Przedłużenie umowy dzierżawy – jak to się odbywa?

Jeżeli chodzi o dzierżawę gruntów prywatnych, to w tym zakresie są tylko ogólne regulacje w Kodeksie cywilnym. Jego przepisy przewidują jedynie milczące (dorozumiane) przedłużenie dzierżawy na czas nieoznaczony (art. 674 k.c. w związku z art. 694 k.c.), jeżeli po upływie terminu oznaczonego w umowie albo w wypowiedzeniu dzierżawca nadal używa rzeczy za zgodą wydzierżawiającego. Istota tego przedłużenia polega na tym, że stosunek dzierżawy trwa nadal i ma taką samą treść. Sąd Najwyższy bardzo trafnie w orzeczeniu z 23 maja 1983 r. (sygn. akt IV CR 569/82) stwierdził, że decydującą przesłanką dla osiągnięcia skutku przedłużenia umowy dzierżawy na podstawie art. 674 k.c. (w związku z art. 694 k.c.) jest dalsze używanie przedmiotu dzierżawy przez dotychczasowego dzierżawcę. Jest nią też zgoda chociażby milcząca wydzierżawiającego, ujawniona w jego zachowaniu się mającym znamiona aprobaty, lub znoszenie tego staniu rzeczy pozwalające na wnioskowanie w okolicznościach konkretnej sprawy o istnieniu domniemanej woli przedłużenia umowy.

W przypadku natomiast dzierżawy z Zasobu WRSP, według art. 39 ust. 2 pkt 1 Ustawy z 19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa, umowę dzierżawy zawiera się po przeprowadzeniu przetargu ofert pisemnych lub publicznego przetargu ustnego. Jeżeli jednak dotychczasowy dzierżawca złożył KOWR oświadczenie o zamiarze dalszego dzierżawienia nieruchomości na nowych warunkach uzgodnionych z Krajowym Ośrodkiem, przetargu nie stosuje się. Z tym, że czynsz nie może być niższy niż dotychczasowy.

W razie niezłożenia oświadczenia, o którym mowa w ust. 2 pkt 1, najpóźniej na trzy miesiące przed zakończeniem dzierżawy i nieuzgodnienia nowych warunków dzierżawy w terminie miesiąca od złożenia oświadczenia, wydzierżawienie nieruchomości następuje na zasadach określonych w ust. 1, czyli przetargu. W razie nieprzedstawienia przez KOWR dotychczasowemu dzierżawcy nieruchomości stanowiska odnośnie warunków dalszego dzierżawienia tej nieruchomości, w terminie miesiąca od dnia złożenia oświadczenia, o którym mowa w ust. 2 pkt 1, domniemywa się, że Krajowy Ośrodek wyraził zgodę na dalsze dzierżawienie nieruchomości na dotychczasowych warunkach przez okres roku.

Zainteresowani przedłużeniem dzierżawy z KOWR powinni zapoznać się także z zasadami zawartymi w Zarządzeniu nr 95/2017/Z Dyrektora Generalnego KOWR z 6 października 2017 roku w sprawie wykonywania umowy dzierżawy nieruchomości ZWRSP.

Według niego możliwe jest wydłużanie umów dzierżaw na okres:

W drugim przypadku, jeżeli w momencie określania warunków dalszej dzierżawy istnieje znaczne zapotrzebowanie na grunty ze strony okolicznych rolników indywidualnych, jednak z uzasadnionych względów nieprzedłużenie dzierżawy lub zmniejszenie jej przedmiotu wywołałoby negatywne skutki – oddział terenowy KOWR powinien zaproponować dzierżawcy krótszy okres dzierżawy.

Zarządzenie wskazuje także przypadki, kiedy za zgodą Dyrektora Generalnego KOWR możliwe jest wydłużenie dzierżawy na dłuższy okres.

dr hab. Aneta Suchoń