszy;
• uwierzytelniony przez członka rodziny ubiegającego się o pomoc wydruk kalkulacji oszacowania szkód, zawierającej informację o powierzchni upraw rolnych, na której powstały szkody spowodowane wystąpieniem w 2022 r. suszy;
• zgodę współwłaścicieli gospodarstwa rolnego na ubieganie się o pomoc finansową

• wynoszą powyżej 30% średniej rocznej produkcji rolnej w gospodarstwie rolnym i spowodowane zostały niekorzystnymi zjawiskami atmosferycznymi, innymi niż susza, a szkody z tytułu suszy wynoszą do 30% średniej rocznej produkcji rolnej albo
• wynoszą powyżej 30% średniej rocznej produkcji rolnej w gospodarstwie rolnym i spowodowane zostały suszą, a szkody spowodowane niekorzystnymi zjawiskami atmosferycznymi, innymi niż susza, wynoszą do 30% średniej rocznej produkcji rolnej w gospodarstwie rolnym

Samotny rolnik bez pomocy suszowej? 

W związku z tym, że pomoc jest dla rodziny, niektóre Biura Powiatowe ARiMR informują, że pomoc suszowa w 2022 r. nie przysługuje rolnikom samotnym prowadzącym gospodarstwo rolne. Pracownicy biur powołują się na zapis w instrukcji wypełniania wniosku, który mówi, że pomoc przysługuje rodzinie, w skład której wchodzą osoby pozostające w faktycznym związku, wspólnie zamieszkujące i gospodarujące. 

Z tego wynika, że pomoc nie należy się ani samotnym rolnikom, ani żyjącym na tzw. kocią łapę.

Krajowa Rada Izb Rolniczych zwróciła się już do resortu rolnictwa z prośbą o pilne wydanie interpretacji przepisów dla biur przyjmujących wnioski.

My też wystąpiliśmy do MRiRW oraz do ARiMR z prośbą o wyjaśnienie sprawy. Odpowiedź opublikujemy na łamach portalu.

Będzie drugi nabór wniosków o pomoc suszową

Nieoficjalne udało nam się jednak ustalić, że samotni lub żyjący w nieformalnych związkach rolnicy faktycznie nie będą mogli ubiegać się o pomoc w tym naborze. Należne im pieniądze prawdopodobnie jednak nie przepadną, bo w następnym roku rząd planuje uruchomienie kolejnej pomocy suszowej za 2022 roku, tym razem w formule de minimis.

- Ci rolnicy, którzy nie spełnią kryteriów pomocy społecznej i nie załapią się na rekompensatę w tym roku, a będą mieli szkody udowodnione protokołami strat za 2022 rok, otrzymają pomoc suszową w następnym roku. Wtedy będziemy wypłacać rekompensaty do hektara w ramach nowego limitu pomocy de minimis. Więc w tym roku wypłacimy część w ramach pomocy społecznej, a resztę będziemy uzupełniać w roku następnym – powiedział minister Kowalczyk. 

Można przypuszczać, że szef resortu rolnictwa miał na myśli m.in. rolników bez rodzin. Wątpliwości w tej sprawie rozwieje interpretacja przepisów z ARiMR lub z MRiRW, na którą czekamy.

Ile pieniędzy na pomoc klęskową?

Pula pomocy wynosi 450 mln zł. W przypadku gdy ze złożonych wniosków będzie wynikać, że zapotrzebowanie na pomoc przekracza łącznie kwotę 450 mln zł, do obliczenia wysokości tej pomocy będzie stosowany się współczynnik korygujący.

ksz, fot. arch.  J. Michalski